میم
میم یک واحد بنیادی از نظرات، نمادها و یا کنشهای فرهنگی است که از طریق بیان، رفتار، رسوم و سایر پدیدههای قابل تقلید توان انتقال از یک ذهن به اذهان دیگران را داراست. این کلمه ریشه در لغت یونانی μιμητισμός به معنای «چیزی که تقلید شده» دارد. پیروان این نظریه میم را ازآنرو که توان همانندسازی و پاسخ به فشارهای انتخابی را داراست، به عنوان معادل ژن در فرهنگ میشناسند. در سال ۱۹۷۶ ریچارد داوکینز درکتاب ژن خودخواه کلمهٔ میم را به عنوان پایهای برای توضیح گسترش افکار و عقاید و پدیدههای فرهنگی بر پایهٔ اصول تکاملی بکار برد. برخی ازنمونههایی که وی در کتاب خویش بکار بردهاست شامل نغمهها، باورها (بویژه باورهای مذهبی) ومد لباس میباشند. نظریه پردازان فرضیه میم بر این باورند که میم توسط انتخاب طبیعی (به شیوهای شبیه به آنچه در تکامل زیست شناختی رخ میدهد) از طریق فرایندهای تنوع، جهش، رقابت، و توارث که در موفقیت زاد و ولد یک موضوع نقش دارند، تکامل مییابد. گسترش میم از طریق رفتارهایی است که در میزبان خود ایجاد میکند. میمهایی که کمتر گسترش مییابند منقرض میشوند در حالی که برخی دیگر باقی مانده، گسترش یافته و جهش پیدا میکنند (در راه بهتر شدن یا بدتر شدن). فرضیه پردازان این نظریه میگویند که میمهایی که بهترین همانند سازی را انجام میدهند، حتی اگر برای رفاه میزبان خود مضر باشند، بیشترین گسترش را نشان خواهند داد. در دهه ۹۰ برای ارزیابی اصول و شرایط انتقال میم از نظر مدل تکاملی، زمینه مطالعاتی جدیدی به نام میمتیک بنیان نهاده شد. در مقایسه با ژنتیک که شواهد محکمی بر پایه کشف اثرات بیولوژیک DNA دارد، میمتیک فاقد هرگونه توضیحی در مورد یک وسیله انتقالی شناخته شده برای انتقال میم است.
محتویات
ریشه یابی[ویرایش]
درسال ۱۹۷۶ ریچارد داوکینز درکتاب ژن خودخواه از این واژه به منظور تاکید بر شباهت آن به ژن بهره جست. داوکینز این کلمه را با کوتاه کردن mimeme که از کلمه یونانی mimema (به معنای «چیزی که تقلید شده») ابداع کرد. او اظهار میدارد که مایل به بکار بردن واژهای تک بخشی بودهاست که از نظر آوایی شبیه به واژه «ژن» باشد.
نمونه[ویرایش]
به ادعای معتقدان به این نظریه ادیان متعدد دنیا، نمونهای خوب از میم پر قدرت میباشند. مذاهب پیوسته از نسلی به نسل بعدی دچار تغییرات اندکی میشوند. یک رفرم مذهبی بزرگ به عنوان یک جهش mutation در میم محسوب میگردد. بعضی سکولاریسم را در برخی فرقههای مسیحی نمونهای از یک میم موفق میدانند[نیازمند منبع]
نقد[ویرایش]
جان گری نظریه داوکیز درباب میم و ارتباط آن با ادیان را "مزخرف" و "غیر قابل توجه به عنوان یک تئوی" توصیف می کند.[۱]
نقد های دیگری بر این دیدگاه از عرصه نشانهشناسی و توسط کسانی همچون Terrence Deacon و Kalevi Kull ارائه شده است.
ارنست مایر از دیگر منتقدین این دیدگاه است.
منابع[ویرایش]
Wikipedia contributors, «Meme,» Wikipedia, The Free Encyclopedia, http://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Meme&oldid=331180622 (accessed December ۲۰، ۲۰۰۹).
|