فرمهین

فرمهین
کشور	ایران
استان	مرکزی
شهرستان	فراهان
بخش	فراهان
سال شهرشدن	۱۳۷۲ خ.
مردم
جمعیت	۴۲۹۷ نفر (تخمین ۱۳۹۰)
رشد جمعیت	بیش از ۱۰ درصد
تراکم جمعیت	کمتراز20نفردرهرکیلومترمربع نفر بر کیلومتر مربع
جغرافیای طبیعی
مساحت	۶ کیلومتر مربع
ارتفاع از سطح دریا	۱۷۷۰ متر
آب‌وهوا
روزهای یخبندان سالانه	۲۰روز
تابلوی خوش‌آمد به شهر
فرمهین روی نقشه ایران ۳۴.۵۰۴۴° شمالی ۴۹.۶۸۰۳° شرقی / 34.5044; 49.6803

فَرمَهین یکی از شهرهای استان مرکزی در ایران است. این شهر در سال ۱۳۸۹ از شهرستان تفرش جدا شد و مرکز شهرستان فراهان شد. این شهر از پیوند دو روستای کهن فرمهین که تاسیس آن به زمان حمله مسلمانان برمی‌گردد و شاه آباد پدید آمد این شهر در نزدیکی خرابه‌های شهر ذلف آباد (دلف آباد) قرار دارد و فاصله آن با شهرستان کمیجان ۵۰ کبلومتر می‌باشد. فرمهین با جاده‌ای دو بانده به اراک متصل است و در آینده در مسیر راهی دو بانده به همدان وراه آهن است روند رشد این شهر در دوران اخیر به شدت سریع بوده‌است ګمان می‌رود در آینده تبدیل به یکی از مراکز مهم سکونتی استان شود فرمهین دارا ۴ مسجد اصلی است که از برزګ به کوچک عبارتند از۱قمر بنی هاشم ۲ شاه آباد ۳ جامع ۴ ابوالفضل فرمهین امروزه در شرف در بر ګرفتن روستاهایی چند است که ګمان می‌رود تا چند سال دیګر تبدیل به محلاتی از این شهر شوند که عبارتند از برز آباد مجد آباد کهنه مجد آباد نو ومشهد ذلف آباد. در ضمن تاسیس ۴ شهرک در این شهر شکل گرفته است. این شهرک ها باعث شده است که مردم روستا های اطراف به فرمهین مهاجرت کنند. این شهر به عنوان یک شهر مهاجرپذیر شناخته می شود و کشش جمعیت بالایی دارد.

در قدیم جمعیت فراهان و فرمهین بسیار بیشتر بوده چنانچه در لغت نامه دهخدا آمده است:

نام یکی از بخشهای چهارگانه شهرستان اراک است. این بخش در قسمت مرکزی شهرستان اراک واقع است. از طرف شمال به دهستان رودبار، از خاور به دهستان آشتیان و از باختر به دهستان بزچلو شراء و از جنوب به شهر اراک و قره کهریز محدود است. قسمت عمده بخش دامنه و دشت است. کویر میغان تقریباً در وسط این بخش واقعشده. دهستان فراهان بالا و پائین در قسمت شمال و فراهان سادات در باختر آن و دهستان مشک‌آباد در قسمت جنوب کویر مذکور واقعند. ارتفاعات تفرش و رودبار از خاور و شمال، ارتفاعات شراء از باختر تا کوهستان راسوند، و قره کهریز از جنوب، این بخش را محصور نموده‌اند. قراء کوهستانی و دامنه بخش خوش آب وهوا و قراء نزدیک به کویر مرطوب و آب آنها به نسبت نزدیکی به کویر شور و هوای آنها ناسالم است. این بخش از دو دهستان به نام فراهان و مشک آباد تشکیل شده و جمع قراء آن ۱۸۰ قریه بزرگ و کوچک و دارای ۹۱ هزار تن سکنه است. مرکز بخش قصبه فرمهین است که تقریباً در مرکز دهستان فراهان واقع شده است.

جغرافیا

این شهر در ۴۵ کیلومتری شمال مرکز استان یعنی شهر اراک و نیز در ۴۵ کیلومتری جنوب مرکز شهرستان (تفرش) جای گرفته‌است. این شهر مرکز شهرستان فراهان است. شهر فرمهین از ترکیب دو پارچه روستای قدیمی و چند شهرک اقماری تشکیل شده‌است. این دو روستا شامل فرمهین و شاه‌آباد بوده‌است که به دلیل نزدیکی به همدیگر مرز بین آنها را نمی‌توان شناخت. خود این بخش اکنون شامل دو بخش دیگر می‌باشد: بافت قدیم و بافت جدید. بافت قدیم شامل ساختمانهای کاه‌گلی است که در حال تخریب هستند و بافت جدید که در حال ساخت و ظهور ساختمانهای جدید است. فرمهین از همه سو با باغ‌هایی از انګور و درختان سیب وسنجد و زرد آلو احاطه شده‌است سفید آب -و باغها از این جمله‌اند شهرک‌های مهم تشکیل دهنده فرمهین عبارتند از:شهید بهشتی، ولایت، امام رضا، اسلام شهر، اسلام آباد.
فراهان از توابع استان مرکزی با دو بخش، دو شهر، بیش از یکصد روستا و ۳۱ هزار نفر جمعیت (هرچند قبلاً دارای جمعیتی بیشتر بوده از شمالِ شهراراک تا مناطقی از شهرستان آشتیان و تفرش را در بر می‌گیرد و از غرب تا مرز استان همدان نیز می‌رسد. بیش از دویست روستای کوچک و بزرگ در فراهانِ بزرگ وجود دارد که در دشت فراهان و کوههای اطراف پراکنده‌اندکه در گذشته جمعیت زیادی داشته است)

فرهنگ

• ۱# ناقالدی

در ګذشته ناقالدی در سده با شعر معروف ۴۰ رفت و ۵۰ مانده..... معرف بزرګی از هویت مردم فرمهین بود که امروز فراموش شده‌است

• ۲# تیرګان

سنت تیرګان از سنن قدیمی ایرانی که هنوز پا برجاست ودر یک تیر بر ګذار می‌شود و به عید خاله صغری معروف است (ازاین جهت عید خاله صغری معروف است که ظاهراً خاله صغری نامی تمامی اهالی فرمهین را در این روز جهت گذراندن یک روز تفرحی در کنار مقبره ذلف آباد جمع می نموده‌اند) البته این نام اخیر امروزه مهجور است و حتی در میان اهالی فرمهین آشنا نیست بویژه آنکه حضور در این مراسم مختص اهالی فرمهین نیست و علی‌رغم آنکه جشنی ملی (ایرانی) است تمام مردمی که خود را فراهانی می دانند در آن شرکت می‌کنند و همگی نیز در این محل لزوماً جمع نمی‌شوند در باره این محل نظریات دیگری هم هست از جمله یادبود شهر قدیمی کرج مرکز فراهان که توسط قاجارها بعد از شورش به زیر آب می‌رود ذلف آباد بنا بر روایات محلی از زیر زمین به همدان وصل بوده است

• ۳# مراسم ویژه چهارشنبه سوری

دختران دم بخت در آب سنگ می‌انداختند و فال حافظ می‌خواندند قبل از تاریکی می‌بایست آتش روشن می‌شد در کوزه آب و جو می‌ریختند و از پشت بام پایین می‌انداختند جو نماد جوهر به چم جواهر بود

مشاهیر ودانشمندان فراهان قائم مقام فراهانی- امیرکبیر«میرزا تقی‌خان فراهانی»- میرزا عیسی فراهانی«معروف به قائم مقام اول»- دکتر ابوالقاسم بهرامی«پدر علم میکرب‌شناسی ایران»- استاد فتحعلی واشقانی فراهانی«خوشنویس نامی ایران»- فتح الله مجتبایی- دکتر علی امینی- دکتر مهدی بهرامی- دکتر عیسی بهنام- مشیرالدوله- دکتر عزالدین کاظمی- رضا قلی بهنام«استاد خوشنویسی»- بهزاد فراهانی«بازیگر نامی سینما وتئاتر»- پروفسور علی معصومی شیمی دان برجسته کشور و استاد دانشگاه‌های شهید بهشتی، شیراز و آمریکا- آیت الله مصلحی- آقا علی اکبر خان فراهانی موسیقی دان بزرگ ناصری- میرزا عبدالله فراهانی موسیقی دان بزرگ و تقسیم کننده دستگاه های ایرانی- آقا حسینقلی فراهانی ردیف دان بزرگ موسیقی ایرانی دوره ناصری- حانم عسکری فراهانی خواننده و ردیف دان موسیقی ایران- احمد عبادی نوازنده بزرگ سه تار- پگاه آهنگرانی بازیگر و مستندساز ایرانی- سامان فراهانی سروش محقق و پژوهشگر مدیریت و مهندسی صنایع- جمشید آهنگران کارگردان و فیلنامه نویس ایرانی- امیر مرادی کوت آبادی کارگردان وبازیگر سینماو تئاتر(تحصیلات کارگردانی سینما ،ساکن فرمهین)- دکتر محمد حسین قائم مقام فراهانی استاد حقوق دانشگاه تهران- میرزا عیسی قائم مقام- محمد صالح علا بازیگر، مجری برنامه‌های تلویزیونی و فیلم‌ساز و ترانه‌سرای ایرانی- محسن فرمهینی فراهانی استاد دانشگاه ،محقق ونویسنده کتابهای مختلف در زمینه علوم تربیتی

منابع

• اطلس گیتاشناسی استان‌های ایران، تهران: ۱۳۸۳ خ.
• مختصات و ارتفاع
• سال شهر شدن و مساحت شهر