آشوری‌ها

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
پرش به: ناوبری، جستجو
آشوری‌ها
Sūrāyē / Sūryāyē / Āṯūrāyē[۱]
Assyrian Sage Ahiqar.jpg
Nabonidus.jpg
Lucianus.jpg
Abgarwithimageofedessa10thcentury.jpg
W.E.F. Britten - Alfred, Lord Tennyson - St. Simeon Stylites.jpg
Sevarios of Antioch.jpg
Hunayn ibn-Ishaq al-'Ibadi Isagoge.jpg
Bakhtishu.jpg
Hormuzd.Rassam.reclined.jpg
Alphonse Mingana.jpg
Naumfaik.jpg
Agha-petros.jpg
Shimun Benyamin.jpg
Freydon Atoraya.jpg
MBashir.jpg
Ammobabaold.jpg
Rep Anna Eshoo.jpg
RosieMalek-Yonan.jpg
Terrence Malick.jpg
F Murray.Abraham cropped.jpg
Kennedy Bakircioglu, 2013-04-14.JPG
کل جمعیت
3.3–4.2 million[۲][۳][۴]
مناطق با جمعیت قابل توجه
  عراق ۳۰۰٬۰۰۰[۵]
  سوریه ۴۰۰٬۰۰۰[۶]
  ایران ۲۰٬۰۰۰–۶۰٬۰۰۰[۷][۸]
  ترکیه ۱۵٬۰۰۰–۲۵٬۱۰۰[۷][۹][۱۰]
  لبنان ۳۹٬۰۰۰[۱۱]
  سوئد ۱۰۰٬۰۰۰–۱۲۰٬۰۰۰[۱۲][۱۳]
  ایالات متحده آمریکا ۱۱۰٬۸۰۷–۴۰۰٬۰۰۰[۱۴][۱۵]
  اردن ۳۰٬۰۰۰–۱۵۰٬۰۰۰[۱۶][۱۷]
  آلمان ۱۰۰٬۰۰۰[۱۸]
  هلند ۶۰٬۰۰۰[۱۹]
  استرالیا ۶۰٬۰۰۰[۲۰][۲۱]
  کانادا ۳۸٬۰۰۰[۲۲]
  روسیه ۱۰٬۹۱۱–۷۰٬۰۰۰[۲۳]
  فرانسه ۱۶٬۰۰۰[۲۴]
  بلژیک ۱۵٬۰۰۰[۲۵]
  سوئیس ۱۰٬۰۰۰[۲۵]
  دانمارک ۱۰٬۰۰۰[۲۵]
  بریتانیا ۶٬۷۰۰[۲۶]
  یونان ۶٬۰۰۰[۲۷]
  گرجستان ۳٬۲۹۹[۲۸]
  اوکراین ۳٬۱۴۳[۲۹]
  ایتالیا ۳٬۰۰۰[۲۵]
  ارمنستان ۲٬۷۶۹[۳۰]
  نیوزیلند ۱٬۶۸۳[۳۱]
  جمهوری آذربایجان ۱٬۵۰۰[۳۲]
  قزاقستان ۸۰۰[۳۳]
  فنلاند ۳۰۰
  اتریش ۸٬۰۰۰[۳۴]
زبان‌ها
Neo-Aramaic: آرامی جدید آشوری
دین
Syriac Christianity
گروه‌های قومی مرتبط
Mhallami,
مندائیان، یهودی، مارونی‌ها
پرچم آشوریان با نشان آشور و شمش (شمس)[۳۵]

آشوریان، کلدانی‌ها، آرامی‌ها، سُریانی‌ها قومی هستند که ریشه آن‌ها به مردم بین‌النهرین باستان می‌رسد. به زبان آشوری (از خانواده زبان‌های سامی) سخن می‌گویند و مذهب مسیحی دارند. منطقه زندگی بومی آن‌ها اکنون در شمال عراق، جنوب شرقی ترکیه، شمال شرقی سوریه و شمال غربی ایران واقع شده‌است.

در طول قرن گذشته میلادی بسیاری از آشوریان به نقاط دیگر دنیا از جمله قفقاز، آمریکای شمالی، اروپا و استرالیا مهاجرت کردند. حوادثی چون نسل‌کشی مسیحیان عثمانی در جنگ جهانی اول، انقلاب اسلامی ایران، سیاست‌های ناسیونالیسم عربی حزب بعث عراق و سوریه، عملیات انفال صدام حسین از عوامل مهاجرت آشوریان بوده‌اند.

تخمین زده می‌شود که تعداد آسوریان جهان بین ۳۰۰ هزار تا ۱ میلیون نفر باشد. تعداد آسوریان ایران تا پیش از انقلاب حدود ۷۰ تا ۹۰ هزار نفر بود. بیشتر آسوریان در تهران و در محله نوگئچر در بافت تاریخی ارومیه سکونت دارند. بسیاری از آسوریان، پیرو کلیسای نستوری و عده‌ای دیگر کاتولیک کلدانی و بعضی دیگر، ارتدکس و پروتستان هستند. آسوریان خود را بازماندهٔ قوم آشور می‌دانند.

آسوریان در قرون اول اسلامی با ترجمهٔ علوم و معارف یونانی به زبان عربی خدمت بزرگی به توسعهٔ دانش در میان مسلمانان و نگهداری آثار علمی دوران باستان کردند[نیازمند منبع]. بعضی از بزرگ‌ترین دانشمندان و مترجمان خلافت اسلامی از این مردم بودند[نیازمند منبع]. آسوریان بعد از قرون وسطا مورد توجه کلیسای کاتولیک و پس از آن کلیسای پروتستان قرار گرفتند. مداخلات مبلغان این دو کلیسا سبب تجزیهٔ آسوریان شد. این مردم در جریان حوادث ناشی از جنگ جهانی اول و حضور ارتش‌های روسیه و عثمانی در آذربایجان و جنگ‌های قومی و مذهبی که پس از کشتن مارشیمون بنیامین، رهبر آسوریان، به دست اسماعیل آقا شکاک در ۱۳۳۶ ق(۱۹۱۸) پیش آمد، آسیب‌های فراوان دیدند و بسیاری از آنان ناگزیر به نقاط دیگر مهاجرت کردند.[نیازمند منبع] آشوری‌ها اصولاً از نژاد سامی بودند و زبان آنان با سایر زبان‌های سامی، مانندِ عربی و عبری هم‌ریشه است.

تاریخ[ویرایش]

نام[ویرایش]

آشوریان شمال عراق و سوریه که خود را آرامی می‌نامیدند پس از گرویدن به مسیحیت خود را سریانی یا سوریایا نامیدند تا از هم نژادان غیر مسیحی خود که آنان را آرامایا می‌نامیدند متمایز باشند.[۳۶]

جمعیت‌شناسی[ویرایش]

Assyrian world population.
     more than 500,000      100,000 - 500,000      50,000 - 100,000      10,000 - 50,000      less than 10,000

سرزمین[ویرایش]

آزار و اذیت[ویرایش]

دیاسپورا[ویرایش]

آشوریان پس نسل‌کشی بزرگ برای زندگی آسوده و امن به کشورهای غربی رفتند.

زبان و فرهنگ آسوری[ویرایش]

زبان و فرهنگ آسوری از جمله گویش‌های نوین آرامی و در شمار زبان‌های سامی شرقی- شمالی است و با زبان آشوری باستانی تفاوت دارد. آسوریان به گویش‌های گوناگون آسوری سخن می‌گویند و می‌نویسند. ازجمله این گویش‌ها می‌توان اورمژیانا (گویش ارومیه‌ای) و صلمسنایا (گویش سلماسی) را نام برد. گویش اورمژیانا تنها گویش آسوری است که دست‌کم از حدود سال ۱۸۴۸ به این سو ادبیات مکتوب ویژه خود را پدیدآورده است. نخستین فراورده‌های مکتوب آسوریان، متون مذهبی بوده است. در پی آن اشعار و داستان‌هایی به این زبان پدید آمد. برگردان آثار ادبی از زبان‌های دیگر به شکل گیری ادبیات آسوری سرعت بخشید. مارتوما او دو مشهورترین شاعر آشوری است. از برجسته‌ترین نویسندگان آسوری می‌توان شموپیل بیت کولیا دگوپتایا و پیره سرمس (نویسنده تاریخ ادبیات آسوری به زبان آسوری) را نام برد.

«انجمن ادبی جوانان آشوری» در تهران مهم‌ترین مرکز ادبی آسوریان در ایران است. چاپ و انتشار مجلات گاه‌گاهی به زبان آسوری از دوره پهلوی دوم به این سو رونق داشته است. در ایران آسوریان اقلیتی رسمی به‌شمار می‌روند و نمایندگانی نیز در مجلس دارند.

دین[ویرایش]

آشوری‌ها نخستین قومی بودند که مسیحی شدند. پس از آن یکی از حواریون تمام آنان را در دریاچه ارومیه غسل تعمید داد.[۳۷] نسطوریت ریشه عمیقی در فرهنگ مردم آشوری دارد. با این حال عده نیز یعقوبی، کلدانی، مارونی و قلیلی نیز ارتودُکس یونانی و پروتستانت انجیلی هستند. تسرتلی از معدودی آشوری سلماس سخن می‌گوید که یهودی بوده‌اند.[۳۸]محلّمیان نیز آشوریان مسلمان شده‌اند که آداب و رسوم خود را حفظ کرده‌اند.[۳۹]

ایرانیان آشوری[ویرایش]

عکسی قدیمی از آشوریان سنندج.

جمعیت آسوریان ایران در میانهٔ قرن نوزدهم میلادی به ۱۳۸۰۰۰ نفر می‌رسید[۴۰] که عمدتاً در آذربایجان غربی ساکن بودند و به دو گروه عمدهٔ مذهبی نستوری و کاتولیک تقسیم می‌شدند.[۴۱] جمعیت آسوریان ایران در میانهٔ قرن بیستم میلادی به ۲۰٬۰۰۰ نفر کاهش پیدا کرد.[۴۰]

منابع[ویرایش]

  1. also transliterated Sūrōyē / Sūryōyē / Ōṯūrōyē; all of ā, ō and word-final ē transliterate Aramaic Aleph ܐ. Nicholas Awde, Nineb Limassu, Nicholas Al-Jeloo, Modern Aramaic Dictionary & Phrasebook: (Assyrian/Syriac) (2007), ISBN 978-0-7818-1087-6, p. 4; see also Names of Syriac Christians.
  2. [۱], UNPO estimates
  3. [۲]
  4. http://www.nineveh.com/parpola_eng.pdf
  5. Christian Official: The Number of Christians in Iraq Has Dropped to Three-Hundred Thousand
  6. http://www.al-monitor.com/pulse/security/2014/04/syria-assyrians-threat-crisis.html
  7. ۷٫۰ ۷٫۱ [۳].
  8. ASSYRIANS IN IRAN (2011-08-17). "Iran: Assyrians in Iran". Iranicaonline. Retrieved 2013-09-18. 
  9. [۴].
  10. http://joshuaproject.net/people_groups/10464/TU
  11. Tore Kjeilen. "Lebanon / Religions - LookLex Encyclopaedia". Looklex.com. Retrieved 2013-09-18. 
  12. Demographics of Sweden, Swedish Language Council "Sweden has also one of the largest exile communities of Assyrian and Syriac Christians (also known as Chaldeans) with a population of around 100,000."
  13. https://arts.st-andrews.ac.uk/dimecce/?page_id=44
  14. 2011 American Community Survey 1-Year Estimates
  15. http://www.aina.org/brief.html
  16. Thrown to the Lions, Doug Bandow, The America Spectator
  17. Jordan Should Legally Recognize Displaced Iraqis As Refugees, AINA.org. Assyrian and Chaldean Christians Flee Iraq to Neighboring Jordan, ASSIST News Service [۵]
  18. 100.000 Syriac Orthodox in Germany
  19. http://beforeitsnews.com/terrorism/2014/08/increasing-calls-for-military-intervention-to-save-assyrians-and-yazidis-2450170.html
  20. Ancestry (full classification list) Australian Bureau of Statistics
  21. [۶] [۷] More than two thirds of Iraqis in Australia (80,000) are Christians
  22. Web-team. "VATICAN RADIO - Official website - Home Page". Radiovaticana.org. Retrieved 2013-09-18. 
  23. "Google Translate". Translate.googleusercontent.com. Retrieved 2013-09-18. 
  24. Wieviorka & Bataille 2007, pp. 166
  25. ۲۵٫۰ ۲۵٫۱ ۲۵٫۲ ۲۵٫۳ "CNN Under-Estimates Iraqi Assyrian Population". Aina.org. Retrieved 2013-09-18. 
  26. Joshua Project. "Assyrian of United Kingdom Ethnic People Profile". Joshuaproject.net. Retrieved 2013-09-18. 
  27. Tzilivakis, Kathy (10 May 2003). "Iraq's Forgotten Christians Face Exclusion in Greece". Athens News. Retrieved 7 April 2012. 
  28. 2002 Georgian census
  29. State statistics committee of Ukraine - National composition of population, 2001 census (Ukrainian)
  30. 2011 Armenian Census
  31. http://www.stats.govt.nz/ New Zealand 2006 census
  32. Joshua Project
  33. Kazakhstan Live
  34. [۸]
  35. "آشور". Crwflags.com. Retrieved ۲۰۰۸–۱۱–۱۶. 
  36. نادره شجاع دل. «مقایسه‌ای میان کلیساهای ارمنیان و آشوریان در استان آذربایجان غربی». فصلنامه فرهنگی پیمان، تابستان 1387. 
  37. «انجمن آشوری‌ها و کلدانی‌های ایران». کتاب اول. بایگانی‌شده از نسخهٔ اصلی در ۰۸ آوریل ۲۰۱۴. بازبینی‌شده در ۲۶ ژانویه ۲۰۱۴. 
  38. آسوریان-دانشنامه بزرگ اسلامی
  39. ویکی انگلیسی
  40. ۴۰٫۰ ۴۰٫۱ ارواند آبراهامیان. «بخش یکم؛ پیشینهٔ تاریخی». در ایران بین دو انقلاب. ترجمهٔ احمد گل‌محمّدی، محمّدابراهیم فتّاحی. چاپ اوّل. نشر نی، ۱۳۷۷. ص ۱۶. ISBN 964-312-363-4. 
  41. ارواند آبراهامیان. «بخش یکم؛ پیشینهٔ تاریخی». در ایران بین دو انقلاب. ترجمهٔ احمد گل‌محمّدی، محمّدابراهیم فتّاحی. چاپ اوّل. نشر نی، ۱۳۷۷. ص ۲۱. ISBN 964-312-363-4. 

پیوند به بیرون[ویرایش]