دوگانهگرایی[۱] یا دوالیسم یک دیدگاه فلسفی در مباحث فلسفه ذهن است.
اشاعهٔ عمومی این دیدگاه اغلب به رنه دکارت نسبت داده میشود. با اینحال این گرایش ریشه و قدمتی فراوان دارد که از افلاطون آغاز میگردد.
در فلسفه جدید، دکارت با طرحی نو از دوگانهگرایی آن را احیا کرد. دوگانهگرایی دکارتی را جوهری مینامند زیرا او قائل به وجودِ دو جوهر مستقل نفس و بدن است. نفس جوهری مجرد و غیرمادی است. دکارت نفس را در معنای قدرت فکر کردن، تنها مطلق به انسان میدانست و حیوانات را فاقد آن میپنداشت.[۲] از این رو میتوان دوگانهگرایی او را متفاوت از افلاطون دانست.
در عصر اخیر انشعابات دیگری از دل دوگانهگرایی پدید آمدهاند مانند: دوگانهگرایی وصفی یا خاصهای که تنها به وجود یک جوهر یا همان یگانهانگاری غیر تحویلی قائل است اما معتقد است که جوهر فیزیکی دو نوع ویژگی دارد: ذهنی و فیزیکی.