آشناپنداری
آشناپنداری[۱][۲] یا دژا-وو (به فرانسوی: déjà vu) یا حالت پیش‌دیده حالتی از ذهن است که در آن فرد پس از دیدن صحنه‌ای احساس می‌کند آن صحنه را قبلاً دیده‌است و در گذشته با آن مواجه شده است.[۳] گرچه اخیراً دانشمندان توضیحاتی راجع به این مسئله یافته‌اند[۴] اما همواره این مسئله با دیده شک نگریسته می‌شود.[۵] این لغت ابتدا توسط روان‌شناس فرانسوی امیل بویراک (۱۸۵۱–۱۹۱۷) در کتاب روان‌شناسی آینده (به فرانسوی: L'Avenir des sciences psychiques) معرفی شد.
به نظر می‌رسد این حالت را بسیاری از افراد تجربه کرده باشند. در تحقیقات رسمی اعلام شد که حدود ۷۰٪ افراد حداقل یک مورد تجربه آشناپنداری را داشته‌اند.[۶]
اخیراً محققان توانسته‌اند به کمک هیپنوتیزم این حس را شبیه‌سازی کنند.[۷]
پروفسور سوزومو تونگاوا برنده نوبل پزشکی در سال ۱۹۸۷ در مورد این پدیده می‌گوید:
قلب مغز انسان فضایی با عنوان اسبک مغز است که در حقیقت نوعی ماشین حساب، تجسم‌کننده و بررسی‌کننده اطلاعات مربوط به حافظه است. این فضا، از مکان‌هایی که انسان مشاهده می‌کند و تجربیاتی را که کسب می‌کند نقشه‌برداری کرده و برای استفاده در آینده بایگانی می‌کند. اما هنگامی که دو تجربه بسیار شبیه به هم آغاز می‌شوند، این نقشه‌های ذهنی به روش‌های مختلفی تعبیر و بازخوانی می‌شوند.[۴]
انواع آشناپنداری[ویرایش]
به نظر آرتور فرانک هاوزر ۳ نوع اصلی از آشناپنداری وجود دارند.[۸]
به تجربه این که شخص حس می‌کند مطمئن است چیزی را قبلاً شنیده اما از جزئیات زمان و مکان شنیدن آن مطمئن نیست و این تردید را نیز دارد که ممکن است شنیدن این موضوع را تصور کرده‌باشد شنوده‌پنداری[۹] Déjà entendu می‌گویند.[۱۰][۱۱]
جستارهای وابسته[ویرایش]
منابع[ویرایش]
- ↑ «فهرست لغات». پژوهشکده علوم شناختی. بازبینی‌شده در ۱۸ دسامبر ۲۰۱۵.
- ↑ «مفاهیم: آشناپنداری (دژاوو) چیست؟». همشهری آنلاین. بازبینی‌شده در ۱۸ دسامبر ۲۰۱۵.
- ↑ «بهترین فناوری‌ها برای محیط زیست انتخاب شدند» (فارسی). وبگاه رسمی ایتنا، ۱ فروردین ۱۳۸. بازبینی‌شده در دی ۱۳۸۶.
- ↑ ۴٫۰ ۴٫۱ «فضای " دجا – وو " در مغز کشف شد» (فارسی). وبگاه سلامت نیوز، ۱ فروردین ۱۳۸. بازبینی‌شده در دی ۱۳۸۶.
- ↑ «۱۰ راز ناشناخته علمی معرفی شدن» (فارسی). وبگاه رسمی، ۱ فروردین ۱۳۸. بازبینی‌شده در دی ۱۳۸۶.
- ↑ A. S .Brown. The déjà vu illusion. . Current Directions in Psychological Science، 2004، 256–259.
- ↑ «Deja vu 'recreated in laboratory'» (انگلیسی). وبگاه رسمی، ۱ فروردین ۱۳۸. بازبینی‌شده در دی ۱۳۸۶.
- ↑ Perspectives - Vol. 1, No. 1 - Three Types Of Deja Vu
- ↑ http://www.iricss.org/fa/Pages/D.aspx
- ↑ Grinnel, Renée (2008). "Déjà Entendu". PsychCentral. Retrieved 04-10-2011 Check date values in:
|accessdate=(help) - ↑ Mental Status Examination Rapid Record Form
