گار ماشین
گار ماشین که گاه به اشتباه «گارد ماشین» نیز گفته میشود[۱]، نام محلهای در جنوب تهران دورهٔ ناصری بود که ایستگاه ماشین دودی موسوم به گار ماشین در آن قرار داشت.
گار (به فرانسوی: gare) واژهای فرانسوی به معنای ایستگاه میباشد. امتیاز احداث اولین خط آهن ایران که تهران را به شاهعبدالعظیم در شهر ری متصل مینمود را مهندسی فرانسوی به نام موسیو بواتال در دسامبر ۱۸۸۶ از ناصرالدین شاه قاجار گرفت. دلیل او برای احداث خط آهن در این مسیر وجود تعداد بسیار زیاد زواری بود که سالانه به زیارت حرم شاهعبدالعظیم میرفتند[۲].
این خط آهن از نزدیکی دروازه خراسان (میدان قیام امروزی) شروع میشد و در نزدیکی بقعهٔ شاه عبدالعظیم در شهر ری به پایان میرسید. در این دو نقطه، عمارتی که فرانسویها گار مینامیدند به عنوان ایستگاه احداث شد. از آنجا که دارالخلافه تهران در آن زمان این وسیله را که دود زیادی تولید میکرد به جای ترن، ماشین دودی مینامید، ایستگاهش نیز به گار ماشین شناخته شد[۲].
گار ماشین تهران در خیابان خراسان ده هزار متر مربع مساحت داشت[۳] و عمارت آن دارای شش ستون رومی به ارتفاع ۵ متر بود که هنوز نیز پابرجاست[۴]. خیابان ری امروزی را به نام خیابان گار ماشین میشناختند. این محل تا پیش از ساخته شدن عمارت گار ماشین در آن، مکانی بود که مسافرین با استفاده از دواب و چهارپا به شاهعبدالعظیم مسافرت مینمودند[۵] .
ایستگاه ماشین دودی در حال حاضر به پارک کوثر تبدیل شده است و در ۱۳۷۱، به منظور حفظ آثار تاریخی منطقه، ساختمان آن را بازسازی نموده و پس از مدتی به خانهٔ فرهنگ تبدیل نمودند[۶] که هم اینک با نام خانه فرهنگ و نگارخانه کوثر به ارائه خدمات فرهنگی، هنری و ورزشی به بازدیدکنندگان میپردازد[۴].
منابع[ویرایش]
- ↑ رحمان بوذری. «جوانان قدیم». همشهری، ۴ مهر ۱۳۸۲. پاراگراف سوم. بازبینیشده در ۲۴ آبان ۱۳۸۸.
- ↑ ۲٫۰ ۲٫۱ حمیده امانی. «احیای بقایای ماشین دودی خط آهن تهران شاه عبدالعظیم». همشهری، ۲۵ بهمن ۱۳۸۳. بازبینیشده در ۲۳ آبان ۱۳۸۸.
- ↑ «تاریخ فشردهٔ تهران: اشیا و وسایل». تهران گردش. بازبینیشده در ۲۴ آبان ۱۳۸۸.
- ↑ ۴٫۰ ۴٫۱ «ایستگاه ماشین دودی (خانه فرهنگ و نگارخانه کوثر)». کتاب اول. بازبینیشده در ۲۴ آبان ۱۳۸۸.
- ↑ نصرالله حدادی. «زندگی از طهران تا تهران». همشهری، ۵ خرداد ۱۳۸۲. پاراگراف بیست و یکم. بازبینیشده در ۲۳ آبان ۱۳۸۸.
- ↑ «جاذبههای فرهنگی و هنری تهران: نگارخانه و خانه فرهنگ کوثر». بازبینیشده در ۲۴ آبان ۱۳۸۸.
این یک مقالهٔ خرد پیرامون تهران است. با گسترش آن به ویکیپدیا کمک کنید. |