لازها (به لازی ლაზი یا ლაზეფე لازپه) یک گروه قومی از مردمان کارتولی و بومیان سواحل دریای سیاه در مرز دو کشور گرجستان و ترکیه هستند. لازها یکی از قبایل اصلی پادشاهی باستانی کولخیس هستند. در ابتدا بسیاری از لازها مسیحی شدند و سپس بیشتر آنها در دوران حکومت عثمانیها در قفقاز در قرن ۱۶ میلادی به اسلام سنی گرویدند. همچنین گروه اندکی در گرجستان نیز از دین مسیحیت به اسلام روی آوردند.[۴]
لازهای ترکیه به گروه اصلی تقسیم میشوند. یکی لازهای بومی استانهای شرقی ترکیه در کرانه دریای سیاه که پیشتر لازستان نامیده میشد (اکنون استانهای ریزه و آرتوین) و گروه دیگر لازهایی هستند که در قرن نوزدهم میلادی از روسیه گریختند و در آداپازاری، ساپانکا، یالووا و بورسا در مناطق غرب و شرق دریای سیاه و مرمره ساکن شدند. لازها به زبان لازی سخن میگویند که مانند گرجی از زبانهای کارتولی محسوب میشود. هویت لازها در گرجستان تا حد زیادی با هویت گرجی یکسان شده است و اصطلاح لاز در گرجستان بیشتر به معنی منطقهای آن اشاره دارد[۵] که اصولاً منطقه آجاریا را در بر میگیرد.
در سال ۱۹۷۰ میلادی جمعیت لازها ۲۰۲ هزار نفر تخمین زده شده بود که ۲۰۰ هزار نفر در ترکیه[۱]و ۲ هزار نفر در گرجستان ساکن بودند.[۲]
↑ ۱٫۰۱٫۱۱٫۲Hewsen, Robert H.. "Laz - Orientation". World Culture Encyclopedia. The census of 1945 cited 46,987 Laz speakers but did not count Turkish-speaking Laz and is certainly an undercount. The Soviet census of 1926—the last one in which the Laz are mentioned—listed 643 ethnic Laz in Ajaria and 730 Laz speakers. Catford (1970) estimated the total number of Laz at about 50,000, but there is no question that they are gradually becoming assimilated to the Turkish population at large.