یوم الدار

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
(تغییرمسیر از یوم‌الدار)
پرش به: ناوبری، جستجو
شیعه
Hadith Ali.svg
عقاید
اصول توحید • نبوت • معاد یا قیامت •
عدل • امامت
فروع نماز • روزه • خمس • زکات • حج • جهاد • امر به معروف و نهی از منکر • تولی • تبری
عقاید برجسته مهدویت: غیبت (غیبت صغری، غیبت کبراانتظار، ظهور و رجعت • بدا • شفاعت و توسل • تقیه • عصمت • مرجعیت، حوزه علمیه و تقلید • ولایت فقیه • متعه • شهادت ثالثه • جانشینی محمد • نظام حقوقی
شخصیت‌ها
چهارده معصوم محمد • علی • فاطمه • حسن • حسین • سجاد • باقر • صادق • کاظم • رضا • جواد (تقی) • هادی (نقی) • حسن (عسکری) • مهدی
صحابه سلمان فارسی • مقداد بن اسود • میثم تمار • ابوذر غفاری • عمار یاسر • بلال حبشی • جعفر بن ابی‌طالب • مالک اشتر • محمد بن ابوبکر • عقیل • عثمان بن حنیف • کمیل بن زیاد • اویس قرنی • ابوایوب انصاری • جابر بن عبدالله انصاری • ابن‌عباس • ابن مسعود • ابوطالب • حمزه • یاسر • عثمان بن مظعون • عبدالله بن جعفر • خباب بن ارت • اسامه بن زید • خزیمة بن ثابت • مصعب بن عمیر • مالک بن نویره • زید بن حارثه
زنان: فاطمه بنت اسد • حلیمه • زینب • ام کلثوم بنت علی • اسماء بنت عمیس • ام ایمن • صفیه بنت عبدالمطلب • سمیه
علما روحانیان شیعه
مکان‌های متبرک
مکه و مسجد الحرام • مدینه، مسجد النبی و بقیع • بیت‌المقدس و مسجدالاقصی • نجف، حرم علی بن ابی‌طالب و مسجد کوفه • کربلا و حرم حسین بن علی • کاظمین و حرم کاظمین • سامرا و حرم عسکریین • مشهد و حرم علی بن موسی الرضا
دمشق و زینبیه • قم و حرم فاطمه معصومه • شیراز و شاه چراغ • آستانه اشرفیه و سید جلال‌الدین اشرف • ری و شاه عبدالعظیم
مسجد • امامزاده • حسینیه
روزهای مقدس
عید فطر • عید قربان (عید اضحی) • عید غدیر خم • محرّم (سوگواری محرمتاسوعا، عاشورا و اربعین) • عید مبعث • میلاد پیامبر • تولد ائمه • ایام فاطمیه
رویدادها
رویداد مباهله • غدیر خم • سقیفه بنی‌ساعده • فدک • رویداد خانه فاطمه • قتل عثمان • نبرد جمل • نبرد صفین • نبرد نهروان • واقعه کربلا • مؤتمر علماء بغداد • حدیث ثقلین • اصحاب کسا • آیه تطهیر • شیعه‌کُشی
کتاب‌ها
قرآن • نهج‌البلاغه • صحیفه سجادیه
کتب اربعه: الاستبصار • اصول کافی • تهذیب الاحکام • من لایحضره الفقیه
مصحف فاطمه • مصحف علی • اسرار آل محمد
وسائل‌الشیعه • بحارالانوار • الغدیر • مفاتیح‌الجنان
تفسیر مجمع‌البیان • تفسیر المیزان • کتب شیعه
شاخه‌ها
دوازده‌امامی (اثنی‌عشری) • اسماعیلیان • زیدیه • غلاه
منابع اجتهاد
کتاب (قرآن) • سنت (روایات پیامبر و ائمه) • عقل • اجماع

حدیث یوم الدار (بدء‌الدعوة و یوْمُ الْاِنذار) یکی از احادیثی است که شیعیان برای اثبات ولایت بلافصل علی بعد از محمد به آن استناد می‌کنند. این روایت در منابع معتبر شیعه[۱][۲][۳][۴][۵][۶][۷] و سنی[۸][۹][۱۰][۱۱][۱۲][۱۳] ذکر شده است.

متن روایت[ویرایش]

متن روایت در منابع مختلف متفاوت است ولی اصل ماجرا در آن‌ها یکی می‌باشد.

هنگامی که آیه «وَ أَنْذِرْ عَشِیرَتَکَ الْأَقْرَبِینَ»[۱۴] نازل شد محمد به علی گفت: خدا به من دستور داده تا خویشاوندانم را انذار کنم، من می‌دانم زمانی که این کار را انجام دهم آن‌ها قبول نمی‌کنند، تا این‌که جبرئیل نازل شد و گفت: ای محمد اگر این کار را نکنی خداوند تو را عذاب می‌کند. پس رسول خدا محمد چهل نفر از فرزندان عبدالمطلب را جمع کرد و به علی فرمان داد تا یک گوسفند را برای غذا آماده کند بعد از آماده شدن غذا محمد به مهمانان گفت: با نام خدا شروع به غذا خوردن کنید. تمام مهمانان غذا خوردند سپس محمد ظرفی از شیر خواست و کمی از آن خورد و به مهمانان گفت شما هم با نام خدا از این ظرف شیر بخورید. پس همه مهمانان غذا خوردند تا اینکه سیر شدن. سپس ابولهب گفت محمد جادو کرده و شما را سحر کرده است. این سخن او باعث شد در آن روز محمد سکوت کند. بعد از آن روز علی با دستور محمد بار دیگر همان مجلس با همان غذا و نوشیدنی و همان مهمانان برپا کرد سپس محمد آنها را انذار داد و گفت: ای فرزندان عبدالمطلب من از طرف خدا برای شما منذر هستم و چیزی را آوردم که کسی قبل از من آن را در دنیا و آخرت نیاورده بود پس تسلیم و مطیع من باشید، کسی که برادر و یاری‌رسان من باشد ولی، وصی و جانشین بعد از من، در اهلم خواهد بود و دَین مرا ادا خواهد کرد، در این زمان تمام آن چهل نفر سکوت کردند و علی گفت من حاضرم، محمد این جمله‌اش را سه مرتبه تکرار کرد و فقط علی اعلام آمادگی کرد. در این‌هنگام محمد گفت: این برادر، وصی و جانشین من در میان شماست. سخن او را بشنوید و از او اطاعت کنید. پس آنها به کنایه گفتند: به‌خاطر امری که به تو شده از پسرت پیروی کن.[۱][۲][۳][۴][۵][۶][۷][۸][۹][۱۰][۱۱][۱۲][۱۳]

نکات[ویرایش]

  • محمد قبل از نزول آیه «وَ أَنْذِرْ عَشِیرَتَکَ الْأَقْرَبِینَ»[۱۴] به مدت سه سال دعوت پنهانی داشته است و بعد از نزول این آیه شروع به دعوت آشکار می‌کند و ابتدا از نزدیکان خود شروع کرد.[۱۵]
  • محمد (پیامبر اسلام) از همان ابتدا جانشین وصی و خلیفه خود (علی) را در مسند امارت المومنین نشاندند[۱۶]
  • آیه «تَبَّتْ یَدا أَبِی لَهَبٍ وَتَبَّ»[۱۷] در این جریان برای ابولهب نازل شده است.[۱۸]

جستارهای وابسته[ویرایش]

پانویس[ویرایش]

  1. ۱٫۰ ۱٫۱ إثبات الهداة بالنصوص و المعجزات‌، ج۳ ص۲۱۷
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ الأمالی (للطوسی)، ص۵۸۲
  3. ۳٫۰ ۳٫۱ متشابه القرآن و مختلفه، ج۲ ص۳۱
  4. ۴٫۰ ۴٫۱ علل الشرایع، ج۱ ص۱۷۰
  5. ۵٫۰ ۵٫۱ الغدیر، ج۲ ص۲۷۸
  6. ۶٫۰ ۶٫۱ بحار الأنوار، ج‌۳۸ ص۱۴۴ و ۱۴۵
  7. ۷٫۰ ۷٫۱ الهدایة الکبری، ص۴۷
  8. ۸٫۰ ۸٫۱ شرح نهج البلاغة، ج۱۳ ص۲۱۰ و ۲۱۱
  9. ۹٫۰ ۹٫۱ مسند أحمد، ج۱ ص۱۱۱
  10. ۱۰٫۰ ۱۰٫۱ تاریخ الطبری، ج۲ ص۶۲
  11. ۱۱٫۰ ۱۱٫۱ الکامل فی التاریخ، ج۲ ص۶۰
  12. ۱۲٫۰ ۱۲٫۱ مجمع الزوائد، ج۸ ص۳۰۲
  13. ۱۳٫۰ ۱۳٫۱ الدر المنثور، ج۵ ص۹۷
  14. ۱۴٫۰ ۱۴٫۱ سوره شعرا، آیه ۲۱۴
  15. الأمثل فی تفسیر کتاب الله المنزل، ج‌۱۱ ص۴۷۹
  16. امام احمد بن حنبل (رئیس الحنابله) در ص ۱۱۱ و ۱۵۹ و ۳۳۳ از جزء اول مسند و امام ثعلبی در تفسیر آیه انذار و صدر الائمّه موفق بن احمد خوارزمی در مناقب و محمّد بن جریر طبری در تفسیر آیه و در ص ۲۱۷ جزء دوم تاریخ الامم و الملوک بطرق مختلفه و ابن ابی الحدید معتزلی در ص ۲۶۳ و ۲۸۱ جلد سیم شرح نهج البلاغه نقلا از نقض العثمانیّه ابو جعفر اسکافی و ابن اثیر در ص ۲۲ جزء دوم کامل مرسلا و حافظ ابو نعیم در حلیة الاولیاء و حمیدی در جمع بین الصحیحین و بیهقی در سنن و دلائل و ابو الفداء در ص ۱۱۶ جزء اول تاریخ خود و حلبی در ص ۳۸۱ جزء اول سیرة الحلبیّه و امام ابو عبد الرحمن نسائی در ص ۶ حدیث ۶۵ خصائص العلوی و حاکم ابو عبد اللّه در ص ۱۳۲ جزء سیم مستدرک و شیخ سلیمان بلخی حنفی در باب ۳۱ ینابیع الموده از مسند امام احمد و تفسیر ثعلبی و محمّد بن یوسف گنجی شافعی در باب ۵۱ کفایت الطالب و دیگران از اکابر علماء عامه مطرح کردند١
  17. سوره مسد، آیه١ ٢
  18. أنساب الأشراف، ج۱ ص ۱۲۰

منابع[ویرایش]

  • مکارم شیرازی، ناصر. لأمثل فی تفسیر کتاب الله المنزل. مدرسه امام علی بن ابی طالب‌‌، ۱۴۲۱ ق‌‌. 
  • أحمد بن یحیی بن جابر. أنساب الأشراف. معهد المخطوطات بجامعة الدول العربیة بالاشتراک مع دار المعارف بمصر، ۱۹۵۹ م‌‌. 

شیعه[ویرایش]

  • شیخ حر عاملی، محمد بن حسن. إثبات الهداة بالنصوص و المعجزات. اعلمی‌‌‌، ۱۴۲۵ ق. 
  • طوسی، محمد بن الحسن. الأمالی (للطوسی). دار الثقافة‌‌، ۱۴۱۴ ق. 
  • ابن شهر آشوب. متشابه القرآن و مختلفه. مکتبة البوذر جمهری (المصطفوی) بطهران‌، ۱۳۲۸ ق. 
  • ابن بابویه، محمد بن علی. علل الشرایع. کتاب فروشی داوری‌‌، ۱۳۸۵ ش. 
  • الأمینی، عبدالحسین. الغدیر. دار الکتاب العربی، بیروت، لبنان، ۱۳۹۷ ق. 
  • مجلسی، محمدباقر. بحار الأنوار. دار إحیاء التراث العربی‌، ۱۴۰۳ ق‌. 
  • الخصیبی، الحسین بن حمدان. الهدایة الکبری. مؤسسة البلاغ للطباعة والنشر والتوزیع، بیروت، لبنان، ۱۴۱۱ ق‌‌. 

سنی[ویرایش]

  • ابن أبی الحدید. شرح نهج البلاغة. مؤسسة إسماعیلیان للطباعة والنشر والتوزیع‌‌. 
  • الإمام أحمد بن حنبل. مسند أحمد. دار صادر، بیروت، لبنان‌‌. 
  • محمد بن جریر الطبری. تاریخ الطبری. مؤسسة الأعلمی للمطبوعات، بیروت، لبنان‌. 
  • ابن الأثیر. الکامل فی التاریخ. دار صادر للطباعة والنشر، دار بیروت للطباعة والنشر، ۱۳۸۶ ق‌. 
  • الهیثمی. مجمع الزوائد. دار الکتب العلمیة، بیروت، لبنان‌، ۱۴۰۸ ق‌. 
  • جلال الدین السیوطی. الدر المنثور. دار المعرفة للطباعة والنشر، بیروت، لبنان‌‌.