بالتها
بالتها یا بالتیها (به لیتوانیایی:baltai، لتونیایی:balti) مردمانی نیاهندواروپایی بودند که به زبانهای بالتیک سخنمیراندند. زبانهای بالتیک شاخهای از خانوادهٔ زبانهای هندواروپایی است. بالتها به دو شخهٔ شرقی و غربی تقسیم میشوند. امروزه لیتوانیاییها و لتونیاییها از مردمان بالتی شرقیاند. بالتهای غربی دربرگیرندهٔ پروسیان باستان، گالیندها و یاتوینگها میباشند، اینان بر خلاف بالتهای شرقی زبان و فرهنگ خود را باخته و در دیگر فرهنگها حلشدهاند.
پیشینهٔ نامگذاری[ویرایش]
آدام فن برمن نخستین کسی بود که در سدهٔ یازدهم از نام بالتیک به مفهوم کنونیاش یادکرد. در ۱۸۴۰ میلادی بزرگان ژرمنتبار دولت لیوونی از نام بالتها برای اشاره به خود استفادهکردند. در ۱۸۴۵ گئورگ هاینریش فردیناند نسلمان پیشنهاد داد تا زبانهای لیتوانیایی و لتونیایی را در شاخهای جداگانه به نام بالتیک بگنجانند.
تاریخچه[ویرایش]
بالتها قبیلههایی هندواروپایی بودند که در کرانههای جنوبی خاوری دریای بالتیک در بالای رودهای دنیپر و دائوگوا و پایین رود ویستولا میزیستند. به دلیل ساختار گیتاشناسانهٔ محل استقرار بالتها که پوشیده از مردابها و دریاچهها بودهاست، این مردمان به نوعی انزوای جغرافیایی دچار شدند که سببشدهاست تا برخی ویژگیهای زبان نخستین هندواروپایی در نزدشان باقیماندهاست.
نخستینبار در ۹۸ میلادی بود که تاسیتوس -تاریخنگار رومی- از قبیلهای در کرانهٔ دریای بالتیک نام بردهاست که پیشهیشان گردآوری کهربا بودهاست. در سدههای دوازدهم و سیزدهم، درگیریهای داخلی، دستاندازیهای پومرانیها، لهستانیها و شوالیههای تتونیک به منطقهٔ بالتها سبب نابودی و آسیمیلهشدن بسیاری از اسلاوهای غربی شد.
منابع[ویرایش]
Wikipedia contributors, "Balts," Wikipedia, The Free Encyclopedia, http://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Balts&oldid=605133021 (accessed June 1, 2014).
|