زبانهای داردی (با گرتهبرداری از انگلیسی زبانهای دردیک[۱] هم نوشتهاند)، شاخهایست از خانوادهٔ زبانی هندوآریایی (زبانهای خانوادهٔ هندی) که در مناطق شمال پاکستان، شرق افغانستان و بخش جامو و کشمیرهند سخنورانی دارد. البته عدهای آن را شاخهای مستقل در خانوادهٔ زبانی هندوایرانی در کنار زبانهای هندوآریایی و زبانهای ایرانی فرض کردهاند.[۲][۳]
زبانهای داردی زیرشاخهای از زبانهای هندوآریاییست که به دلیل مجاورت با زبانهای ایرانی شرقی و نورستانی، پیوندهای مستحکم ساختاری با آنها پیدا کردهاست. نورستانی زبانیست که در شرق افغانستان بدان سخن گفته میشود. در ابتدا زبانشناسان زبان نورستانی را شاخهای از زبانهای داردی فرض میکردند اما امروزه طبق پژوهشهای گئورگ مورگنشتیرنه نروژی، زبان نورستانی خود یکی از شاخههای مستقل زبانهای هندوایرانیست. طبق پژوهشهای این زبانشناس، زبانهای هندوایرانی به سه شاخهٔ هندوآریایی، ایرانی و نورستانی تقسیم میشوند.
بجز زبان کشمیری، دیگر زبانهای خانوادهٔ داردی، زبانهایی با سخنوران کم و مناطق زیر پوشش کوچک هستند و بسیاری از آنها فرهنگ نوشتاری و قدرت تدریس ندارند. در بیشتر موارد سخنوران بدین زبانها در مناطق سختگذر کوهستانی بسر میبرند. بخش بزرگی از این مناطق بعلاوه مشکل سختگذر بودن بطور مداوم با نیروهای دولتی در ستیز بسر میبرند. همه زبانهای داردی بطور تاریخی تحت تاثیر زبانهای پیشرفتهتر همسایه مانند زبانهای ایرانی و دیگر زبانهای هندی قرار گرفتهاند که این باعث نامشخص بودن دستهبندی خانوادگی در این زبانها شدهاست.[۳]
گویشهایی با خاستگاههای مختلف (گروههای سیار از قبیل «جَت» و غیره)
در خارج از افغانستان گویشور ندارد؛ رس: رسمی؛ مل: ملی؛ مح: محلی؛ ان: گویشور بسیار کمی دارد (پراچی) و یا بسرعت در حال انقراض است (اورمُری، مغولی و اویغوری) و یا زبان مُرده است (تیرو و عربی)