ایرانیان کانادا
|
||||||||||
| کل جمعیت | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ۱۶۳٬۲۹۰ (اصلیت ایرانی سرشماری ۲۰۱۱ کانادا) | ||||||||||
| مناطق با جمعیت قابل توجه | ||||||||||
| تورنتو، ونکور، مونترآل، اتاوا | ||||||||||
| زبان‌ها | ||||||||||
| زبان ترکی آذربایجانی، زبان ارمنی، زبان کردی، و دیگر زبان‌های رایج در ایران. | ||||||||||
| دین | ||||||||||
| بیش‌ترین مذهب شیعه دوازده‌امامی با اقلیت‌هایی هم‌چون سنی، بهائی، اسماعیلی، مسیحی (از هر دو مذهب انگلیکان و کاتولیک)، یهودی، مزدیسنا و دیگر عفاید مذهبی و گروهی نیز بی‌دین | ||||||||||
ایرانیان کانادا یا افراد کانادایی-ایرانی، شهروندان کانادا هستند که پس زمینه ملیت ایرانی دارند و یا دارای تابعیت دوگانه ایرانی و کانادایی هستند.[۱]
طبق آمار در سال ۲۰۱۱ تعداد ۱۶۳٬۲۹۰ نفر با تبار ایرانی زندگی می‌کرده‌اند[۲] که با موج مهاجرت ایرانیان طی سال‌های گذشته شمار ایرانیان کانادا هم رو به فزونی گذاشته است.
پیش از انقلاب، ایرانی‌ها بیشتر برای فرصت‌های آموزشی و اقتصادی و یا سرمایه‌گذاری به کانادا مهاجرت می‌کردند. اما پس از انقلاب به ویژه در دهه ۱۹۸۰، به دلایل سیاسی و مذهبی، فرار از جنگ ایران و عراق، و یا به دلیل سرکوب فرهنگی و اجتماعی اعمال شده توسط جمهوری اسلامی مهاجرت می‌کردند. با ورود به قرن ۲۱، تعداد فزاینده‌ای از افراد وابسته به دولت ایران نیز به کانادا مهاجرت کردند.[۳] مشکلات فرهنگی و اقتصادی همچنان از عوامل عمده مهاجرت ایرانیان است.
محتویات
تاریخچه[ویرایش]
اولین ایرانیان در اوایل قرن بیستم وارد در کانادا شدند.[۴] پس از پایان جنگ جهانی دوم، تعداد ایرانیان ساکن کانادا انگشت شمار بود. هجوم زیاد گروه‌های مهاجر به کانادا پس از جنگ جهانی دوم شامل ایرانیان نبود. در طول دهه‌های ۱۹۵۰ و ۱۹۶۰، سالانه فقط ۱۰ تا ۱۰۰ ایرانی به کانادا مهاجرت می‌کردند.[۵]
تا سال ۱۹۸۰ جامعه ایرانی-کانادایی توسعه قابل توجهی نیافت.[۴] پس از انقلاب ۱۹۷۹ ایران که سلطنت را سرنگون و حکومت اسلامی را به قدرت رساند، شاخص مهاجرت به طور قابل توجهی افزایش یافت. در دهه ۱۹۸۰ و بیشتر از آن در دهه ۱۹۹۰ در هر سال چند هزار ایرانی به کانادا آمدند که این روند تا به امروز ادامه داشته است.[۳]
در ۵ سالهٔ ۱۹۹۱ تا ۱۹۹۵ تعداد ۱۵٬۵۳۵ نفر که در ایران متولد شده بودند به کانادا مهاجرت کردند. در ۴ سال ۱۹۹۶ تا ۲۰۰۰ این رقم ۲۴٬۶۶۵ نفر بوده و در ۵ سالهٔ ۲۰۰۱ تا ۲۰۰۶ نیز تعداد ۲۷٬۶۰۰ دیگر مقیم کانادا شدند که متولد ایران بودند. این در حالی است که تعداد کل کاناداییان زادهٔ ایران پیش از سال ۱۹۹۱ فقط ۲۴٬۲۸۵ نفر بوده است.[۶]
مهاجرت ایرانیان پس از سال ۱۳۸۸ (۲۰۰۹ میلادی) با موج جدیدی روبه رو شد و افزایش چشمگیری داشته است.[۷]
ایرانی‌تباران کانادا[ویرایش]
به طور غیررسمی صحبت از زندگی حدود ۲۰۰ هزار ایرانی و ایرانی‌تبار فقط در استان اونتاریو می‌شود که عددی شگفت‌انگیز است.[۷] اما بر پایه آمار رسمی ارائه شده از سوی مرکز آمار کانادا در سال ۲۰۱۱ در این کشور ۱۶۳٬۲۹۰ نفر ایرانی زندگی می‌کرده‌اند که ۸۳٬۴۹۵ نفر از ایشان مرد و ۷۹٬۸۰۰ نفر زن بوده‌اند.[۸]این آمار بیش از ۳۴٪ رشد جامعه ایرانیان کانادا را طی ۵ سال را نشان می‌دهد.
در سرشماری سال ۲۰۰۶ تعداد ۱۲۱٬۵۰۵ نفر گزارش کرده‌اند که اصالت ایرانی دارند. ۹۹۲۲۵ نفر اصل و نسب خود را تنها به ایران منتسب کرده‌اند و ۲۲٬۲۸۰ نفر بخشی از تیار خود را به ایران مرتبط دانسته‌اند که حداقل برخی از اجداد آنان از ایران بوده‌اند. این آمار جهش قابل توجهی را نسبت به آخرین سرشماری پنج سال قبل نشان می‌دهد که در آن ۸۸٬۲۲۰ نفر در پاسخ به سؤال منشاء قومی ایران را عنوان کرده بودند. ۷۳٬۴۵۰ نفر از ایشان تنها به ایران اشاره کردند و ۱۴۷۷۰ نفر ایران را به عنوان بخشی از تبار خود گزارش کرده بودند.[۴] همچنین از کل این تعداد ۹۵٬۴۲۰ نفر اظهار کردند که مستقیم از ایران مهاجرت کرده‌اند که قابل مقایسه با ۶٬۴۵۲٬۳۰۵ نفر جمعیت کل مهاجران در سراسر کانادا است.[۴]
از ۹۲٬۰۹۰ مهاجر ایرانی ساکن کانادا در سال ۲۰۰۶، تعداد ۲۷٬۶۰۰ نفر بین سال‌های ۲۰۰۱ و ۲۰۰۶ وارد کانادا شده بودند، که رشد جهشی و قابل توجهی از جمعیت ایران را نشان می‌دهد. ۲۴۶۶۵ مهاجر ایرانی بین سال‌های ۱۹۹۶ و ۲۰۰۰ و تعداد ۱۵٬۵۳۵ نفر دیگر بین سال‌های ۱۹۹۱ و تعداد ۱۹۹۵ و ۲۴٬۲۸۵ نفر دیگر پیش از سال ۱۹۹۱ به کانادا وارد شده‌اند.[۶]
مناطق ایرانی نشین کانادا[ویرایش]
تجمع اصلی ایرانیان کانادا را می‌توان به‌ترتیب در جنوب استان انتاریو، بریتیش کلمبیا، کبک و آلبرتا پیدا کرد. در سال ۲۰۰۱ نسبت ایرانیان در این استان‌ها به ترتیب ۵۸٪، ۲۵٪، ۱۱٪، ۴٪ بوده و فقط ۲٪ از ایرانیان در سایر استان‌ها و مناطق کانادا ساکن بوده‌اند.[۵]
طبق آمار ۲۰۰۱ میلادی بیشتر ایرانیان به ترتیب در کلان‌شهرهای تورنتو (۴۴٪)، ونکوور (۲۲٪)، مونتریال (۱۰٪)، اتاوا (۵٪) و سایر شهرها ۱۹٪ بوده‌است.[۵]
اکثریت قریب به اتفاق ایرانیان در حومه شمال تورنتو مانند ریچموند هیل، ویلو دیل وان، مارکام، و تورن هیل زندگی می‌کنند. همچنین در ونکوور بزرگ ایرانیان زیادی در نورث ونکوور، وست ونکوور و ترای سیتیز (شامل کوکیتلام، پورت کوکیتلام و پورت مودی) ساکن هستند.[۹][۱۰][۱۱]
رسانه‌ها[ویرایش]
در کانادا تعدادی نشریه و تلویزیون پارسی‌زبان فعالیت دارند؛ که با توجه به جامعه در حال رشد ایرانیان روز به روز بر شمار آن‌ها افزوده می‌شود.
نخستین روزنامه ایرانی در کانادا، هفته‌نامه شهروند است[نیازمند منبع]که از سال ۱۹۹۱ به سردبیری حسن زرهی در تورنتو به چاپ می‌رسد.
ایرانی-کانادایی‌های سرشناس[ویرایش]
شمار ایرانیان موفق در کانادا بسیار زیاد است و با توجه به جامعه در حال رشد کانادایی-ایرانی و جا افتادن نسبی رو افزایش نیز هست. اسامی برخی از کانادایی-ایرانی‌های سرشناس به این ترتیب است:
فعال مدنی و سیاسی[ویرایش]
- مجید جوهری، نماینده ریچموند هیل در مجلس فدرال کانادا
- علی احساسی، نماینده ویلودل در مجلس فدرال کانادا
- رضا مریدی، سیاستمدار، نماینده ریچموند هیل در مجلس استانی اونتاریو
- امیر خدیر سیاستمدار، نماینده منطقه انتخاباتی مرسیه در مجمع ملی کبک.
- هما هودفر، استاد رشته انسان‌شناسی در دانشگاه کونکوردیا
- علیرضا نامور حقیقی، تحلیل‌گر سیاسی و استاد تاریخ دانشگاه تورنتو
- آرشام پارسی کنشگر مدنی و فعال حقوق دگرباشان
- علی سینا، منتقد اسلام
- حمید قاسمی، زندانی سیاسی محکوم به اعدام
کارآفرینی[ویرایش]
- حسن خسروشاهی، صاحب پیشین فیوچر شاپ
- کریم حکیمی، صاحب فروشگاه‌های زنجیره‌ای حکیم اپتیکال
- خانواده قرمزیان، از خانواده‌های ایرانیان یهودی تبار
- مجید پیشیار بازرگان، و مدیر عامل باشگاه فوتبال
رسانه‌ها[ویرایش]
- ژیان قمیشی، مجری رادیو و تلویزیون، نویسنده، موسیقی‌دان و برنامه‌ساز
- مازیار بهاری، روزنامه‌نگار
- فرید حائری‌نژاد، روزنامه‌نگار، مستندساز
- نیک آهنگ کوثر، کاریکاتوریست
- زهرا کاظمی، عکاس خبرنگار
- هما دوروتی پرواز، خبرنگار شبکه تلویزیونی الجزیره
- حسین درخشان وبلاگ‌نویس و روزنامه‌نگار
ادبیات[ویرایش]
- رضا براهنی، نویسنده
- عزیز معتضدی، نویسنده
- سبکتکین سالور، نویسنده و فیلمنامه‌نویس
- مارینا نعمت، نویسنده
- مرضیه ستوده، نویسنده و مترجم
- فریبا کلهر، نویسنده
- ترانه جوانبخت، پژوهشگر، شاعر
معماری[ویرایش]
- هوشنگ سیحون، معمار و رئیس سابق دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران
- حسین امانت، معمار
- فریبرز صهبا، معمار
هنر[ویرایش]
- پرویز تناولی، مجسمه‌ساز و پژوهشگر
- توکا نیستانی، معمار و کاریکاتوریست
- گیتی نوین، نقاش و گرافیست
- نسرین خسروی، تصویرگر
موسیقی[ویرایش]
- فریبرز لاچینی، موسیقی‌دان، آهنگساز و نوازنده پیانو
- حسین بهروزی‌نیا، آهنگساز و نوازندهٔ بربط
- لطفی منصوری، مدیر و کارگردان اپرا
- کاوه یغمایی، خواننده و آهنگساز
- بتی، خواننده قبل از انقلاب
- سُلی، خواننده
- پروانه سپانلو خواننده
- بنیامین و مایک شیر (شای برادرز)، گروه دو نفره موسیقی الکترونیک
فیلم‌سازی[ویرایش]
- رامین کریملو، خواننده و بازیگر
- نیکول بوشهری بازیگر
- وحید رهبانی، بازیگر
- شهرام شَعرباف، آهنگساز
- نصرت‌الله کنی، فیلم‌بردار، بازیگر و تدوین‌گر
- بابک پیامی، کارگردان
- حمید تمجیدی، نویسنده، کارگردان، و هنرپیشه
- آریانا انجینیر، هنرپیشهٔ خردسال
ملکه زیبایی[ویرایش]
- نازنین افشین جم، مدل و بازیگر، فعال بین‌المللی حقوق بشر
- لیلا میلانی، مانکن، طراح مد و بازیگر
- سامانتا تاجیک مانکن
- رامونا امیری مدل، دختر شایسته دنیا از کانادا در سال ۲۰۰۵
- سحر بی‌نیاز مدل و بازیگر، دختر شایسته کانادا در سال ۲۰۱۲
علوم و صنایع[ویرایش]
- الکس تقی تبرک، اقتصاددان
- فضل‌الله رضا دومین رئیس دانشگاه صنعتی شریف و سفیر سابق ایران در یونسکو و کانادا
- علی‌محمد ایزدی وزیر کشاورزی کابینه مهندس بازرگان، سرپرست دانشسرای کشاورزی شیراز
- نوید خوانساری تولیدکننده، کارگردان و نویسندهٔ بازی‌های کامپیوتری
- کاوه فرخ، مدرس تاریخ دانشگاه بریتیش کلمبیا
- نیما ارکانی حامد، فیزیکدان
- پرهام اعرابی، استاد دانشگاه تورنتو در رشته مهندسی برق
- محمد شلیله، حسابدار و سردبیر اسبق ماهنامه حسابدار
- رکسانا مصلحی، متخصص ژنتیک
- علی خادم‌حسنی، متخصص مهندسی پزشکی، بیومتریال و مهندسی بافت
ورزش[ویرایش]
- نسیم وارسته، قهرمانان کاراته
- فریناز لاری، قهرمانان کیک بوکسینگ
- یدالله شریفی‌راد، خلبانان تیم آکروجت
- فرهنگ مهتدی، بازیکن بسکتبال، تنیس و تنیس روی میز
- سعید آذربایجانی، کشتی‌گیر
- شیرکوه حاجی رسولی بازیکن حرفه‌ای فوتبال کانادایی
- بیژن کنگرلو، قهرمانان اسکی
مذهبی[ویرایش]
- سید رضا حسینی‌نسب، اسلام‌شناس
سایر[ویرایش]
- محمودرضا خاوری، مدیر عامل سابق بانک ملی ایران
- امید تحویلی، از گردانندگان ایرانی جرایم سازمان‌یافته در خارج از ایران
- کیوان تابش دانشجوی ایرانی که توسط پلیس کانادا کشته شد
منابع[ویرایش]
- ↑ "Ethnic origins, 2006 counts, for Canada, provinces and territories - 20% sample data". اداره آمار کانادا. Retrieved 2009-10-11.
- ↑ «NHS Profile, Canada, 2011». Statistics Canada. بازبینی‌شده در ۱۵ ژوئن ۲۰۱۶.
- ↑ ۳٫۰ ۳٫۱ «Iranian Canadians». The Canadian Encyclopedia. بازبینی‌شده در ۱۶ ژوئن ۲۰۱۶.
- ↑ ۴٫۰ ۴٫۱ ۴٫۲ ۴٫۳ Azim Ahmed. «Iranians in Canada By the Numbers». Payvand Iran News، 23-06-2008. بازبینی‌شده در 06-15-2016.
- ↑ ۵٫۰ ۵٫۱ ۵٫۲ ۵٫۳ ۵٫۴ Vahid Garousi. «Iranians in Canada: A Statistical Analysis». Department of Systems and Computer Engineering, Carleton University، ۲۰۰۵. بازبینی‌شده در ۱۵ ژوئن ۲۰۱۶.
- ↑ ۶٫۰ ۶٫۱ «Immigrant population by place of birth and period of immigration (2006 Census)». Statistics Canada، ۱۴ اکتبر ۲۰۰۹. بازبینی‌شده در ۱۶ ژوئن ۲۰۱۶.
- ↑ ۷٫۰ ۷٫۱ علی رنجی پور. «ایرانیان کانادا؛ 'جمعیت' پریشان یا 'جامعه' خاموش». بی‌بی‌سی فارسی، ۱۲ سپتامبر ۲۰۱۶. بازبینی‌شده در ۱۲ سپتامبر ۲۰۱۶.
- ↑ «NHS Profile, Canada, 2011». Statistics Canada، 2015-11-27. بازبینی‌شده در ۱۲ سپتامبر ۲۰۱۶.
- ↑ مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا، «Iranian Canadians»، ویکی‌پدیای انگلیسی، دانشنامهٔ آزاد (بازیابی در ۱۵ ژوئن ۲۰۱۶).
- ↑ «Latest». ریچموند هیل؛ محله ایرانی نشین در شمال تورنتو. ۲۰۱۵-۱۰-۲۵. بازبینی‌شده در ۲۰۱۵-۱۰-۲۵.
- ↑ ایرانتو، مدیریت. «خارجی‌ها، خریداران کانادایی را از بازار مسکن بیرون می‌کنند!». IRANTO: Iranian Canadians. ۲۰۱۵-۱۰-۲۵. بازبینی‌شده در ۲۰۱۵-۱۰-۲۵.
پیوند به بیرون[ویرایش]
- پرچم‌های ایران در خیابان‌های تورنتو (ویدئو)
- هیجانات گروهی از ایرانیان ساکن تورنتو به‌هنگام تماشای مسابقه ایران ـ آرژانتین (ویدئو)
|
||||||||||||||||||||||
 |
این یک مقالهٔ خرد پیرامون ایران است. با گسترش آن به ویکی‌پدیا کمک کنید. |
