رقص افغانی

اَتَنِ ملی (کابلی)

رقص در افغانستان نقطه عطف زیبایی‌های تنوع قومی و زبانی در افغانستان است.

رقص‌های محلی

بخشی از مجموعه نوشتارهای افغانستان
فرهنگ افغانستان
آثار باستانی هنر سینما آشپزی رقص پوشاک تاریخ زبان ادبیات موسیقی رسانه‌ها

اَتَنِ ملی

اَتَنِ ملی یا رقص اتن از جمله رقص‌های ملی افغانستان است. این رقص در مراحل اول در بین قوم پشتون ساکن افغانستان و پاکستان رایج بود. اتن ملی معمولأ طور دسته‌جمعی بوسیلهٔ جوانان مرد یا زن اجرا می‌شود. رقص اتن ملی بشکل مدور با جنباندن سر و دست بطور منظم انجام می‌شود. گمان می‌رود این رقص در دوره یونانی‌های باختر در سرزمین باستانی باختر در شمال افغانستان مروج گردیده باشد. این رقص در طول تاریخ اشکال مختلف را بخود گرفته‌است. برخی از محققان بر این باورند که رقص اتن از روزگار زردشت بجای مانده‌است. آنها دورادور آتش می‌چرخیدند و سروده‌هایی از اوستا را می‌خواندند که با حملات عرب و مغول‌ها بسیاری از این سنت‌ها از بین رفته‌اند.

اتن در هر منطقه، نوع و حرکات مختلف همان منطقه را دارد. انواع مختلف اتن شامل: کابلی، وردکی، لوگری، خوستی/پکتیایی، هراتی، کوچیانی/کوچی، ختکی، پشیی (با سرنی و توله) و نورستانی در افغانستان وجود دارد.

رقص قَرصَک پنجشیر

رقص قَرصَک پنجشیر در بین مردم تاجیک ساکن منطقهٔ پنجشیر رواج دارد که با کف زدن و یک دایره اجرا می‌شود. معمولاً در قرصک ده تا پانزده نفر اشتراک می‌کنند. یک نفر دایره می‌زند و دو نفر دیگر شعرگویی می‌کنند و یا رباعی می‌خوانند، که در آغاز مقام است.

جستارهای وابسته

• موسیقی افغانستان

منابع

• موسیقی و سانسور در افغانستان، ۲۰۰۳-۱۹۷۳ (عنوان انگلیسی: Music and censorship in Afghanistan, ۱۹۷۳-۲۰۰۳)، نوشتهٔ جان بیلی (John Baily)، فصلی از کتاب موسیقی و نواختن قدرت در خاور میانه، شمال آفریقا و آسیای مرکزی (عنوان انگلیسی: Music and the Play of Power in the Middle East, North Africa and Central Asia)، نوشتهٔ لادن نوشین (Laudan Nooshin)
• تحول موسیقی در افغانستان، نوشته دکتر عبدالوهاب مددی

پیوند به بیرون

• «رقص بالهٔ افسانه» ‎(انگلیسی)‎. رقص جادهٔ ابریشم. بازبینی‌شده در ۱۱ مارس ۲۰۱۱. 

• «تارنمای شخصی مریم پِرِتز» ‎(انگلیسی)‎. مریم پِرِتز (Miriam Peretz). بازبینی‌شده در ۱۱ مارس ۲۰۱۱.