غلامحسین کرباسچی

غلامحسین کرباسچی
غلامحسین کرباسچی
شهردار تهران
مشغول به کار دی ۱۳۶۸ – فروردین ۱۳۷۷
پس از	سید مرتضی طباطبائی
پیش از	مرتضی الویری
استاندار اصفهان
مشغول به کار ۱۳۶۱ – ۱۳۶۸
دبیرکل حزب کارگزاران سازندگی
اطلاعات شخصی
تولد	۱۳۳۲ (۶۲ سال) قم
ملیت	ایران
حزب سیاسی	حزب کارگزاران سازندگی
پیشه	سیاستمدار
دین	اسلام شیعه

غلامحسین کرباسچی بنا بر توضیحات تصویر، در سال ۲۰۰۷ و در دانشگاه شریف

غلامحسین کرباسچی (زاده ۱۳۳۲ در قم)، روحانی و سیاست‌مدار ایرانی است که در سال‌های ۱۳۶۸ تا ۱۳۷۷ شهردار تهران بوده‌است و در حال حاضر دبیرکل حزب کارگزاران سازندگی است.

زندگی

غلامحسین کرباسچی در سال ۱۳۳۲ در قم متولد شد. پدرش آیت الله محمدصادق کرباسچی (ملقب به تهرانی) از یاران بیت روح‌الله خمینی در قم بود. وی پس از پایان تحصیلات ابتدایی به حوزه علمیه قم پیوست و در مدرسه علمیه حقانی مشغول به تحصیل گردید و سه ساله درس آیات منتظری و وحید را گذراند. کرباسچی سال ۱۳۵۱ با تشویق آیت الله بهشتی به دانشگاه رفت و در رشته علوم ریاضی دانشگاه تهران مشغول به تحصیل شد.

او از سن ۱۲ سالگی فعالیت سیاسی را در مخالفت با حکومت محمدرضا شاه پهلوی آغاز نمود و تحت تعقیب ساواک بود چند بار به خاطر سخنرانی توسط شهربانی احضار شد. وی قبل از انقلاب هم سه بار دستگیر شد، اولین بار در اسفند ۱۳۵۲ دو ماه در کمیته مشترک ضد خرابکاری و دو ماه هم در اوین بود و بار آخر از سال ۵۳ تا سال ۵۵ در زندان ماند.

فعالیت‌های سیاسی-اجرایی

کرباسچی در سال ۵۷ از طرف سید احمد خمینی به عضویت کمیته استقبال از آیت الله خمینی درآمد و بعد از آمدن وی در دفتر او بود و همراه او راهی قم شد. او از آنجا به رادیو تلویزیون رفت و به ساخت برنامه‌های مذهبی مشغول شد. وی که هنگام رفتن به دانشگاه لباس روحانیت را نمی‌پوشید هنگام رفتن به رادیو تلویزیون با توجه به شرایط آنجا مجدداً لباس روحانیت را کنار گذاشت که این ترک لباس همیشگی شد.

او سپس به عنوان نماینده روح‌الله خمینی در ژاندارمری جمهوری اسلامی منصوب شد و در سال ۱۳۶۱ با فرمان و نظر مستقیم روح‌الله خمینی به استانداری اصفهان منصوب گردید و در این زمان چنان خوش درخشید که پس از پایان جنگ در سال ۱۳۶۸ از استانداری اصفهان به شهرداری تهران منتقل شد و دوباره طرح جامع شهر تهران را که در زمان شهرداری غلامرضا نیک‌پی طرح‌ریزی شده‌بود ادامه داد که در کنار گذاردن پیشنهادات مطرح شده بعد از پایان جنگ مبنی بر انتقال پایتخت از تهران به شهری دیگر تأثیرگذار بود. او در دوران شهرداری تهران و در جریان اقدامات خود از حمایت هاشمی رفسنجانی بر خوردار بود. در دوران وی برای اولین بار شهردار تهران در هیئت دولت در کنار وزرا و معاونان رئیس جمهور حضور یافت. این وضعیت تا انتصاب محمود احمدی‌نژاد به شهرداری تهران ادامه داشت.

در آستانهٔ برگزاری انتخابات مجلس پنجم، وی به همراه عده‌ای دیگر از وزرا و معاونان هاشمی رفسنجانی، حزب کارگزاران سازندگی را تأسیس کرد و در کنار جامعهٔ روحانیت مبارز تهران به ارائه لیست انتخاباتی پرداخت. پس از کناره گیری وزرای دولت هاشمی رفسنجانی از حزب کارگزاران به دستور علی خامنه‌ای، غلامحسین کرباسچی عملاً بعنوان چهرهٔ اول حزب مطرح شد.

تأسیس مؤسسه همشهری و انتشار روزنامه همشهری و نشریات و ویژه نامه‌های وابسته به آن و راه اندازی فرهنگسراها و خانه‌های فرهنگ در تهران از اقدامات وی بود. به دلیل تعارض میان نحوه مدیریت اماکن فرهنگی شهرداری با خواست‌های مدافعین نظریه «مبارزه با تهاجم فرهنگی» علی خامنه‌ای، مجلس پنجم سازمان فرهنگی - هنری شهرداری تهران را از کنترل شهردار خارج کرد. از نظر آنان فرهنگسراها به رقیبی برای مساجد و پایگاه‌های بسیج تبدیل شده و از طرح کاخ جوانان که قبل از انقلاب در ایران ساخته شده بود، اقتباس شده‌اند. گروه انصار حزب‌الله نیز تظاهرات‌هایی را در مقابل مؤسسه همشهری راه اندازی کرد.

محاکمه

نوشتار اصلی: محاکمه غلامحسین کرباسچی

در سال ۱۳۷۷ در دومین سال دورهٔ اول ریاست جمهوری سید محمد خاتمی، کرباسچی که همراه حزب کارگزاران سازندگی از طرفداران کلیدی خاتمی در انتخابات دوم خرداد ۱۳۷۶ بود، به همراه عدهٔ دیگری از معاونانش و شهرداران مناطق تهران توسط حفاظت اطلاعات نیروی انتظامی به فرماندهی سردار نقدی دستگیر و بازجویی شد. سردار نقدی چندی بعد در دادگاه نظامی به اتهام شکنجه شهرداران به ۸ ماه حبس قطعی محکوم شد گرچه هیچگاه خبری از زندانی شدن وی در رسانه‌ها منتشر نشد. کرباسچی از سوی قاضی غلامحسین محسنی اژه‌ای به اتهام جرایم مالی محاکمه و به ۳ سال حبس و ۱۰ سال محرومیت از مشاغل دولتی و جزای نقدی محکوم شد. وی از جمله متهم به استفاده از امکانات شهرداری تهران در جهت حمایت از کاندیدای خاص در انتخابات هفتم ریاست جمهوری بود.

ده سال بعد از این دادگاه وزیر دادگستری ایران اظهار داشت پخش دادگاه از طریق رسانه‌ها به احساس عدالت و امنیت قضایی لطمه زد چرا که یک نفر به طور همزمان هم مدعی بود و هم قاضی و همین پرونده موجب احیای دادسراها شد.

وی پیش از محاکمه به اتهام اختلاس مدتی را در بازداشت گذراند. کرباسچی سرانجام پس از طی نزدیک دو سال حبس، با دخالت اکبر هاشمی رفسنجانی و دستور سید علی خامنه‌ای از زندان آزاد شد. وی از آن زمان به فعالیت‌های غیردولتی مشغول است.

پس از آزادی

در اسفند سال ۱۳۸۵ دادگاه مطبوعات، روزنامه هم‌میهن را که کرباسچی مدیرمسئول آن بود، از اتهاماتی که در سال ۱۳۷۹ مبنای توقیف آن شده بود تبرئه کرد. این روزنامه از اواخر اردیبهشت ۱۳۸۶ به سردبیری محمد قوچانی دوباره منتشر شد، ولی پس از انتشار ۴۳ شماره قاضی مرتضوی دادستان تهران به بهانه نقض دادرسی آنرا دوباره توقیف کرد.

او در انتخابات ریاست جمهوری ایران (۱۳۸۸) از نامزدی مهدی کروبی حمایت کرد و به عنوان معاون اول او در صورت پیروزی معرفی شده بود.