محمدحسین فاضل تونی

محمدحسین فاضل تونی، (۸ دی ۱۲۵۹، فردوس - ۱۲ بهمن ۱۳۳۹، تهران)، فقیه مجتهد و استاد برجستهٔ فلسفه، منطق و ادبیات عرب در دانشگاه تهران بود.

تحصیلات

فاضل تونی در اصفهان درس خواند و یکی از اساتید مطرح وی شیخ عبدالله گلپایگانی (از شاگردان مهم آخوند خراسانی ) بود.

در دانشگاه تهران

وی در مهر ۱۳۱۲، به عنوان معلم ادبیات عرب در دانشسرای عالی تهران (که اکنون با نام دانشگاه خوارزمی شناخته می‌شود) مشغول به کار شد. در سال ۱۳۱۵، در دانشکدهٔ ادبیات دانشگاه تهران به مقام استادی رسید و تدریس زبان و ادبیات عرب و فلسفه ٔ قدیم به او واگذار شد. فاضل تونی، علاوه بر تدریس در دانشکدهٔ ادبیات، به استادی دانشکدهٔ علوم معقول و منقول نیز گمارده شد. وی تا سال ۱۳۳۴ در دانشگاه تهران به تدریس مشغول بود.

فاضل تونی، به علت حافظهٔ حیرت‌انگیزش، احتیاج به یادداشت کردن نداشت و بسیار کم دست به قلم می‌برد. به این دلیل آثار مکتوب او محدود است و بیشتر یادداشت‌های دانشجویان او، به صورت کتاب درآمده و حواشی مختصری بر آثار عرفانی و فلسفی نوشته‌است. از جمله آثار او، جزوه صرف، تعلیقه بر شرح فصوص‌الحکم، کتاب‌های صرف و نحو و قرائت، ترجمهٔ متون سماع طبیعی، منتخب قرآن و نهج‌البلاغه، منتخب کلیله و دمنه عربی و وفیات الاعیان، جزوه منطق، حکمت قدیم و الهیات را می‌توان نام برد.

شاگردان

برخی از کسانی که از آموزش‌های فاضل تونی بهره برده‌اند، عبارتند از:

• دکتر محمد خوانساری
• عبدالله جوادی آملی
• حسن حسن‌زاده آملی
• سید جلال‌الدین مجتبوی
• علی‌محمد کاردان
• ذبیح الله صفا

وفات

فاضل تونی در تهران درگذشت و در مقبره شیخان قم نزدیکی حرم فاطمه معصومه به خاک سپرده شد.

منابع

• «علامه فاضل تونی» ‎(فارسی)‎. وب‌گاه رسمی روزنامهٔ خراسان، ۵ بهمن ۱۳۸۷. بازبینی‌شده در بهمن ۱۳۸۷. 
• ترابیان فردوسی، محمد. دو ستارهٔ تون. قم: موسسه انتشارات سلسال، ۱۳۸۱.
• دهخدا، علی‌اکبر. لغت‌نامه دهخدا. دکتر محمد معین. تهران: سازمان لغت‌نامه، دانشگاه تهران، ۱۳۳۵. 
• در آسمان معرفت، حسن زاده آملی، شرح حال فاضل تونی. قم، نشر تشیع.