بیگ‌زاده

بیگ‌زاده یا بگ ْزاده، نام یکی از ایل‌های کرد ایران پراکنده در شمال غرب ایران است که در منطقه ترگور یکی از سه دهستان واقع در سیلوانای شهرستان ارومیه در استان آذربایجان غربی کشور ایران است. حدود ۲۵ روستای واقع شده در منطقهٔ ترگور معروف به منطقهٔ بیگ‌زاده‌ها همگی کردنشین بوده واغلب ساکنان آن کشاورز و دامدار هستند بیشترین محصولات کشاورزی منطقه بیگزاده‌ها سیب است.

بیگ‌زاده‌ها را همانطور که از اسمشان بر می‌آید را یکی از گروههای بزرگ و نجبای کرد دانسته‌اند و یکی از بزگترین و ثروتمندترین طایفه‌های کردهای ایران واقع در ارومیه می‌باشد. به دلیل موقعیت جفرافیایی منطقه ترگور که بسیار سرد و کوهستانی می‌باشد افراد این طایفه خلق و خویی خشن و سرکش دارند. در زمان محمدرضا شاه پهلوی بیگ زاده‌ها به سر کردگی نوری بیگ بیگ زاده به صورت خود مختار در منطقه ترگور حکمرانی می‌کردند و به همین دلیل در تقسیم‌بندیهای ایلات زیر مجموعه هیچ ایلی قرار نگرفته و آن را به عنوان طایفه مستقل بیگ‌زاده شناسایی می‌کنند.

نقش تاریخي:

در اوايل دورة قاجار، بيگهاي طوايف کرد حوالى اروميه و دو سوي مرز ايران و عثمانى، براي عباس ميرزا نايب‌السلطنه د 249ق، در جنگ، سرباز سواره و پياده تأمين مىكردند و از اين‌رو، مورد حمايت او بودند. در 321ش كه آذربايجان در اشغال ارتش شوروي بود، برخى ايلات و عشاير، از جمله كردهاي اطراف اروميه، به تحريك روسها آشوب برپا كردند. در اين ميان، كردهاي بگ‌زاده نيز به سركردگى نوري بيگ عضو كميتة مركزي حزب دموكرات كردستان در محال ترگور، واقع در منطقة غربى اروميه، مشغول تاخت و تاز بودند. همچنين در شورش بارزانيها كردهاي بيگ‌زاده از شورشيان حمايت مىكردندوهمواره در به هدف رساندن بارزاني ها عادل بيگ عباسي نژاد پسر نوري بيگ نقش تعيين كننده اي داشت.درحال حاضرحاج يزدانشير پسرعادل بيگ رياست ايل را برعهدة دارد.

منابع

نیکیتین، واسیلی، کرد وکردستان، ۸۵.

اسکندری نیا، ابراهیم، ساختار سازمان ایلات و شیوة معیشت عشایر آذربایجان غربی، اورمیه، ۱۳۶۶ش.

ادمندز، سیسیل جان، کردها، ترکها، عربها، ترجمة ابراهیم یونسی، تهران، ۱۳۶۷ش.

افشار سیستانی، ایرج، ایلها، چادرنشینان و طوایف عشایری ایران، تهران، ۱۳۶۶ش.

زنگنه، احمد، خاطراتی از مأموریتهای من در آذربایجان، تهران، ۱۳۵۳ش.