ابوحفص سغدی
| ابوحفص سغدی | |
|---|---|
| زادروز | سده سوم قمری سغد خراسان |
| درگذشت | سده چهارم قمری سغد خراسان |
| محل زندگی | سغد |
| ملیت | ایرانی |
| پیشه | شاعر، موسیقی‌دان |
| سبک | خراسانی |
| دوره | سامانیان |
ابوحَفص حکیم پسر احوص سُغدی موسیقی‌دان و شاعری پارسی‌گوی از آسیای میانه (از سغدیان سمرقند[۱]) در پایان سده ۳ و آغاز سده ۴ ق. بود.[۲]
وی در زمرهٔ نخستین سرایندگان شعر فارسی بود و اختراعِ سازِ شهرود نیز از اوست. ابوحفص سغدی فرهنگ واژه‌ای نیز نوشته بود که امروزه از میان رفته‌است.[۲]
ابوحفص را نخستین شاعر پارسی‌گوی دانسته‌اند ولی با توجه به این که تذکره‌ها و کتاب‌های تاریخ از شاعران دیگری نام برده‌اند که پیش از وی می‌زیسته‌اند، بعید می‌نماید که او نخستین سرایندهٔ شعر دری باشد. برخی فرهنگ‌نویسان، چون نویسنده فرهنگ جهانگیری، او را با ابوحفص دیگری که فرهنگ‌نویس بوده، اشتباه گرفته‌اند.[۳]
همچنین او را سراینده نخست شعر فارسی در اوزان عرب*[۱] در حدود سال ۳۰۰ هـ.ق [۴] با بیت زیر دانسته‌اند:[۱]
| آهوی کوهی در دشت چگونه بوذا (بودا) | او ندارد یار، بی یار چگونه روذا (رودا) |
در سده ۱۱ق/۱۷م برخی از فرهنگ‌نویسان معروف از واژه‌نامه‌ای منسوب به ابوحفص استفاده کرده و از آن با نام‌های «فرهنگ ابوحفض»، «رساله ابوحفص» و «نسخه ابوحفض» یاد کرده‌اند که باید این ابوحفض را شخص دیگری و زمان او را پس از سده ۵ ق دانست.[۲]
پانویس[ویرایش]
جستارهای وابسته[ویرایش]
منابع[ویرایش]
- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ مهدی ستایشگر. نام نامهٔ موسیقی ایران زمین جلد سوّم. چاپ اوّل. تهران: اطلاعات، ۱۳۷۶. ص۴۶. ISBN 964-423-377-8.
- ↑ ۲٫۰ ۲٫۱ ۲٫۲ بته‌کن، علی: ابوحفض سغدی، در: دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، جلد ۵.، بازدید: نوامبر ۲۰۰۸.
- ↑ انوشه، حسن(به سرپرستی). دانشنامه ادب فارسی: ادب فارسی در آسیای میانه. چاپ اول(ویراست دوم). تهران: سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، ۱۳۸۰. ص۳۷. ISBN 964-422-417-5 (جلد اول).
- ↑ آذرنوش، آذرتاش. چالش میان فارسی و عربی سده‌های نخست. ویرایش ۲. نشر نی، ۱۳۸۷. ۲۳۹. شابک ۹۷۸۹۶۴۱۸۵۰۴۲۷.
|
||||||||||||||||||||
 |
این یک مقالهٔ خرد پیرامون افراد است. با گسترش آن به ویکی‌پدیا کمک کنید. |
