عموری‌ها

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
(تغییرمسیر از اموری)
پرش به: ناوبری، جستجو
تمدن‌های باستانی آسیای غربی
میان‌رودان، سومر، اکد، آشور، بابل
حتیان، هیتی‌ها، لیدیه
ایلام، اورارتو، منائیان، ماد، هخامنشی
امپراتوری‌ها / شهرها
سومر: اوروکاوراریدو
کیشلاگاشنیپوراکد
بابلایسینعموری‌ها - کلدانی‌ها
آشور: آسور، نینوا، نوزی، نمرود
ایلامیانشوش
هوری‌هامیتانی
کاسی‌هااورارتو
گاهشماری
شاهان سومر
شاهان ایلام
شاهان آشور
شاهان بابل
شاهان ماد
شاهان هخامنشی
زبان
خط میخی
آرامیهوری
سومریاکدی
زبان مادی
ایلامی
اساطیر میان‌رودان
انوما الیش
گیل گمشمردوخ
نیبیرو

عَموریان قومی از مردم سامی‌زبان نیمه‌کوچ‌نشین در دوران باستان بود. مردم عموری در حدود دو هزار سال پیش از میلاد از خاستگاه خود که در بیابان‌های سوریه، در قسمت‌های میانی فرات، قرار داشت آغاز به مهاجرت‌های گسترده به سوی شرق کرده و در میان‌رودان (بین‌النهرین) مستقر شدند. آنها به میان‌رودان نخست به عنوان سرباز اجیر و بازرگان وارد شدند اما بعدها سرنگونی سلسله سوم اور را رقم زدند. عموری‌ها سپس بین ۱۸۰۰ تا ۱۵۰۷ ق.م. در بین‌النهرین دودمانی را بنیاد کردند که به دودمان اول بابل شناخته می‌شود. معروف‌ترین پادشاه این دودمان حمورابی بود که قلمرو خود را تا دریای مدیترانه گسترش داد. فرمانروایی عموری‌ها با تاخت‌وتازهای هیتی‌ها و مردم دریا در سده سیزدهم پیش از میلاد به پایان رسید.

شهر بابل که در آغاز یک شهر کوچک اکدی بود در زمان دودمان اول عموری گسترش و مرکزیت چشمگیری یافت.

زبان عموری‌ها از شاخه سامی غربی بود اما عجیب این است که برخلاف بیشتر زبان‌های دیگر منطقه، زبان عموری هیچگاه شکل نوشتاری (به خط میخی) به خود نگرفت. زبان نوشتاری حکومت عموری‌ها زبان اکدی بود. عموری‌ها به چهار طایفه بزرگ تقسیم می‌شدند به نام‌های سِمعال، یَمینه، نُمها و یَموت‌بال. آنها خدای آمورو را پرستش می‌کردند.

جنگ با ایلام[ویرایش]

ده‌ها سال میان عموریان و ایلامیان جنگ‌ها درگرفت و همچنان ادامه داشت تا آنکه ششمین پادشاه عموری با قدرت تمام به جنگ ایلامیان رفت و پس از شکست‌دادن ارتش آنان، شهر شوش پایتخت ایلامیان را به اشغال خود درآورد و بدین ترتیب امپراتوری عظیم خود را پایه‌ریزی کرد که از آن پس به نام «امپراتوری بابلیان» شهرت یافت. او شهر بابل را به اوج عظمت و شکوه و جلال رسانید.[۱]

منابع[ویرایش]

  1. قمی، محمدرضا: اماکن زیارتی و سیاحتی عراق. ویراستار علی ورسه‌ای: [تهران]: نشر مشعر، ۱۳۷۹. ص: ۱۱.

Wikipedia contributors, "Amorite," Wikipedia, The Free Encyclopedia, http://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Amorite&oldid=197089332