کردهای جمهوری آذربایجان
| کل جمعیت | |
|---|---|
| ۶٬۱۰۰[۱] ۱۵۰٬۰۰۰–۱۸۰٬۰۰۰[۲][۳] (۰٬۱٪[۱]) |
|
| زبان‌ها | |
| کردی کرمانجی | |
| دین | |
| شیعه[۴] |
کردهای جمهوری آذربایجان (به کردی: Kurdên Azirbaycanê) به ساکنان کردتبار جمهوری آذربایجان (شوروی سابق) گفته می‌شود.
بخش عمده کردهای آذربایجان در سده‌های ۱۹ و ۲۰ میلادی وارد این سرزمین شدند. بیشتر آنها در جنگ بین روس‌ها و ترکان عثمانی، آوارگانی بودند که به خاطر قرابت دینی با آذربایجانی‌ها در خاک آذربایجان سکنی گزیدند.[۵]
کردها یکی از اقوام جمهوری آذربایجان هستند که زیرفشار سخت آسیمیله، شمار آنها در جمهوری آذربایجان کاهش یافته‌است؛ به گونه‌ای که اگر یک فرد کرد به جای این‌که خود را یک آذربایجانی معرفی کند، بر هویت قومی خویش پافشاری می‌کرد، قادر به پیداکردن شغل نبود.[۶]
کردهای جمهوری آذربایجان بیشتر در منطقه بین قره باغ و مرز آذربایجان و ارمنستان (در اطراف شهرهای کلبه جر و لاچین) در مرکز کشور (شهرهای مین کند و زنگیلان و زردآوا و در جمهوری نخجوان (اطراف شهرهای سده رک و تئیوار) زندگی می‌کنند. بعد از وقوع درگیری‌های خونین در منطقه قره باغ و تهاجم گسترده ارامنه قره باغ و ارتش ارمنستان به شهرها و روستاهای غیرارمنی، کردها نیز مانند آذربایجانی‌ها مجبور به ترک خانه و کاشانه خود شده و به سایر مناطق آذربایجان کوچ کردند.[۷]
پروفسور کرنل در رابطه با جمعیت کردها می‌گوید: «آمار کردها بسیار است، برخی آن را حدود ده درصد از جمعیت کشور برشمرده‌اند».[۸] برخی از منابع کرد به وجود ۲۰۰٬۰۰۰ نفر کرد در جمهوری آذربایجان اشاره می‌کنند؛ اما در آمار رسمی گفته شده که تنها ۱۲٬۰۰۰ نفر کرد در این کشور زندگی می‌کنند؛ دلیل این امر آن است که پس از سال ۱۹۳۰ به تدریج منابع دولتی قومیت اکثر کردها را از روی عمد آذربایجانی عنوان کرده‌اند.[۹]
کردهای ساکن در اطراف منطقه قره باغ از سال ۱۹۲۳ تا ۱۹۲۹ میلادی، این منطقه را تحت عنوان استان خودمختار کرد (کردستان سرخ) اعلام کردند که این منطقه در نتیجه سیاست‌های شوروی کمونیستی به حالت قبلی برگشت.[۵]
جمعیت شناسی[ویرایش]
| ۱۹۲۶[۱۰] | ۱۹۳۹[۱۱] | ۱۹۵۹[۱۲] | ۱۹۷۰[۱۳] | ۱۹۷۹[۱۴] | ۱۹۸۹[۱۵] | ۱۹۹۹[۱۶] | ۲۰۰۹[۱۷] |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ۴۱٬۱۹۳ | ۶٬۰۰۵ | ۱٬۴۸۷ | ۵٬۴۸۸ | ۵٬۶۷۶ | ۱۲٬۲۲۶ | ۱۳٬۱۰۰ | ۶٬۱۰۰ |
زبان[ویرایش]
کردهای ساکن در جمهوری آذربایجان مانند کردهای سایر بخش‌های شوروی سابق (گرجستان، ارمنستان و جمهوری آسیای مرکزی) به گویش کرمانجی صحبت می‌کنند.[۱۸]
منابع[ویرایش]
- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ "Population of Azerbaijan by ethnic groups". azstat.org. azstat.org. Retrieved 10 July 2012.
- ↑ 'The cultural situation of the Kurds
- ↑ Ismet Chériff Vanly, “The Kurds in the Soviet Union”, in: Philip G. Kreyenbroek & S. Sperl (eds.), The Kurds: A Contemporary Overview (London: Routledge, 1992). pg 164: Table based on 1990 estimates: Azerbaijan (180,000), Armenia (50,000), Georgia (40,000), Kazakhistan (30,000), Kyrghizistan (20,000), Uzbekistan (10,000), Tajikistan (3,000), Turkmenistan (50,000), Siberia (35,000), Krasnodar (20,000), Other (12,000), Total 450,000
- ↑ Расим Мусабеков. Становление независимого азербайджанского государства и этнические меньшинства. Sakharov Centre.
- ↑ ۵٫۰ ۵٫۱ واحدی، الیاس. برآورد استراتژیک آذربایجان. تهران: موسسه فرهنگی مطالعات و تحقیقات بین‌المللی ابرار معاصر تهران، 1382. 337.
- ↑ Ismet Chériff Vanly, “The Kurds in the Soviet Union”, in: Philip G. Kreyenbroek & S. Sperl (eds.), The Kurds: A Contemporary Overview (London: Routledge, ۱۹۹۲ “Not only did Turkey and Azerbaijan pursue an identical policy, both employed identical techniques, e.g. forced assimilation, manipulation of population figures, settlement of non-Kurds in areas predominantly Kurdish, suppression of publications and abolition of Kurdish as a medium of instruction in schools. A familiar Soviet technique was also used: Kurdish historical figures such as Sharaf Khan of Bitlis and Ahmad Khani and the Shaddadid dynasty as a whole were described as Azeris. Kurds who retained “Kurdish”as their nationality on their internal passports as opposed to “Azeri”were unable to find employment. ”
- ↑ واحدی، الیاس. برآورد استراتژیک آذربایجان. تهران: موسسه فرهنگی مطالعات و تحقیقات بین‌المللی ابرار معاصر تهران، 1382. 336 و 337.
- ↑ Cornell, Svante E. Small Nations and Great Powers: A Study of Ethnopolitical Conflict in the Caucasus. Richmond, Surrey,, GBR: Curzon Press Limited, 2000 pg 21:The Kurdish population is also substanial, according to some sources over 10 percent of the population; in the south there is a substantial community of Iranian ethnic group, of Talysh, possible some 200000-400000 people.
- ↑ According to Thomas de Waal: Smaller indigenous Caucasian nationalities, such as Kurds, also complained of assimilation. In the 1920s, Azerbaijan's Kurds had had their own region, known as Red Kurdistan, to the west of Nagorny Karabakh; in 1930, it was abolished and most Kurds were progressively recategorized as "Azerbaijani." A Kurdish leader estimates that there are currently as many as ۲۰۰٬۰۰۰ Kurds in Azerbaijan, but official statistics record only about ۱۲٬۰۰۰.
- ↑ "Всесоюзная перепись населения 1926 года. Национальный состав населения по регионам республик СССР". «Демоскоп». Archived from the original on 2012-02-03.
- ↑ "Всесоюзная перепись населения 1939 года. Национальный состав населения по республикам СССР". «Демоскоп». Archived from the original on 2012-02-03.
- ↑ "Всесоюзная перепись населения 1959 года. Национальный состав населения по республикам СССР". «Демоскоп». Archived from the original on 2012-02-03.
- ↑ "Всесоюзная перепись населения 1970 года. Национальный состав населения по республикам СССР". «Демоскоп». Archived from the original on 2012-02-03.
- ↑ "Всесоюзная перепись населения 1979 года. Национальный состав населения по республикам СССР". «Демоскоп». Archived from the original on 2011-08-26.
- ↑ "Всесоюзная перепись населения 1989 года. Национальный состав населения по республикам СССР". «Демоскоп». Archived from the original on 2011-08-26.
- ↑ "Этнический состав Азербайджана (по переписи 1999 года)publisher="Демоскоп"". Archived from the original on 2011-08-26.
- ↑ "Ethnic composition of Azerbaijan: 2009 census". Archived from the original on 2012-02-04.
- ↑ واحدی، الیاس. برآورد استراتژیک آذربایجان. تهران: موسسه فرهنگی مطالعات و تحقیقات بین‌المللی ابرار معاصر تهران، 1382. 338.
 |
این یک مقالهٔ خرد جمهوری آذربایجان است. با گسترش آن به ویکی‌پدیا کمک کنید. |
|
||||||||||||||||||||||||
