محمدحسن فرحبخشیان

محمدحسن فرحبخشیان
زمینهٔ کاری	شاعر و نویسنده
زادروز	۱۳۲۰ فرحبخش٬ نیشابور
مرگ	۱۹ مهر ۱۳۸۶ ۶۶ سال ورامین
ملیت	ایران
محل زندگی	ورامین
جایگاه خاکسپاری	گلزار شهدای حسین رضا٬ ورامین
لقب	ژولیده نیشابوری
کتاب‌ها	گلبانگ عشق، ای قلب‌ها بسوزید ای چشم‌ها بگریید، چه کنم، دام می‌سوزد
تخلص	ژولیده

محمدحسن فرحبخشیان معروف به ژولیدهٔ نیشابوری (زادهٔ سال ۱۳۲۰-درگذشتهٔ ۱۹ مهر ۱۳۸۶) شاعر اهل نیشابور بود.

درباره

فرحبخشیان از کودکی به امام‌های شیعه علاقمند بود. او منشا این علاقه را به حضورش در مراسم مذهبی در دوران کودکی مربوط می‌دانست. به گفته‌ی خودش از ۱۲ سالگی و پس از آن‌که شبی در خواب، شخصی او را به شعر گفتن تشویق کرد، سرودن شعر را آغاز کرده بود.

او در وقایع خرداد سال ۴۲ به سرودن شعرهای انقلابی روی‌آورد که به خاطر آن ۳ سال و ۸ ماه را در زندان گذراند.

پیـام رهـبر ایران در این جهـــان این اسـت		سـکوت در برابر ظالم، خـلاف آییـــن است
چـو دید عکس خمینی، به خود بگفتا شاه:		کسی که کاخ مرا زیر و رو کند، این است!

ژولیده پس از آزادی از زندان، تا سال ۱۳۵۷، دو بار دیگر و در جمع، ۶ ماه دیگر زندان را تجربه کرد.

طبق گفته‌ی خودش لقب «ژولیدهٔ شوریدهٔ خاکی» را سید محمود طالقانی زمانی که برای اولین‌بار او را در زندان ملاقات کرده بود برای خطاب کردنش استفاده کرده بود و در دیدارهای بعدی، لقب «ژولیده» را برای او برگزیده بود. ژولیده در دوران جنگ ایران و عراق در جبهه حضور داشت و برخی سروده‌های حماسی وی به آن دوران برمی‌گردد.

سکونت در ورامین

ژولیدهٔ نیشابوری، پس از رهایی از زندان قصر مدتی در ورامین ساکن شد، و سپس به وطن مراجعت نمود و در مرحلهٔ دوم از سال ۱۳۶۸ در ورامین سکونت گزید و تا آخر عمر آنجا باقی ماند.

سرانجام، ژولیدهٔ نیشابور، در عصرگاه روز پنجشنبه، نوزدهم مهر ۱۳۸۶ شمسی، در بیمارستان سوم شعبان تهران بر اثر سکتهٔ قلبی درگذشت و پیکرش در گورستان ورامین -موسوم به گلزار شهدای حسین رضا- در کنار فرزندش دفن شد.

آثار ژولیدهٔ نیشابور

درونمایهٔ اغلب سروده‌های این شاعر، مذهب، مدح اهل بیت، انقلاب و جنگ ایران و عراق می‌باشد. از او تا کنون بالغ بر ۳۰ اثر در قالب کتاب و جزوه مشتمل بر مجموعه آثاری از قبیل: «گلبانگ عشق»، «ای قلبها بسوزید»، «ای چشمها بگریید»، «چه کنم، دام می‌سوزد» و... منشر شده و برخی از این آثار بیش از ۱۵ بار تجدید چاپ شده‌است. از دیگر آثار ژولیده کتابی است که در آن زیارت عاشورا را به زبان شعر درآورده‌است.

نمونه‌ای از اشعار

لطف حق

دلت را خانهٔ مـا کن، مصفّـا کردنش با من		به من درد دل افشا کن، مـداوا کردنش با من
اگر گم کرده‌ای ای دل، کلید استجــابت را		بیا یک لحظه با ما باش، پیــدا کردنش با من
بیفشان قطره‌ی اشکی که من باشم خریدارش		بیاور قطره‌ای اخــلاص، دریـــا کردنش با من
اگر درها به‌رویت بسته شـد دل بد مکن بازآ		درِ این خانه دق‌البـاب کُـــن ، واکردنش با من
به ما گو حاجت خود را، اجـابت می‌کنم آنی		طلب ‌کن هرچه می‌خواهی، مهیّـــا کردنش با من
بیا قبل از وقـوع مرگ روشـن کن حسابت را		بیاور نیک وبد را جمـع ، منها کردنش با من
چو خوردی روزی امروز ما را شـکر نعمت کن		غم فردا مخور، تأمیــن فـــردا کردنش با من
به قـرآن آیهٔ رحمت فـراوان است ای انسان		بخوان این آیه را، تفسیر و معنا کردنش با من
اگر عمری گنـه کردی، مشو نومیــد از رحمت		تو توبه نامه را بنویس، امضـا کردنش با من

پیوند به بیرون

• تصاویری از فرحبخشیان، ژولیده نیشابوری

• قطعه فیلمی از فرحبخشیان، ژولیده نیشابوری در رثای شهیدان - اردیبهشت 1365 - تهران - مسجد حوری - بر بالین شهید محمد حسین فضلی همدانی

منابع

• «ژولیده نیشابوری به جوار رحمت خدا کوچید»، هفته‌نامهٔ صبح نیشابور، سال نوزدهم، شماره ۷۱۳، یکشنبه ۲۲ مهر ۱۳۸۶، ص۸.
• «گفت و گوی کیهان با استاد ژولیده در آخرین روزهای زندگی لقب «ژولیده» را آیت‌الله طالقانی بر من نهاد»، روزنامه کیهان، سال شصت و ششم، پنجشنبه دهم آبان ماه ۱۳۸۶