عبارت ایرانیان مقیم خارج یا ایرانیان خارج از کشور به ایرانیانی گفته میشود که در ایران به دنیا آمدهاند، اما در خارج از ایران با خانوادههایشان زندگی میکنند.
جمع سرمایهٔ ایرانیان مقیم خارج در سال ۲۰۰۰ به بیش از ۱٫۳ تریلیون دلار میرسید. در سال ۲۰۰۰، واحد مرکزی خبر در ایران اعلام کرد که ایرانیان بین ۲۰۰ تا ۴۰۰ میلیارد دلار در ایالات متحده آمریکا، چین و اروپا سرمایهگذاری کردهاند؛ ولی رقم این سرمایهگذاری در ایران تقریباً هیچ است. پولی که گردشگران ایرانی در دُبِی خرج میکنند بیش از ۲۰۰ میلیارد دلار تخمین زده شده (سال ۲۰۰۶). در سال ۲۰۰۶ کارگران مهاجر ایرانی مجموعاً بیش از ۲ میلیارد دلار[نیازمند منبع] درآمد داشتهاند.
ایرانیهای مهاجر به طور متوسط از لحاظ موفقیتهای فردی مانند سطح تحصیلات، موقعیت اجتماعی و فرهنگی و شرایط شغلی و مالی، رتبه بالایی دارند ولی در همبستگی و حمایت از آنچه که «جامعه ایرانیان مهاجر» خوانده میشود چندان قوی نیستند و صدای آنها چندان بلند نیست که در تصمیمگیریهای سیاسی جامعه میزبان به حساب بیاید. شاید موفقترین گروه ایرانیان مهاجر، ایرانیان کالیفرنیا باشند که به عنوان یک گروه تأثیرگذار مورد توجه جامعه میزبان قرار گرفته و در سیاستگذاریهای این ایالت نقش مهمی دارند؛ ولی تشکیل یک جامعه مهاجر قوی و تأثیرگذار به تعداد بیشتری انسانهای مسئول و همچنین فن سازماندهی و پشتکار نیاز دارد.[۳]
سید جواد قوام شهیدی دربارهٔ ایرانیان مقیم خارج از کشور گفت: دولت بدنبال رفع مشکلات تردد کسانی است که به هر دلیلی در خارج از کشور هستند و تلاش خواهد کرد زمینه حضور آنان در عرصههای مختلف توسعه کشور فراهم شود. هر ایرانی خارج از کشور که جرم جنایی و شاکی خصوصی نداشته باشد بطور طبیعی باید بتواند به وطن خودش تردد داشته باشد و با رویکرد جدید جامعه جهانی به ایران که بعد از توافق وین ایجاد شده است، نگاه هموطنان خارج از کشور نیز تغییر خواهد کرد و امیدواریم نظرات بسیاری از آنان برای بازگشت به ایران مثبت باشد. فضای داخل کشور تغییر کرده و بخش زیادی از ایرانیان که فکر میکنند آمدنشان به ایران با مشکل مواجه میشود تصورشان صحیح نیست و این افکار حاصل سیاستهای ایران هراسی است که سالهاست در خارج از کشور تلاش میکند ایران بعنوان یک تهدید قلمداد شود. دبیر شورای عالی ایرانیان خارج از کشور با تأکید بر اینکه بسیاری از ایرانیان خارج از کشور که بیدلیل تلقی مشکلات امنیتی از خود دارند برای بسیاری از ایرانیان خارج از کشور نیز مشکل ممنوعیت ورود به کشور ندارند و کمتر از یک درصد تمام هموطنان خارج از کشور تهدید علیه امنیت ملی محسوب میشوند. برخی از ایرانیان خارج از کشور مشکلات جزیی دارند و مورد آنها قابل اغماض و چشم پوشی است.[۴][۵]