سد امیرکبیر

سد امیرکبیر
اطلاعات کلی
نام رسمی:	سد امیرکبیر
کشور:	ایران
رودخانه:	کرج
محل:	۲۸ کیلومتری شمال شرقی شهر کرج در استان البرز
نوع سد:	بتنی دوقوسی
ارتفاع از پی:	۱۸۰ متر
طول تاج:	۳۹۰ متر
ظرفیت تخلیه سرریزها:	۱٬۴۵۰ متر مکعب بر ثانیه
تاریخ آغاز ساخت:	۱۳۳۷
تاریخ پایان:	۱۳۴۲
اطلاعات مخزن
حجم مخزن:	۲۰۵ میلیون متر مکعب
طول دریاچه:	۵٫۵ کیلومتر
پانویس‌ها

سد امیرکبیر که سد کرج هم نامیده می‌شود، در شمال شهر کرج و در ۲۵ کیلومتری جادهٔ کرج به چالوس قرار دارد.

این سد، اولین سد چندمنظورهٔ کشور ایران، و یکی از منابع تأمین آب شهر تهران می‌باشد. دریاچهٔ این سد، یکی از مراکز طبیعی مهم پرورش ماهی‌های قزل‌آلای رنگین‌کمان و قزل‌آلای خال‌قرمز است. انباشته شدن آب رودخانه کرج در پشت سد امیرکبیر علاوه بر کارایی آن در تولید انرژی برقابی و تامین بخشی از آب آشامیدنی شهر تهران، باعث بوجود آمدن دریاچه ای زیبا گردیده است که موجب استفاده‌های گردشگری و تفریحی و ورزشی از سد کرج شده است و یکی از بهترین استراحتگاه ها و جاذبه های طبیعی کرج را بوجود آورده است.

رویدادهای مهم

• از رویدادهای مهم این سد می‌توان به پایان غم‌انگیز زندگی آلبرت لاموریس کارگردان فیلم مستند «باد صبا» اشاره کرد. در جریان فیلم‌برداری صحنه‌های پایانی این فیلم بر فراز مجموعهٔ سد کرج، بر اثر سانحه‌ای که برای بالگرد گروه وی رخ داد، لاموریس، فیلم‌بردار او تابری، خلبان و کمک خلبان بالگرد در دریاچهٔ سد کرج غرق شدند. پس از خارج کردن لاشهٔ بالگرد از دریاچه، مدارکی را که به دست آوردند به دستیار لاموریس، دنیس کازابیانکا و پسرش، کلود لاموریس، دادند.
• هتل واریان: این هتل که از مکانهای گردشگری کشور بود که به دلیل جلوگیری از آلودگی آب سد امیرکبیر کرج، چند سال پیش تخریب شد.
• در سالهای گذشته پیرامون این سد تأسیسات تمرینی ارتش و اردوگاههای نظامی بود که همزمان با تخریب هتل واریان، آن تاسیسات نیز تخریب شد.

هم چنین روستایی به نام رزکان که روستای بسیار خوش آب و هوایی بوده به زیر آب رفت و در عوض اهالی آن روستا به منطقه ای دیگر که در اطراف کرج قرار دارد منتقل شدند که امروز آن محل رزکان نو نام دارد.

علاوه بر رزکان دو روستای واریان و کوشک بالا نیز به زیر آب رفتند.

جاذبه‌های گردشگری

• امکانات ورزش‌های آبی از جمله قایق سواری، اسکی روی آب، ماهیگیری
• دهکده واریان: پس از پی ریزی سد امیرکبیر، تنها راه ارتباطی به ده واریان گذر با قایق از دریاچه سد کرج است. هوای این منطقه در تابستان ملایم و معتدل و در زمستان بسیار سرد است.

• 

  سد امیرکبیر پشت اسکناس بیست ریالی

• 

  پشت اسکناس ده ریالی

اهداف

سد امیرکبیر یک سد چند منظوره است. از این اهداف می‌توان به تامین آب لوله کشی شهرتهران و گسترش کشاورزی و آبرسانی به ۵۰ هزار هکتار زمین‌های کشاورزی کرج نام برد. نیروگاه برق آبی این سد نیز با بیش از چهل شش سال فعالیت به شبکه برق کشور متصل و توانایی تولید ۹۰ مگاوات برق را داراست. هرچند این مقدار تولید برق را با توجه به حوضچه آبریز و دبی خروجی اش، بسیار کم می دانند و نقص در مهندسی سد را عامل این مشکل می دانند.

دریاچه پشت سد نیز یکی از مکان‌های توریستی است. و همچنین در آن ماهی‌های قزل آلای رنگی نیز یافت می‌شود. قایق سواری و جت اسکی نیز در قدیم در این دریاچه استفاده می شده است اما به دلیل گسترش آلودگی و خطر برای توریست‌ها شنا و قایق سواری در آن ممنوع شده است.

تصاویر مرتبط

• 

  قایق‌رانی در سد کرج

• 

  نمایی از پشت سد

جستارهای وابسته

• سد لتیان
• جاده چالوس