ویکی‌پدیا:اختیارات گروه‌های کاربری
دسترسی‌های یک ویرایش‌گر در ویکی‌پدیا با توجه به پرچم‌های او معین می‌شود، که بعضی به طور خودکار و بعضی دیگر به صورت دستی به کاربر داده می‌شوند. کاربر دارای پرچم، کاربری است که به گروه دارندگان این پرچم تعلق دارد. این پرچم‌ها اجازهٔ بعضی امکانات نرم‌افزار مدیاویکی را به کاربر می‌دهند.
به دیوانسالاران و مدیران با توجه به گروهی که در آن عضو هستند، بیشترین دسترسی‌ها داده‌شده‌است. برای مثال، کاربری که عضو گروه‌های دیوانسالاران، مدیران و واگردانان است امکان تغییر نام کاربری دیگر کاربرها، دیدن صفحهٔ مخفی و واگردانی را دارد؛ ولی اگر از گروه 'sysop' و 'bureaucrat' حذف شود، تنها می‌تواند واگردانی را انجام دهد، چون هنوز عضو گروه واگردانان است.
عضویت در هر گروه بعضی اوقات به پرچم یا بیت تعبیر می‌شود؛ عضویت در گروه 'sysop' هم‌معنی با گرفتن پرچم مدیریت یا بیت مدیریت است.
محتویات
مختصر[ویرایش]
تمامی بازدیدکنندگان وبگاه، شامل کاربر بی‌نام، عضو گروه کاربران گمنام هستند. درحالی که تمامی کاربران ثبت‌نام شده در وبگاه جزئی از گروه کاربران جدید به حساب می‌آیند. این کاربران پس از ۴ روز و انجام ۱۰ ویرایش به صورت خودکار به کاربران تاییدشده تبدیل می‌شوند. بقیه پرچم‌ها تنها در صورت درخواست در اختیار کاربران قرار می‌گیرد. از آن‌ها می‌توان به پرچم ربات و پرچم واگردانی اشاره کرد، که کاربر باید برای استفاده از آن‌ها دلیل بیاورد. دیگر دسترسی‌ها مانند مدیریت و دیوان‌سالاری بعد از اجماع عمومی و رای‌گیری به فرد اعطا می‌شوند. دسترسی‌ها بازرسی کاربر و پنهانگر پس از رای‌گیری و مشخص شدن هویت کاربر نزد بنیاد ویکی‌مدیا به کاربر مربوطه تعلق می‌گیرد.
گروه‌های کاربران[ویرایش]
مراحل منظم کاربران[ویرایش]
کاربران گمنام[ویرایش]
کاربرانی که حساب ندارند یا وارد نشده‌اند کاربران گمنام‌اند. این کاربران می‌توانند تمام صفحات (به جز چند صفحه خاص در فضای نام ویژه) را ببینند صفحات را ویرایش کنند (به‌جز صفحات حفاظت‌شده) و صفحاتِ بحث ایجاد نمایند، اما نمی‌توانند صفحه‌ای در فضای نام اصلی ایجاد کنند یا تصویری بارگذاری نمایند. این کاربران مجبورند ابتدا دکمهٔ «پیش‌نمایش» را بفشارند و سپس دکمهٔ «ذخیره شود» را بزنند. ویرایش‌های آن‌ها نمی‌تواند حالت جزئی داشته باشد.
کاربران جدید[ویرایش]
این گونه کاربران تازه ثبت نام کرده‌اند و می‌توانند ویرایش‌ها را جزئی علامت بزنند و همین‌طور به کاربران پست الکترونیکی بزنند یا پست الکترونیکی از کاربران دریافت کنند؛ ولی حق ویرایش صفحات نیمه‌محافظت شده را ندارند.
کاربران تأییدشدهٔ خودکار[ویرایش]
برای انجام برخی کارها در ویکی‌پدیا، کاربران لازم است مدت زمان مشخصی از تاریخ نام‌نویسی‌شان بگذرد و تعداد ویرایشی‌های مشخصی داشته باشند. کاربرانی که این شرایط را داشته باشند در شبه‌گروه کاربری تأییدشدهٔ خودکار جای می‌گیرند. هر بار که کاربری اقدام به انجام عملِ محدودشده‌ای کند، وضعیت تأیید خودکار کاربر بررسی می‌شود و در صورتی که شرایطش را داشته‌باشد این دسترسی به صورت خودکار توسط نرم‌افزار به او اعطا می‌گردد. هرچند تعداد ویرایش‌های لازم برای تأیید خودکار در شرایط گوناگون متفاوت است، اما بیشتر کاربرانی که حساب کاربریشان بیشتر از ۴ روز عمر داشته باشد و دست کم ۱۰ ویرایش داشته باشند، تأیید خودکار خواهند شد. با این وجود کاربرانی که از معافیت از قطع دسترسی آی‌پی و از راه شبکهٔ تور ویرایش می‌کنند شرایط سخت‌گیرانه‌تری برای تأیید خودکار شدن دارند: ۹۰ روز و ۱۰۰ ویرایش است.
وضعیت تأیید خودکار (یا عضویت در گروه تأییدشده؛ پایین را ببینید) برای انتقال صفحه‌ها، ویرایش صفحه‌های نیمه‌حفاظت‌شده، بارگذاری پرونده‌ها یا نسخهٔ تازه‌ای از یک پرونده لازم است. از کاربرانی که تأییدشده‌اند در بیشتر موارد درخواست واردکردن کپچا نخواهد شد. این کاربران می‌توانند در ویکی کتاب بسازند. افزون بر این‌ها، پالایهٔ خرابکاری شامل یک سری هشدار است که تنها برای کاربران تأییدنشده در نظر گرفته شده‌اند.
در اوت ۲۰۱۴، شمار کاربران تأییدشدهٔ خودکار ویکی‌پدیای فارسی بیش از هجده‌هزار بود که قسمت اعظم آن‌ها غیرفعال هستند.
کاربران تأییدشدهٔ پایدار[ویرایش]
کاربران تأییدشده پایدار گروهی از کاربران هستند که بیش از ۳۰ روز از عمر حسابشان گذشته است و بیش از ۵۰۰ ویرایش دارند[۱]؛ این دسترسی به صورت خودکار توسط سامانه به کاربرانی که واجد این شرایط باشند داده می‌شود و نیازی به اعطای آن توسط مدیران نیست؛ همچنین به صورت پیش‌فرض جزو اختیارات مدیر و ربات می‌باشد. کاربران دارای این دسترسی اجازه ویرایش در صفحات نیمه حفاظت‌شده ویژه را دارند.
گشت خودکار[ویرایش]
کاربران دارای دسترسی گشت خودکار، ویرایش‌ها و مقاله‌هایی که ایجاد می‌کنند به صورت خودکار گشت می‌خورد یا تأیید می‌شود و به سهولت کار گشت‌زن‌ها کمک می‌کند. این سطح از دسترسی به افرادی داده می‌شود که حداقل چند مقاله با سطح کیفیت کافی داشته باشند و ویرایش‌هایشان به گونه‌ای باشد که حداقل معیارها را رعایت کرده و قابل اعتماد باشند.
گشت‌زن‌ها[ویرایش]
افراد دارای دسترسی گشت یا به اختصار گشت‌زنان می‌توانند صفحات جدید را که گشت نخورده‌است ببینند (این صفحات در صفحات جدید به رنگ زرد درمی‌آیند) و آن‌ها را برچسب گشت بزنند. فهرست این کاربران را می‌توانید در اینجا ببینید.
ویکی‌بانان، مدیران، دیوانسالاران و ویکی‌بدان[ویرایش]
ویکی‌بانان[ویرایش]
دسترسی ویکی‌بان مختص ویکی‌پدیای فارسی و هشت ویکی‌پدیای دیگر است؛ ویکی‌بانان از طریق رأی‌گیری انتخاب می‌شوند و در سطحی محدودتر از مدیران، اختیاراتی مانند حذف صفحه‌ها، حفاظت از آن‌ها و بستن کاربران را دارند.
فهرست ویکی‌بانان در اینجا موجود است.
مدیران[ویرایش]
مدیران ویکی‌نویسانی هستند که از طریق رأی‌گیری انتخاب می‌شوند. آن‌ها می‌توانند صفحات را حفاظت کنند، خرابکاران را طبق سیاست‌ها ببندند، صفحات حفاظت‌شده و در رأس آن‌ها صفحهٔ اصلی را ویرایش کنند و صفحات خاصی مانند این را ببینند.
فهرست مدیران در اینجا موجود است.
دیوانسالاران[ویرایش]
دیوانسالاران کاربرانی هستند که از طریق رأی‌گیری انتخاب می‌شوند و توانایی سه کار مهم را دارند: مدیر یا دیوان‌سالار یا ربات یا گشت کردن کاربران، تغییر نام کاربران، واستاندن پرچم ربات از کاربران.
فهرست این کاربران در اینجا موجود است.
ویکی‌بدان[ویرایش]
ویکی‌بدان یا استواردها کاربرانی هستند که با انتخاب در فراویکی انتخاب شده‌اند و دسترسی کامل در همهٔ ویکی‌ها دارند.
ویکی‌بدان این توانایی را دارند که در هر ویکی، کاربری را از اختیاراتی محروم کنند یا به اختیاراتی برسانند؛ همچنین توانایی نظارت و بازرسی کاربران را دارند. البته این اجازه را ندارند که از اختیارات خود در ویکی‌هایی استفاده کنند که کاربران محلیِ فعال این اختیارات را داشته باشند؛ به طور مثال، ویکی‌بدها حق ندارند از اختیارات خود مبنی بر مدیر کردن کاربری در ویکی‌پدیای فارسی استفاده کنند، زیرا ویکی‌پدیای فارسی دارای دیوان‌سالار فعال است.
دسترسی‌های دیگری که برای کارهای خاص داده می‌شود[ویرایش]
کاربران تأییدشده[ویرایش]
در برخی مواقع، لازم می‌شود که حساب‌های کاربری پیش از موعد تأیید خودکار، مورد تأیید قرار گیرند. گروه کاربران تأییدشده دارای همان سطح دسترسی‌های شبه‌گروه تأییدشدهٔ خودکار است، تفاوتش در این است که این دسترسی توسط مدیران و در مواقع لزوم اعطا می‌شود.
برای دیدن فهرست کاربرانی که در این گروه قرار دارند به ویژه:ListUsers/confirmed بروید.
ایجادکنندگان کاربر[ویرایش]
کاربران دارای این پرچم (گروه 'accountcreator') تحت تأثیر محدودیت ایجاد ۶ نام کاربری در روز توسط یک آی‌پی قرار نمی‌گیرند و می‌توانند بدون هیچ مشکلی کاربر ایجاد کنند.
برای دیدن فهرست کاربران دارای این دسترسی ویژه:Listusers/accountcreator را ببینید.
واگردان[ویرایش]
افرادی که دارای دسترسی واگردان باشند قادر هستند تا با یک کلیک بر روی گزینهٔ واگردانی صفحه را به نسخه قبلی بازگردانند. واگردانی برای همهٔ مدیران در دسترس است و مدیران می‌توانند آن را به دیگر کاربرانی که درخواست می‌دهند اعطا کنند.
برای دیدن فهرست کاربران دارای این دسترسی اینجا را ببینید.
معافیت از قطع دسترسی آی‌پی[ویرایش]
کاربرانی که این پرچم را دریافت می‌کنند، به عضویت گروه 'ipblock-exempt' درمی‌آیند و از بستن خودکار و بسته‌شدن آی‌پی‌های کاربران خرابکار در صورت داشتن رینج آی‌پی یکسان مصون می‌مانند.
برای دیدن فهرست کاربران دارای این دسترسی ویژه:Listusers/ipblock-exempt را ببینید.
پنهانگر[ویرایش]
کاربرانی که پرچم پنهان‌گری به آن‌ها اعطا شده‌است، (کاربران گروه 'oversight')، به ویژه:HideRevision دسترسی دارند. از طریق این صفحه آن‌ها می‌توانند، تمامی نسخه‌های موجود نوشته‌های کاربران را از دید مخفی کنند. از طریق ویژه:Oversight امکان دسترسی به گزارش‌های مربوط به اطلاعات مخفی شده دست پیدا کرد. این پرچم فقط به افراد بالای ۱۸ سال و با ارائه گواهی شناسایی به بنیاد ویکی‌مدیا داده می‌شود.
برای دیدن اعضای گروه به ویژه:Listusers/oversight مراجعه کنید.
بازرس کاربر[ویرایش]
کاربران دارای دسترسی بازرس کاربر توانایی دستیابی به ویژه:CheckUser رادارند. این کاربران می‌توانند آی‌پی فردی کاربران را ببینند و با استفاده از ابزاری متوجه شوند هر آی‌پی توسط چه کاربر یا کاربرانی استفاده می‌شود. این افراد باید بالای ۱۸ سال سن داشته باشند و خودشان را بتوانند به بنیاد ویکی‌مدیا معرفی کنند.
فهرست این کاربران در اینجا موجود است.
واردکنندگان و انتقال‌دهنگان میان ویکی[ویرایش]
واردکنندگان و انتقال‌دهنگان میان ویکی پرچم‌های استفاده‌نشده‌ای هستند که اجازه دسترسی به ویژه:Import را ایجاد می‌کنند. با وجود اینکه نرم‌افزار مدیاویکی امکان استفاده از این پرچم را در نظر گرفته است، در بیشتر ویکی‌های بنیاد ویکی‌مدیا این پرچم بلا استفاده است. مثلاً در ویکی‌پدیا انگلیسی دارندگان این دسترسی با یک صفحه بسته مواجه خواهند شد.
در ویکی‌پدیا انگلیسی کاربران از مدلی مشابه برای انتقال اطلاعات به ویکی‌های دیگر استفاده می‌کنند. برای اطلاعات بیشتر Transwiki log را ببنید.
برای اطلاعات بیشتر در مورد وارد کردن به صفحه کمک وارد کردن در فراویکی مراجه کنید.
حساب‌های دیگر[ویرایش]
ربات[ویرایش]
ربات‌ها دسترسی خاصی هستند که توسط دیوانسالاران اعطا می‌شود این دسترسی که از طریق رای‌گیری در این صفحه انجام می‌شود به حساب توانایی‌های عبور خودکار از مواردی که کپچا را فعال می‌کند، گشت خوردن خودکار صفحاتی که ایجاد می‌کنند و پنهان شدن ویرایش‌ها آن‌ها از تغییرات اخیر، را می‌دهد
فهرست ربات‌ها در اینجا موجود است.
توسعه‌دهندگان[ویرایش]
تعدادی منطقهٔ توسعه، بدون توجه به ویکی‌ها و دسترسی‌های تعریف‌شده در آن‌ها وجود دارد. دسترسی کامیت اس‌وی‌ان امکان تغییر در نرم‌افزار مدیاویکی را به وجود آورد، دسترسی به تول‌سرور امکان اجرای برنامه‌های toolserver را می‌دهد و تعداد اندکی از افراد هستند که دسترسی شل به سرورهای ویکی‌پدیا و دیگر پروژه‌های بنیاد دارند.
تعدادی از توسعه‌دهندگان ویکی‌مدیا که دسترسی به ریشه (کاربر اصلی) سرورهای ویکی‌مدیا را دارند، بدون شرکت در نظرخواهی معمول، به همهٔ پرچم‌ها دست پیدا می‌کنند. کاربران Tim Starling، Brion Vibber، Kate and RobH، مثلاً دسترسی 'steward' دارند، درحالی‌که در انتخابات شرکت نکرده‌اند. این کار برای سرعت بخشیدن به توسعه و دوری از بروکراسی داخل ویکی انجام می‌شود.
گروه توسعه‌دهنگان 'developer' روی همهٔ ویکی‌های بنیاد وجود دارد. اگر کاربری نیاز به این دسترسی داشته باشد، می‌تواند آن دسترسی را به گروه توسعه‌دهندگان بیافزاید، سپس از طریق دسترسی ویکی‌بدی خود را به عضویت گروه توسعه‌دهندگان دربیاورد. پرچم‌هایی که به گروه توسعه‌دهنگان داده می‌شود شامل siteadmin، هم است که برای تغییر نام کاربران با بیش از ۲۰۰٬۰۰۰ ویرایش استفاده می‌شود.
معمولاً لیست خالی از کاربران گروه 'developer' در ویژه:Listusers/developer دسترس است.
بنیانگذار[ویرایش]
گروه 'founder' در ویکی‌پدیا انگلیسی توسط توسعه‌دهندهٔ بنیاد تیم استارلینگ، به عنوان یک گروه یکتا برای Jimmy Wales، بنیانگذار ویکی‌پدیا ایجاد شده‌است. این گروه به ویلز دسترسی کامل به ویژه:UserRights و ویژه:Makesysop می‌دهد. از آنجایی که ویلز در فراویکی استوارد است، امکان تغییر سطح دسترسی هر کاربری در ویکی‌های بنیاد را از طریق meta:Special:UserRights دارد، گروه 'founder' بیشتر جنبهٔ تشریفاتی دارد. با این حال، کارهایی که توسط این کاربر انجام می‌شود، معمولاً مورد توجه ویرایش‌گران است، گزارش کارها در ویکی انگلیسی en.wiki rights log قابل دسترسی است. کارهایی که با دسترسی استوارد انجام شده‌اند را می‌توانید در log at metawiki ببینید.
زمان سرآمدن[ویرایش]
از آوریل ۲۰۱۷ امکان «زمان سرآمدن» به ویژه:اختیارات کاربر ویکی‌پدیا فارسی اضافه شده است، بر پایه این امکان می‌توان دسترسی‌ها را با زمان انقضا به کاربران اعطا کرد، مثلاً دسترسی ویکی‌بانی با زمان انقضای یک‌ساله اعطا می‌شود.[۲]
جستارهای وابسته[ویرایش]
- User permissions API
- دسترسی‌ها در متا
- کلاس‌های کاربران
- اختیارات گروه‌های کاربری
- See what usergroup a user is in
- دیگر:
- ↑ نظرخواهی اولیه؛ نظرخواهی و اجماع نام و نظرخواهی و اجماع تعداد روز و ویرایش
- ↑ ویکی‌پدیا:نظرخواهی/اضافه کردن امکان زمان سرآمدن به ویژه:اختیارات کاربر
