چوبازی

چوب‌بازی یا تَرکه‌بازی یا چوبازی از جمله بازی‌های اصیل ایران باستان است است که بیشتر در بین مردم بختیاری و" ایل بویراحمد "و ایل" بابوئی باشت " و " نورآباد ممسنی" و ایل باصری و ایل قشقایی و بعضاً روستاییان و عشایر ایران متداول و مرسوم است و غالباً در مراسم عروسی و همراه با رقص و پایکوبی اجرا می‌گردد.

تعداد بازیکنان چوب بازی دو نفر است و ابزار بازی شامل دو چوب یکی به طول تقریبی یک و نیم متر و چوب دیگر کمی کوتاهتر از آنست. یکی از بازیکنان چوب بلندتر و نفر دیگر چوب کوتاهتر را بدست گرفته و مقابل یکدیگر به حمله و دفاع می‌پردازند. بازیکنان سعی می‌کنند هنگام بازی با آهنگ ساز و دهل نیز برقصند، فردی که چوب کوتاهتر را بدست دارد باید به دارنده چوب بلند حمله نماید و قبل از وارد نمودن ضربه به چوب وی ابتدا چند دور می‌رقصد و ناگهان به دارنده چوب بلند یورش می‌برد. دارنده چوب بلند نیز باید از خود دفاع نماید. حمله کننده هنگام یورش با صدای بلند فریاد می‌زند و سعی دارد با این کار روحیه حریف را تضعیف نماید. چوب باز باید تنها با چرخاندن چوب و نعره کشیدن و تهدید حریف (بدون وارد کردن ضربه به پای حریف) چوب بازی نماید. حمله کننده هنگام یورش چوب را با دو دست پیش روی خود گرفته و هنگام کوبیدن بر چوب حریف انرا با دست خود می‌چرخاند و سپس با در نظر گرفتن پاهای او بر چوب وی ضربه وارد می‌آورد. بازیکن حمله کننده فقط یکبار حق زدن ضربه را دارد (چه به چوب حریف مقابل بزند چه نزند)، سپس بازیکنی که چوب بلندتر را دارد، چوب کوتاهتر را در دست گرفته و فرد دیگری چوب بلندتر را در اختیار می‌گیرد. بازی تا آخر به همین منوال ادامه می‌یابد.

گاهی ممکن است یک زن یا یک مرد به چوب بازی بپردازند. به فردی که در کار چوب بازی مسلط و باتجربه است و می‌تواند بدون احساس خستگی چند دور میدان بازی را بچرخاند اصطلاحاً شیرین کار می‌گویند. بسیاری از مردم بر این باورند که این بازی در زمان هخامنشیان نیز در بین اقوام ایرانی مرسوم بوده و در آن زمان سربازان گارد جاوید با استفاده از این بازی سرگرم می‌شدند و این بازی نوعی تمرین جنگی به حساب می‌آمده است.

مسابقات کشوری چوبازی

یکی از موسسه‌های مردم نهاد با هدف زنده نگه داشتن و حفظ این فرهنگ، اقدام به برگزاری این بازی در قالب مسابقات قهرمانی کشور کردند که باعث جلب توجه هزاران نفر از مردم بختیاری و سایر اقوام گردید. اولین دوره مسابقات قهرمانی کشور چوبازی در تاریخ ۱۹ آذرماه ۱۳۹۵ و دومین دوره درتاریخ ۱۱ فروردین 96 که هر دو دوره توسط مؤسسه عصر نوین به میزبانی شهرستان مسجدسلیمان برگزار گردید. این مسابقات بصورت امتیاز دهی و بر روی تشک برگزار گردید.

جستارهای وابسته

• بازی‌های ایرانی