چو ان‌لای
| چو ان‌لای 周恩来 |
|
|---|---|
 |
|
| نخستین نخست‌وزیر جمهوری خلق چین | |
| مشغول به کار ۱ اکتبر ۱۹۴۹ – ۸ ژانویه ۱۹۷۶ |
|
| پس از | وجود نداشت |
| پیش از | هوآ گوئوفنگ |
| نخستین وزیر امور خارجه جمهوری خلق چین | |
| مشغول به کار ۱۹۴۹ – ۱۹۵۸ |
|
| اطلاعات شخصی | |
| تولد | ۵ مارس ۱۸۹۸ جیانگ سو، |
| مرگ | ۸ ژانویه ۱۹۷۶ میلادی (۷۷ سال) پکن |
| ملیت |  چین |
| حزب سیاسی | حزب کمونیست چین |
| همسر | دنگ ییانگ چائو |
| پیشه | ، سیاستمدار |
| دین | بی‌خدایی |
| امضاء |  |
چوان‌لای یا (چوئن لای) (به چینی: ) (زاده ۱۸۹۸ - درگذشته ۱۹۷۶) سیاستمدار و یکی از رهبران مهم سیاسی چین و اولین نخست‌وزیر جمهوری خلق چین از ۱۹۴۹ تا پایان عمرش در ۱۹۷۶ بود. او به سیاست‌های معتدل و بخصوص ایفای نقش در معتدل کردن اوضاع پس از انقلاب فرهنگی شهرت دارد.
زندگینامه[ویرایش]
چو در یک خانواده اشرافی به دنیا آمد و برای تحصیلات دانشگاهی به اروپا رفت. پس از بازگشت به چین ضمن عضویت در حزب کمونیست چین به عنوان افسر سیاسی در آکادمی نظامی ارتش چین مشغول به کار شد.
در سال ۱۹۱۷ به مدت یک سال در دانشگاه های ژاپن تحصیل کرد، ۱۹۱۹ به چین بازگشت و در دانشگاه نانکای ثبت نام کرد ولی سال بعد (۱۹۲۰) بهمراه ۱۵۰۰ دانشجوی دیگر چینی به فرانسه رفت. چو از خانواده خود پول کافی دریافت می کرد و به انگلستان، بلژیک و آلمان سفر کرد. در آلمان در برلین و گوتینگن مقیم بود. وقتی چو به چین بازگشت به خاطر افکار رادیکال دستگیر شد. در سال ۱۹۲۰ آزاد شد، پس از آن در فرانسه، انگلستان و آلمان تحصیل کرد. در سال ۱۹۲۱ به عضویت حزب کمونیست چین در آمد و ۱۹۲۴ به چین بازگشت، چو در آن زمان در جبهه متحد بین کمونیست ها و کومینتانگ نقش مهمی بازی می کرد و در رهبری هر دو حزب نقش مهمی داشت. ۱۹۲۵ با یکی از رهبران جنبش دانشجویی چین به نام دنگ ییانگ چائو ازدواج کرد، که بعدها یکی از مهمترین رهبران حزب شد. چو پس از ممنوعیت حزب کمونیست چین در سال ۱۹۲۷ به کار مخفی در حزب ادامه داد و مسوولیت سازمان افسران حزب کمونیست چین را به عهده داشت.
این زوج صاحب بچه نشد ولی بچه های زیادی از شهیدان حزب را به فرزندی قبول کردند، یکی از این بچه ها لی پنگ نخست وزیر بعدی چین بود.
نخست‌وزیری[ویرایش]
با تاسیس دولت جمهوری خلق چین (۱۹۴۹)، چو ان لای نقش نخست وزیر و وزیر امور خارجه را قبول کرد. در ژوئن ۱۹۵۳، او پنج اظهارنامه برای صلح را درست کرد. چو هیئت نمایندگان جمهوری خلق چین به کنفرانس ژنو (۱۹۵۴) و به کنفرانس باندونگ (۱۹۵۵) را سرپرستی کرد. چو سر راه به باندونگ از یک کوشش قتل (بمب ساعتی در هواپیما) به وسیلهٔ حزب ملی چین و دولت چیانگ کای‌شک جان به در برد. چو هواپیماها را تغییر داد اما بقیهٔ خدمه‌اش ۱۶ نفر مردند.
چو یک نیروی میانه‌رو بود و یک صدای بانفوذ جدید برای دولت‌های جنبش غیرمتعهدها در جنگ سرد؛ دیپلماسی او پیوندهای ناحیه‌ای را با هندوستان، برمه و خیلی از کشورهای آسیایی جنوب شرقی، و دولت‌های آفریقایی قوی کرد. در ۱۹۵۸، پست وزیر امور خارجه به چن ئی محول شد. اما چو نخست وزیر باقی‌ماند تا مرگش در ۱۹۷۶.
کانون اصلی توجه چو پس از وضعیت ضعیف دهه‌ها جنگ، پس از نخست‌وزیر شدن وی اقتصاد چین بود. او تولید زیادشده کشاورزی را حتی با توزیع مجدد زمین هدف قرار داد. پیشرفت صنعتی همیشه در فهرست کارهایش بود. او اصلاحات زیست محیطی را اول بار در چین آغاز کرد. در ۱۹۵۸، مائو تسه تونگ جهش بزرگ به جلو را با اهداف غیر واقع‌بینانه افزایش دادن تولید صنعت شروع کرد.
وی نقش مهمی در خروج چین از انزوای پس از ۱۹۴۹ و بازیابی صندلی اشغال شده این کشور توسط تایوان در سازمان ملل متحد و همچنین افزایش پرستیژ سیاسی این کشور ایفا کرد.
به عنوان یک مدیر محبوب مردم و واقع‌بین، چو موضع خود را حفظ کرد. انقلاب فرهنگی چین (۱۹۷۶-۱۹۶۶) یک ضربه بزرگ به چو بود. در مراحل دیرتر انقلاب فرهنگی چین در ۱۹۷۵، او را تحت فشار گذاشت. چو برای خنثی کردن فشار انقلاب فرهنگی چین بر "چهار نوسازی" بسیار تلاش کرد که زیان ایجادشده توسط فعالیتهای انقلاب فرهنگی چین را خنثی کند.
پس از کشف این که چوان لای سرطان داشت، چو خیلی از مسئولیت‌هایش را به تنگ شیائوپنگ که معاون اول وی بود واگذار کرده بود. در طول مراحل دیرتر انقلاب فرهنگی چین، چو هدف جدید مائو و رئیس گروه چهارنفره (جیانگ چینگ) بود.
شهرت در داستانهای عامه‌پسند[ویرایش]
مرگ[ویرایش]
جستارهای وابسته[ویرایش]
منابع[ویرایش]
 |
در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ چو ان‌لای موجود است. |
- مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا، «Zhou Enlai»، ویکی‌پدیای انگلیسی، دانشنامهٔ آزاد (بازیابی در ۱۸ ژانویه ۲۰۱۴).
- ۸ ژانویه ـ چوئن لای مشاور مائو و نخست وزیر چین توده ای درگذشت - ویستا
|
 |
این یک مقالهٔ خرد پیرامون افراد است. با گسترش آن به ویکی‌پدیا کمک کنید. |
- افراد جنگ داخلی چین
- انقلابیون اهل چین
- اهالی چین در جنگ جهانی دوم
- چینیهای دور از وطن در ژاپن
- درگذشتگان ۱۹۷۶ (میلادی)
- درگذشتگان به علت سرطان مثانه
- درگذشتگان سرطان در جمهوری خلق چین
- دور از وطنها در فرانسه اهل چین
- رهبران جنگ سرد
- زادگان ۱۸۹۸ (میلادی)
- سیاستمداران اهل چین
- شرکتکنندگان در کنفرانس باندونگ
- نجاتیافتگان از ترور
