کوتیان (قوم)
کوتی:چهارمین گروه قومی ناحیه زاگروس کوتیان هستند. تجزیه و تحلیل متون نشان میدهد که واژهٔ کوتی فقط در هزارهٔ سوم و دوم پیش از میلاد معنی و مفهوم داشته است و به یک گروه قومی معینی اطلاق میشده که در مشرق و شمال و شمال غربی لولوبیان و احتمالا در آذربایجان و کردستان کنونی ایران زندگی میکردند.در هزارهٔ اول پیش از میلاد همهٔ اورارتوئیان و مردم ماننا و ماد را کوتی مینامیدند.یعنی اراضی پیرامون دریاچهٔ اورمیه و کرانه غربی و جنوب غربی دریای خزر کاسپیان و نواحی کردستان در ایران. مضافاً آسیای صغیر (ترکیه) و آسیای مقدم (فلات ارمنستان) و شمال عراق محل سکونت کوتیان بشمار میرفت.
ریشه تاریخی[ویرایش]
کوتیان در قرن -۲۳ پ.م. - و زمان سلطنت نارام سوئن پادشاه اکد در صحنهٔ تاریخ پدید آمدند. در آن زمان کوتیان نارام سوئن نوهٔ سارگون بزرگ را که در آن روزگاران سراسر میانرودان را تا کوهپایههای زاگرس و ارمنستان و جبال توروس[۲] در آسیای صغیر زیر فرمان داشت ،مغلوب ساختند. آگوم دوم پادشاه کاسی و بابل - قرن ۱۵ پ.م. - ایشان را کوتیان بیخرد مینامد.
شلمانصر یکم معروف به سلمنسر یکم - قرن سیزدهم پ.م. - نیز از پیروزی خویش بر کوتیان سخن میگوید[۳] به موجب کتیبهٔ وی کوتیان در اراضی بین اورارتو [۴] و کوتموخی [۵] مستقر بودند. بنابر این در آن زمان درّه بختان جزو سرزمین ایشان بوده است. بعدها، در هزارهٔ اول پیش از میلاد، آشوریان تمام قبایل ساکن شمال و مشرق سرزمین آشور و از آن جمله اورارتوئیان را بلا استثناء کوتی مینامیدند. ولی در کتیبههای شاهان قرنهای چهاردهم و سیزدهم پ.م. کوتیان به حد کافی از اورارتوییان (اوروآتری )، هوریان ( شوباریان )[۶] ، لولوبیان و کاسیان و غیره مشخص بودهاند.
پانویس[ویرایش]
- ↑ محل کشف در نزدیکی همدان. محل نگهداری موزه برّمر گالری در امریکا
- ↑ توروس در ترکیه
- ↑ الواح KAH,I . AUIU
- ↑ اتحادیه قبایل در فلات ارمنستان - در مغرب دریاچه وان و کرانههای دریاچه مزبور
- ↑ بخش علیای درّه رود دجله
- ↑ ساکن کرانه غربی دریاچه اورمیه
جستارهای وابسته[ویرایش]
منابع[ویرایش]
- ای.م.دیکونوف. تاریخ ماد. ص ۱۰۳،۱۰۴،۱۲ . ISBN 964-445-106-6
پیوند به بیرون[ویرایش]
این یک مقالهٔ خرد پیرامون ایران است. با گسترش آن به ویکیپدیا کمک کنید. |