۹ دسامبر

۹ دسامبر در تقویم گرگوری، سیصد و چهل و سومین (در سال‌های کبیسه سیصد و چهل و چهارمین) روز سال است. ۲۲ روز تا پایان سال باقی است.

رویدادها

• ۷۳۰ - اقوام خزر در حوالی اردبیل شکستی مفتضحانه به قوای بنی امیه وارد کرده فرمانده آنها جراح حکمی را به قتل رساندند.
• ۱۸۵۶ - انگلیسی‌ها بوشهر را اشغال کردند.
• ۱۹۰۵ - قانون جدایی کلیسا از حکومت در فرانسه تصویب شد.
• ۱۹۱۷ - جنگ جهانی اول: فیلد مارشال ادموند آلندبی اورشلیم را اشغال و به حکومت امپراتوری عثمانی بر این شهر پایان داد.
• ۱۹۳۷ - ارتش سلطنتی ژاپن در جریان جنگ چین و ژاپن شهر نانجینگ را تصرف و کشتار نانکینگ را آغاز کرد. نظامیان ژاپنی در ۶ هفته ۲۵۰ تا ۳۰۰ هزار نفر از اهالی شهر را کشته و ۲۰ تا ۸۰ هزار زن را مورد تجاوز جنسی قرار دادند.
• ۱۹۴۱ - جنگ جهانی دوم: اعلان جنگ چین، فیلیپین، کوبا، گواتمالا و دولت موقت جمهوری کره به آلمان و ژاپن.
• ۱۹۶۱ - هفت تپه - محمد رضا شاه پهلوی کارخانه قند خوزستان را می‌گشاید. این کارخانه در روز ۳۰۰ تن قند تولید می‌نماید.
• ۱۹۶۱ - استقلال تانگانیکا. با اتحاد تانگانیکا و زنگبار در ۱۹۶۴ نام این کشور به تانزانیا تغییر یافت.
• ۱۹۶۶ - کشور باربادوس به عضویت سازمان ملل متحد درآمد.
• ۱۹۷۱ - کشور امارات متحده عربی به عضویت سازمان ملل متحد درآمد.
• ۱۹۸۷ - آغاز انتفاضه اول در کرانه باختری و نوار غزه.
• ۱۹۹۱ - تعیین عراق بعنوان متجاوز اصلی در جنگ ایران و عراق به شورای امنیت در نامه خاویر پرز دکوئیار بر اساس بند ۶ قطعنامه ۵۹۸ شورای امنیت.

مناسبت‌ها

• روز جهانی مبارزه با فساد

زادروزها

• ۱۲۰۲ - ابوشامه مقدسی، قاری، فقیه، تاریخ‌نگار، نویسنده شامی.
• ۱۴۴۷ - چنگ‌هوا هشتمین امپراتور دودمان مینگ.
• ۱۵۹۴ - گوستاو آدولف دوم شاه سوئد.
• ۱۶۰۸ - جان میلتون شاعر و نویسنده انگلیسی.
• ۱۷۱۷ - یوهان یواخیم وینکلمان تاریخ‌نگار هنر و دیرینه‌شناس هلنیست برجستهٔ آلمانی.
• ۱۷۴۸ - کلود لویی برتوله شیمی‌دان فرانسوی.
• ۱۸۴۲ – پطر کروپوتکین فیلسوف آنارشیست روس.
• ۱۸۶۸ - فریتس هابر یکی از شیمیدانان آلمانی برندهٔ جایزهٔ نوبل.
• ۱۸۸۲ - خواکین تورینا آهنگساز و نوازنده پیانو اسپانیایی.
• ۱۸۸۳ - ژوزف پیلاتس مبدع و مخترع و مروّج نوعی روش آمادگی جسمانی بود، که به نام خود او، پیلاتس نامیده شد.
• ۱۸۸۹ - هانس کولهماینن ورزشکار مرد رشتهٔ دو و میدانی اهل کشور فنلاند.
• ۱۹۰۶ - گریس هاپر ریاضی‌دان اهل نیویورک که به‌عنوان نخستین بانوی نرم‌افزار و نخستین مادر و مدرس برنامه‌نویسی رایانه شناخته می‌شود.
• ۱۹۱۶ - کرک داگلاس بازیگر آمریکایی.
• ۱۹۱۷ - لئو جیمز رینواتر فیزیکدان آمریکایی بود که در سال ۱۹۷۵ برای پیدا کردن ارتباط میان حرکت جمعی و حرکت ذره، و ایجاد نظریه‌ای درباره ساختار هسته اتم موفق به دریافت جایزه نوبل فیزیک شد.
• ۱۹۱۹ - ویلیام لیپسکام شیمیدان امریکایی.
• ۱۹۲۶ - هنری وی کندال فیزیکدان آمریکایی است که در سال ۱۹۹۰ همراه با جروم ایزاک فریدمان و ریچارد ای تیلور موفق به کسب جایزه نوبل در فیزیک شد. کسب این جایزه به علت پیشگامی در زمینه تحقیق‌هایی است که توجه عمیقی به نمودار پراکندگی ناکشسان الکترون، پروتون و نوترون دارد که به دلیل اهمیت اساسی توسعه مدل کوآرک در فیزیک ذرات بوده‌است.
• ۱۹۲۹ - جان کاساوتیس هنرپیشه، کارگردان و فیلمنامه‌نویس آمریکایی.
• ۱۹۳۴ - جودی دنچ بازیگر بریتانیایی تئاتر، سینما و تلویزیون.
• ۱۹۴۵ - مایکل نوری بازیگر تلویزیون و سینمای آمریکایی.
• ۱۹۴۶ - سونیا گاندی سیاست‌مدار هندی، رهبر کنگره ملی هند
• ۱۹۴۷ - تام دشل سیاست‌مدار کهنه کار کنگره آمریکا.
• ۱۹۵۳ - جان مالکوویچ بازیگر آمریکایی و نامزد دو جایزه اسکار.
• ۱۹۵۴ - فیل براینت فرماندار کنونی ایالت می‌سی‌سی‌پی از حزب جمهوری‌خواه ایالات متحده آمریکا.
• ۱۹۵۶ - ژان-پی‌یر تیوله نویسنده و روزنامه‌نگار قرن بیستم میلادی اهل فرانسه.
• ۱۹۶۳ - ماساکو همسر ولیعهد کنونی کشور ژاپن و بزرگترین فرزند و پسر امپراتور، ناروهیتو.
• ۱۹۶۴ - پال لندرز نوازنده آلمانی.
• ۱۹۶۶ - کریستن جیلیبرند سناتور ایالت نیویورک در سنای ایالات متحده آمریکا.
• ۱۹۶۷ - جاشوا بل ویولونیست آمریکایی.
• ۱۹۶۸ - کرت انگل کشتی‌گیر حرفه‌ای، بازیگر و قهرمان المپیک ۱۹۹۶ آتلانتا اهل آمریکا.
• ۱۹۶۹ - بیسنته لیزارازو بازیکن سابق تیم ملی فوتبال فرانسه و عضو سابق باشگاه بایرن مونیخ آلمان.
• ۱۹۷۰ - کارا دیوگاردی آهنگساز، خواننده، ترانه‌سرا و مجری تلویزیون اهل نیویورک آمریکا.
• ۱۹۷۲ - ریکو آیلسورت بازیگر سینما و تلویزیون آمریکایی.
• ۱۹۷۷ - ایمجین هیپ خواننده بریتانیایی است که نامزد دریافت جایزه گرمی شد.
• ۱۹۷۹ - چن هائو هنرپیشهٔ سینما و تلویزیون، مانکن و خواننده چینی.
• ۱۹۸۰ - سایمون هلبرگ کمدین و بازیگر آمریکایی.
• ۱۹۸۱ - مردی فیش تنیس‌باز اهل کشور ایالات متحده آمریکا.
• ۱۹۸۳ - داریوش دوتکا بازیکن فوتبال اهل کشور لهستان.

مرگ‌ها

• ۱۴۳۷ - زیگیزموند، امپراتور مقدس روم پادشاه مجارستان، کرواسی، بوهم، ایتالیا و آلمان و از ۱۴۳۳ تا سال مرگش امپراتور مقدس روم بود.
• ۱۵۶۵ - پیوس چهارم یکی از پاپ‌های کلیسای کاتولیک رم.
• ۱۶۴۱ - آنتونی فان دیک نقاش پرترهٔ بلژیکی.
• ۱۶۶۹ - کلمنت نهم یکی از پاپ‌های کلیسای کاتولیک رم.
• ۱۷۹۸ - یوهان رینهولد فورستر لوتریانیسم و پژوهشگر تاریخ طبیعی اسکاتلند اهل کشور آلمان.
• ۱۹۳۷ - گوستاف دالن کارخانه‌دار و برنده جایزه نوبل فیزیک سوئدی در سال ۱۹۱۲ به خاطر اختراع شیرهای خودکار، که در فانوس‌های دریایی و راهنماهای شناور به کار می‌رود.
• ۱۹۵۵ - هرمان ویل ریاضیدان، فیزیکدان نظری و فیلسوف آلمانی و از اعضای انجمن سلطنتی.
• ۱۹۶۴ - ادیت سیتول شاعر و منتقد انگلیسی.
• ۱۹۷۰ - آرتیوم میکویان از بنیانگذاران شرکت هوافضایی میگ.
• ۱۹۹۳ - دنی بلنچ‌فلوور بازیکن و مربی سابق فوتبال اهل ایرلند شمالی.
• ۱۹۹۶ - ماری لیکی باستان‌شناس و مردم‌شناس بریتانیایی.
• ۲۰۰۵ - رابرت شکلی نویسندهٔ یهودی آمریکایی سبک علمی-تخیلی.
• ۲۰۰۸ - یوری گلازکوف فضانورد اهل کشور شوروی.
• ۲۰۱۲ - پاتریک مور ستاره‌شناس آماتور انگلیسی بود که در مقام نویسنده و تهیه‌کننده برنامه‌های رادیویی و تلویزیونی در زمینه ستاره‌شناسی شهرت یافت.
• ۲۰۱۲ - نورمن وودلند مهندس مکانیک که با عنوان مخترع بارکد شناخته می‌شود.
• ۲۰۱۶ - علی باقرزاده، ادیب، نویسنده، شاعر، بازرگان و مقام‌دار دانشگاهی ایرانی.

پیوند به بیرون

• BBC: On This Day