سمیرم
برای تأییدپذیری کامل این مقاله به منابع بیشتری نیاز است. لطفاً با توجه به شیوهٔ ویکیپدیا برای ارجاع به منابع با ارایهٔ منابع معتبر این مقاله را بهبود بخشید. مطالب بیمنبع را میتوان به چالش کشید و حذف کرد. |
سمیرم سمیرم |
|
---|---|
کشور | ایران |
استان | اصفهان |
شهرستان | سمیرم |
بخش | مرکزی |
نام(های) قدیمی | زمیران، سمیران |
سال شهرشدن | ۱۳۲۹ |
مردم | |
جمعیت | (۱۳۹۱)۶۳۰۰۰ |
جغرافیای طبیعی | |
ارتفاع از سطح دریا | ۲٬۴۶۰ متر |
آبوهوا | |
میانگین دمای سالانه | ۱۰/۱ |
میانگین بارش سالانه | ۴۰۰ میلیمتر |
روزهای یخبندان سالانه | ۱۴۳ |
اطلاعات شهری | |
شهردار | پیرمرادیان |
پیششماره تلفنی | ۰۳۱۵۳۶۶ |
وبگاه | www.semirom.ir |
شناسهٔ ملی خودرو | ایران ۲۳ ن |
سمیرُم شهری است در بخش مرکزی شهرستان سمیرم استان اصفهان ایران. این شهر در جنوب استان اصفهان واقع است و از قطبهای توریستی استان میباشد. قدمت سمیرم به ۷۰۰ سال قبل از میلاد مسیح بر میگردد، برخی قدمت سمیرم را بسیار بیشتر از این میدانند. شهرستان سمیرم از نظر منابع ابی و طبیعی بهترین شهرستان استان اصفهان محسوب میشود. سمیرم رتبه اول تولید سیب مرغوب در کشور را دارا میباشد.
محتویات
جغرافیا[ویرایش]
آب و هوا[ویرایش]
سمیرم دارای آب وهوای کوهستانی بازمستانهای سردوپربرف وتابستانهای خشک ومعتدل است. میزان بارندگی در شهر سمیرم در طول سال به طور متوسط ۴۰۰ میلیمتر است که ۲۷٪ آن در پاییز ۵۸٪ آن در زمستان و ۱۳٪ آن در بهار و ۲٪ آن در تابستان انجام میپذیرد. متوسط درجه حرارت سالانه ۱۰/۱ درجه سانتی گراد ومتوسط حداکثر حرارت ۱۷/۳ درجه و متوسط حداقل درجه حرارت ۳/۵ درجه میباشد. تعداد روزهای یخبندان به طور متوسط ۱۴۳ روز که این تعداد بین ۱۱۷ و ۱۶۹ روز در سال متفاوت میباشد.
موقعیت جغرافیایی[ویرایش]
شهر سمیرم در ۱۶۵ کیلومتری جنوب شهراصفهان و در کوهپایههای شرقی رشته کوههای زاگرس واقع شده است.[۱] سمیرم در دامنه پرشیب کوه بهرز و کوه سیاه قرار گرفته است در واقع شهر سمیرم توسط کوههای متعددی احاطه شده است.
شهرضا | ||||
آباده | بروجن | |||
سمیرم | ||||
یاسوج |
حوادث طبیعی[ویرایش]
در سمیرم چندین بار زلزله اتفاق افتاده که عمدتاً در امتداد و نزدیک گسل اصلی زاگرس بوده است. در سمیرم حدود سال ۱۳۰۰، سیلی جاری شده که خسارتهای زیادی برجا گذاشت.
تاریخ[ویرایش]
تاریخچه[ویرایش]
سابقه تاریخی سمیرم بر طبق تحقیقات دکتر واندنبرگ به ۷۰۰ سال قبل از میلاد مسیح بر میگردد.
سابقه تاریخی شهرنشینی سمیرم به دورة هخامنشیان بر میگردد در جنوب سمیرم مزرعهای به نام کوره وجود دارد که اکنون خرابههایی از خانهها و حتی حمام در آن به جا مانده است و این دلیل بر شهر بودن سمیرم در آن زمان میباشد، زیرا در دوران قبل از اسلام یکی از شاخصهای شناخت شهر، حمام بوده است و دلیل دیگر اطلاق نام کوره بر این منطقه میباشد، چرا که هخامنشیان به شهر، کوره میگفتند. همچنین نامهای قدیمی موجود در منطقه که بیشتر آنها از واژهای قدیم فارسی دری است -مانند کوه بهرز به معنای هاله روی شعله آتش که کوهی است درشمال شهر سمیرم- نشان دهندهٔ تاریخ شهر است.
وجود تعدادی آثار باستانی و از جمله سنگ نبشتهای (کتیبههای) میخی حک شده بر دل کوهها و سنگهای استوانهای که به میل معروفند که پژوهشگر فقید، هرتسفلد از آنها به عنوان آثار عصر ساسانی یاد کرده نشان میدهد که سمیرم در زمان ساسانیان نیز در حد یک شهر بزرگ وسعت و جمعیت داشته است پس از دوره ساسانیان تا چندین قرن از وضعیت و تاریخ سمیرم آثار و اسنادی در دست نیست اما آنچه از گزارشهای تاریخی بر میآید در دوره دیلمیان سمیرم دارای دژی محکم و استوار بوده است.
این منطقه در دوره سلجوقیان نیز شهری نسبتاً بزرگ بوده و قلعهای استوار داشته است سمیرم در دوره سلجوقیان نقش مهمی در ارکان مدیریتی این سلسله ایفا کرده است چنانچه غیر از کمال الدین علی از وزرای معروف این عصر، وزیران حکومتی دیگری نیز در این دوره از این شهر بودهاند.
در عصر صفوی با وجود آرامش نسبی در سمیرم، زمینهای این منطقه مورد خرید و فروش قرار میگرفته است البته نزدیکی آن با پایتخت صفویان، اصفهان، در این امر بی تأثیر نبوده است. والبته این که آب و هوای معتدلش مورد پسند پادشاهان آن عصر بود.
در دوران بعد، از جمله در عصر زندیه سمیرم به علت همجواری با پایتخت زندیه، شیراز، مورد توجه بوده است، در عصر قاجار منطقه در معرض تاخت و تاز قشون حکومتی بوده است. از عصر قاجار به بعد این منطقه عرصه رقابت و رویارویی دو ایل بزرگ بختیاری و قشقایی قرار گرفته است.
مهمترین واقعة تاریخ سمیرم، سال غارتی است. با سقوط حکومت رضاشاه پارهای از خانهای ایلات که در تهران یا خارج از ایران به سر میبردند برای کسب قدرت از دست رفته و گسترش مناطق خود، بر ضد حکومت مرکزی وارد عمل شدند. در تاریخ چهارشنبه ۸ تیرماه ۱۳۲۲ جنگ سختی بین قوای دولتی و اکثریت مردم در مقابل عشایر بویر احمدی و قشقایی آغاز شد قوای دولتی به محاصره عشایر درآمدند و به علت نرسیدن قوای کمکی قتلعام شدند. از جمله سرهنگ شقاقی از افسران شجاع دولتی در این جنگ جان باخته است که در سمیرم به خاک سپرده شد و مورد احترام مردم سمیرم است.
از این جنک تحت عنوان جنگ سمیرم در برخی کتب و منابع یاد شده، از جمله خاطرات میرزا مهدی خانشقاقی (میرزا مهدی خان ممتحن الدوله)، و رمان سووشون اثر به یاد ماندنی دکتر سیمین دانشور و نیز در قطعهای از شاعر بلندآوازه معاصر احمد شاملو. خاطره این خشونت و چپاول هنوز در حافظة تاریخی مردان و زنان سالخورده به عنوان سال غارتی به جامانده است اموال مردم سمیرم در این جنگ توسط عشایر و ایلات به غارت رفت و مردم مورد آزار و اذیت قرار گرفتند
درسال ۱۳۲۵ سمیرم ازاستان فارس منتزع و تابع استان اصفهان گردید، در آبان ۱۳۲۹ شهر شد و درنهایت درسال ۱۳۴۲ سمیرم به عنوان مرکز شهرستان سمیرم شناخته شد
ریشهشناسی[ویرایش]
در خصوص ریشهشناسی نام این شهر تعابیر و تفاسیر مختلفی به کار برده شده است:
نقل قولی که حکایت از قدمت تاریخی منطقه دارد و بیشتر از آن بوی افسانه به مشام میرسد از این قرار است که چون سام نریمان پهلوان شاهنامه فردوسی به دندان درد سختی گرفتار میشود بی تابی عظیمی او را فرا میگیرد و چون به این منطقه میرسد دردش بهبود مییابد و لذا نام این مکانِ را «سام آرام» نهادند چرا که سام در این منطقه از درد آرام گرفت و به مرور زمان این نام به سمیرم تبدیل میشود.
گفتهاند سمیرم بر گرفته شده از نام سمیرامیس ملکه بابل در دنیای باستان میباشد که به این ناحیه گذر کرده است.
به نظر میرسد منطقی تر این باشد که نام سمیرم را به زمیران، سمیران یا شمیران نسبت دهیم، شم یا سم به معنای سرد و ران یا رام به معنای مکان، که به مرور زمان به سمیرم تبدیل شده است.
آثار باستانی موجود در شهر[ویرایش]
معماریهای دست کندی که در داخل شهر است (شامل خانههای صخرهای باستانی) از جمله جالبترین نوع معماری ایران باستان است.
جاوری مدیر گروه باستانشناسی دانشگاه کاشان معتقد است: این خانههای صخرهای محل سکونت انسان بوده و بخشی از این خانهها برای انباری تعبیه میشده است.
ناحیهای در شهر سمیرم وجود دارد به نام قلعه، این قلعه را میتوان به دوران اقوام کاسیها و اوراتورها که به قبل از دوران مادها میرسد نسبت داد، در دامنه محله قلعه در شمال شهر سمیرم حدود هزار خانه صخرهای گمنام و ناشناخته وجود دارد که میتوان گفت در دنیا بی نظیراست و بعضی از این دست کندهها در دامنه قلعه سمیرم بر روی دیگری و چند طبقه ساخته شدهاند. سیستم گرمایش، تعبیه طاقچه و شبکه آبرسانی جانمایی شده در خانههای صخرهای سمیرم بخوبی قابل مشاهده است که به سبب آگاهی محدود و بیتوجهی مسوولان برخی سازمانها مانند اوقاف امورخیریه در طرح توسعه آستان مقدس امامزاده ابراهیم (ع) بخشهایی از این معماری کهن در چند سال اخیر تخریب و از بین رفتهاند.
مشاهیر[ویرایش]
- حبیبالله فضائلی - خطاط
ساختار شهری[ویرایش]
گردشگری[ویرایش]
جاذبههای طبیعی[ویرایش]
- پارک دریاچه
- آبشار بی بی سیدان
- آبشار تقرچه
- رودخانه شمسآباد و چشمه ناز ونک
- آبشار آب ملخ
- غار دنگزلو
- سد حنا
- چشمه خوانسار
- رودآباد
- چالقفا
- غار پلنگ سمیرم
- غار چهل ستون
- غار شاه آباد
- سد کمانه
جاذبههای تاریخی[ویرایش]
- تقرچه
- مسجد و حمام خانعلی
- مسجد جامع شهر سمیرم (محلهٔ قلعه)
- میلهای سنگی
- حمام خواجگان
- آسیابهای آبی (خانعلی)
- قبرستان و سنگ قبرهایی از اوایل عهد اسلام
- کتیبههای ناخوانا در غار اشکفت دراز در اطراف شهر
جاذبههای مذهبی[ویرایش]
- امام زاده ابراهیم
- امام زاده زید بن علی
صنایع دستی[ویرایش]
در چند سال اخیر تعداد کارگاههای صنایع دستی سنتی شهر کاهش یافته است با این حال از مهمترین صنایع دستی سمیرم میتوان به قالی، گلیم وجاجیم اشاره کرد.
ره آورد[ویرایش]
مهمترین سوغات سمیرم همان سیب معروف این شهر است. از دیگر ره آوردهای سمیرم میتوان به قارا، کشک و صنایع دستی به ویژه قالی و گلیم و جاجیم اشاره نمود.
آموزش[ویرایش]
آموزش عالی[ویرایش]
آموزش دینی[ویرایش]
مهمترین مرکز آموزش دینی در سمیرم حوزه علمیه امام صادق (ع) است که در سال ۶۴ تأسیس شده است.
ترابری[ویرایش]
راههای ارتباطی[ویرایش]
با توجه به موقعیت شهرستان سمیرم و قرار گرفتن آن بین سه استان فارس، چهارمحال و بختیاری و کهگیلویه و بویراحمد و همچنین عبور ترافیک استانهای بوشهر و کهگیلویه و بویراحمد و قسمتی از ترافیک استانهای فارس و چهارمحال و بختیاری از این شهرستان به طرف شمال و مرکز، اهمیت راههای ارتباطی این شهرستان زیاد میباشد ولی با این حال راههای ارتباطی این شهرستان با توجه به اهمیت آن، آنچنان توسعه نیافته است. شهرستان سمیرم دارای ۸۶۰ کیلومتر بزرگراه اصلی، فرعی و روستایی و یک هزار و ۹۹۲ کیلومتر راه همسنگ (رتبه دوم در استان) میباشد.
شهر سمیرم دارای چند خروجی اصلی و فرعی است. جادههای اصلی سمیرم عبارت اند از:
یک کمربندی بزرگراه سمیرم-شهرضا را به جاده سمیرم-یاسوج وصل میکند و یکی هم جاده سمیرم-یاسوج را به جاده سمیرم-آباده
ورزش[ویرایش]
ورزشکاران[ویرایش]
سمیرم دارای حدود ۳ هزار ورزشکار سازمان یافته و بیش از ۳۰ هیئت ورزشی است.
تیمهای ورزشی و ورزشکاران سمیرمی در سطح استان، کشور و جهان توانستهاند به موفقیتهای زیادی دست یابند، از جمله خانم الهه منصوریان، ووشوکار سمیرمی که موفق به کسب طلای جام جهانی سانشو ۲۰۱۰ چین، نقره قهرمانی جهان ۲۰۰۹ تورنتو و برنز بازیهای آسیایی ۲۰۱۰ گوانگژو شد.
امکانات ورزشی[ویرایش]
مهمترین امکانات ورزشی شهر سمیرم:
- مجموعه ورزشی شهید صابری
- پیست اسکی سمیرم
جستارهای وابسته[ویرایش]
پانویس[ویرایش]
- ↑ «موقعیت و محدوده شهرستان سمیرم». درگاه الکترونیکی شهرداری سمیرم. ۲۰۱۲-۰۱-۰۲. بازبینیشده در ۲۰۱۵-۰۹-۲۲.
منابع[ویرایش]
روزنامه اطلاعات. «سمیرم؛ پنجرهای به سوی طبیعت». ایرانبوم، ۲۲ خرداد ۱۳۹۱. بازبینیشده در ۱۶ ژوئیه ۲۰۱۴.
|