سلجوقیان عراق عجم

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
پرش به: ناوبری، جستجو

سلجوقیان عراق یا سلجوقیان عراق عجم یا سلجوقیان همدان شعبه‌ای از سلجوقیان بود که از ۵۱۱ تا ۵۹۰ ه .ق در عراق عجم و کردستان حکومت می‌کردند. پس از مرگ ملکشاه قدرت سلجوقیان تجزیه گردید. شاخه‌ای از سلجوقیان در غرب به نام سلجوقیان روم و شاخه‌ای دیگر در شرق ایران‌ به نام سلجوقیان عراق حاکمیت یافتند. پایتخت سلجوقیان عراق همدان بود.

اسامی شاهان سلجوقیان عراق از اینقرار است:

  1. مغیث‌الدین محمودبن محمدبن ملکشاه یا محمودبن محمد (۵۲۵–۵۱۱ ه.ق) وی با خلیفه مسترشد درگیر و بغداد را تصرف كرد ولی سرانجام با او صلح كرد.
  2. طغرل بن محمد (۵۲۶–۵۲۵ ه.ق) از طرف سنجر حاكم عراق شد ولی برادرش مسعود با او درگیر شد.
  3. غیاث‌الدین مسعود یا مسعود بن محمد بن ملکشاه (۵۴۷–۵۲۹ ه.ق) در دورۀ او خلیفه مسترشد قصد عراق و قهتان و خراسان را كرد ولی توسط فدائیان اسماعیلی كشته شد. مسعود عازم بغداد شد خلیفه راشد متوجه و عازم اصفهان شد كه او هم توسط فدائیان كشته شد سپس مسعود، مقتضی را خلیفه قرار داد و به همدان برگشت.
  4. معین‌الدین ملکشاه یا ملکشاه بن محمود (۵۴۷ ه.ق به مدت چهارماه)
  5. محمدبن محمود (۵۵۴–۵۴۸ ه.ق)
  6. سلیمان شاه یا سلیمان بن محمد (۵۵۶–۵۵۴ ه.ق) این خاندان دچار اختلافات داخلی درگیری با هم بودند.
  7. ارسلان شاه یا ارسلان شاه بن طغرل یا رکن‌الدین ابو‌المظفر ارسلان شاه (۵۷۱–۵۵۶ ه.ق) وی امرای عاصی را شكست داد و به تخریب قلاع اسماعیلیه در الموت رفته و قلعه‌ای مهم را فتح كرد و به ارسلان قلعه‌گشای موسوم گردید.
  8. طغرل سوم یا طغرل بن ارسلان شاه (۵۹۰–۵۷۱ ه.ق) آخرین سلطان سلجوقیان عراق بود که پس از فوت پدر و با کمک‌ اتابک جهان پهلوان در همدان به سلطنت نشست. او همزمان با خلافت ناصر خلیفه (۶۲۲–۵۷۵ ه.ق) به‌ حکومت پرداخت.[۱]در جنگ با تكش خوارزمشاه به قتل رسید و دولت سلجوقیان ایران و عراق به پايان آمد.[۲]


پانویس[ویرایش]

  1. شرفی، «طغرل سوم سلجوقی و فروپاشی سلاجقه عراق»، ۱۰۵.
  2. «سلجوقیان». در لغت نامه دهخدا. بازبینی‌شده در ۱۳ مرداد ۱۳۹۱. 

جستارهای وابسته[ویرایش]

منابع[ویرایش]

  • شرفی، محبوبه. «طغرل سوم سلجوقی و فروپاشی سلاجقه عراق». مسکویه، ش. پیش شمارهٔ ۵ (زمستان ۱۳۸۵).