ایل پازوکی
برای تأییدپذیری کامل این مقاله به منابع بیشتری نیاز است. (چگونگی و زمان حذف پیام این الگو را بدانید) |
این مقاله نیازمند تمیزکاری است. لطفاً تا جای امکان آنرا از نظر املا، انشا، چیدمان و درستی بهتر کنید، سپس این برچسب را بردارید. محتویات این مقاله ممکن است غیر قابل اعتماد و نادرست یا جانبدارانه باشد یا قوانین حقوق پدیدآورندگان را نقض کرده باشد. |
در درستی این مقاله اختلاف نظر وجود دارد. خواهشمندیم در روشنشدن اعتبار منابع مورد اختلاف کمک کنید. بحثهای مرتبط را میتوانید در صفحهٔ بحث ببینید. (ژوئن ۲۰۱۶) |
ایل پازوکی |
---|
کل جمعیت |
نواحی با بیشترین جمعیت |
ایران، جمهوری آذربایجان، ارمنستان، گرجستان
ترکیه (کردستان ترکیه، آنکارا، قارص، استانبول، ازمیر، چوروم) |
زبانهای رایج |
ترکی آذربایجانی، فارسی، کردی، ارمنی، گرجی، پشتو، استانبولی، زازا |
ادیان و مذاهب |
شیعه |
ایل پازوکی
پازوکی از کاپادوکی که یک منطقه در ترکیه است سر چشمه گرفته، پازوکی را در مناطق مختلف با نامهای (پازُکی، پیزُکی، بازوکی، پازیکی، بیزوکی) تلفظ میکنند.[?]، پازوکی همسان با کلمههای ترکی، بزوکی، بوزوک، بوزوکی، پیزوک، بیزیک است، همچنین واژه بوزوک در ترکی نام یکی از تقسیمات ایلی، ترکان اوغوز بوده، ایل بزرگ پازوکی از تبار ترکمان آناتولی ریشه دارد که از ترکان سنی فاصله گرفته و به طرف شیعیان کرد آمدند و به مرور زمان کرد زبان شدهاند [?]، این ایل به دلیل فراز و نشیبهای تاریخ به مناطق مختلفی مهاجرت کرده و زبانهای متعددی را پذیرفته است ولی زبان مادری این ایل ترکی بوده که اکثریت این ایل، این زبان را فراموش کردهاند. ایل پازوکی را میتوان با ترکمانهای عراق و سوریه مرتبط دانست که با اقوام کرد، هم زیست بودند. این ایل یکی از شعبات بزرگ ایل کرد را در کردستان ترکیه تشکیل دادهاند (بعد از کرد زبان شدن). ایل پازوکی بیش از یک سده در مناطق شمالی دریاچه وان در کردستان ترکیه حکومت کرده است [?] و بر کردان کرمانج حکومت کردهاند و هم اکنون نیز در کردستان ترکیه به زبان کردی کرمانجی تکلم دارند. این ایل را یک ایل کرد میخوانند. اصالت اصلی ایل پازوکی کاپادوکیه در مرکز ترکیه هست. قسمتی از ایل پازوکی چون شیعه بودند در سال ۱۵۰۱ میلادی وقتی شاه اسماعیل صفوی مذهب شیعه را در تبریز اعلام میکند قسمتی از ایل پازوکی از آزار و اذیت عثمانی به ایران و آذربایجان مهاجرت میکنند و این قسمت از پازوکیها آذربایجانی زبان میشوند. قسمتی از پازوکیها در استانبول و آنکارا، قارص و ازمیر ترکی استانبولی صحبت میکنند و عده ای هم از آنان در ایروان به ارمنی تکلم دارند؛ و عده ای هم از آنان در افغانستان که جز امیران و فرماندهان هرات به شمار میآمدند به زبان پشتو صحبت میکنند. عبدالله اوجالان رهبر کردها راجعبه ایل پازوکی میگوید ایلی ترکمن هستند که مانند صدها عشیره ترکمن وقتی به کردستان ترکیه مهاجرت کردند به مرور زمان کرد زبان شدند و فرهنگ ترکی را از دست دادند. پازوکیان امروزه به چندین زبان صحبت میکنند و حتی بیشتر پازوکیان، از ریشه خود بی آگاه هستند. کاپادوکی سرزمین پازوکیان است اما برخی هم اعتقاد دارن این ایل از بلخ به کاپادوکی، مهاجرت کردند.
روند گذشت زبانهای ایل پازوکی در گذر زمان:
۱:ترکی: ایل پازوکی که اصالتاً از ترکمان آناتولی بوده و زبان مادریشان ترکی بود که به مرور زمان این زبان را کلا ایل پازوکی فراموش کرده و از میان ایل پازوکی خارج شد.
۲: کردی: از آنجا که ایل پازوکی ترک بودن بعد از مهاجرت به کردستان ترکیه زبانشان کردی شد و امروزه در کردستان ترکیه و در خراسان نیز قسمتی از ایل پازوکی به کردی کرمانجی تکلم دارند.بدلیسی در شرفنامه پازوکی ها از جمله اقوام سببی کرد دانسته ولی ریشه آنها را از ایل ثنوبدی یا برمکی فارس دانسته که در دستگاه خلفا وزیر بوده اند.
۳:ترکی استانبولی: قسمتی از ایل پازوکی از کردستان ترکیه مهاجرت کرده و به سمت قارص، ازمیر و آنکارا و استانبول آمدند و زبانشان ترکی استانبولی شد و دارای مذهب اهل سنت هستند.
۴: ارمنی: قسمتی از پازوکیها از کردستان ترکیه به ایروان در مرکز ارمنستان رفته و به زبان ارمنی تکلم میکنند.
۵: پشتو: مهاجرت قسمتی از پازوکیهای کرد زبان خراسان به هرات باعث شد زبانشان پشتو شود.
۶: ترکی آذربایجانی: مهاجرت قسمتی از ایل پازوکی از کردستان ترکیه به آذربایجان به علت جنگهای شیعه، سنی عثمانی و صفویه و پناه بردن ایل پازوکی به دربار صفوی که موجب شد، ایل پازوکی به زبان ترکی آذربایجانی روی بیاورد.
۷: فارسی: قسمتی از ایل پازوکی از آذربایجان به مرکز ایران از جمله گرمسار و استان تهران مانند پایتخت و ورامین و پاکدشت آمدند و زبانشان فارسی شد؛ و امروزه در استان فارس نیز بخشی پازوکی سکونت دارند که به فارسی تکلم میکنند.
۸: مازنی و گیلکی: تبعید این ایل به مازندران و گیلان موجب شد، این ایل به گویشهای مازنی و گیلگی هم روی بیاورد.
۹: زازا: در بخشهایی در کردستان ترکیه، ایل پازوکی به زبان زازا صحبت میکنند. .
امروزه خیلی از ایلات تورکمان آناتولی به دلیل کرد زبان شدن کرد خواننده میشوند و این باعث شده خلق کورد جمعیت زیادی را به خود بگیرد.
جستارهای وابسته[ویرایش]
- ترکمان عراق
- ترکمان آناتولی
منابع[ویرایش]
- سخنان اوجالان رهبر کرد پ ک ک (سایت زرینا)