جنگل‌های حرای استان هرمزگان

جنگل‌های حرای استان هرمزگان با پنج قسمتِ مجزا، تحت حفاظت سازمان محیط زیست است. در این میان، منطقه حفاظت‌شده حرا و تالاب بین‌المللی خور خوران به‌عنوانِ ذخیره‌گاه زیست کره نیز شناخته می‌شود.

جنگلهای حرای هرمزگان

جنگلهای حرای استان هرمزگان که بیشتر آنها از سال ۱۳۸۰ تحت حفاظت محیط زیست قرار دارند:

• حرای تیاب و میناب (۷۸۰۹۹ هکتار)
• حرای گابریک و جاسک (۳۴۵۹۶ هکتار)
• حرای رود گز (۲۷۰۴۶ هکتار)
• حرای خوران (۲۵۱۸ هکتار)
• حرای خور خوران (۸۶۵۸۱ هکتار) که ۲۵ شهریور ۱۳۶۱ تحت حفاظت قرار گرفته و محدوده آن شمال جزیره قشم است و بعنوان ذخیره‌گاهِ زیست‌کره نیز شناخته می‌شود.

ویژگی‌ها

سواحل جنوبی ایران از جمله هرمزگان که از مناطق خشک و دریایی آب شور است با حرّا که گیاهی است که بی‌نیاز به آب شیرین می‌روید، پوشانده شده است. به این گیاه در بندرعباس، حَرّا گفته می‌شود.

درختان حرا، در قسمتهای کم عمق خور خوران کنار و روی تپه‌های جزیره مانندی که هنگام پایین رفتن آب دریا از آب بیرون می‌مانند قرار گرفته‌است. عمق آب این مناطق از یک تا یک و نیم متر تجاوز نمی‌کند؛ بنابراین جنگل هنگام بالا آمدن آب دریا، در آبهای خلیج فارس به حالت شناور می‌ماند و با فروکش کردن آب دریا به مدت ۶ تا ۷ ساعت مانند جنگل‌های مناطق خشک نمایان می‌شود. مساحت کل جنگل‌های حرا ۷ هزار و ۵۰۰ هکتار و مساحت حوزه جزیره قشم ۲ هزار و ۴۰۰ هکتار تخمین زده شده‌است.

جنگل حرا در سواحل جنوبی ایران، مهد انواع گوناگون آبزیان، پرندگان و دوزیستان است. از پرندگان می‌توان به مرغ ماهیخوار، حواصیل، لک لک، مرغ سقا، مرغابی و مرغ دریایی و از ماهی‌ها به خرچنگ، مار دریایی، شیلو، کلینگ (نوعی از صدف) و انواع مختلف قورباغه اشاره کرد. به همین دلیل به جنگل‌های حرا در منطقه قشم، ۳ عنوان منطقه حفاظت شده (ملی)، ذخیره گاه زیست کره و تالاب بین‌المللی نام داده‌اند؛ چرا که ۸۰ دررصد آبزیان خلیج فارس دوره تخم ریزی خود را در این منطقه می‌گذرانند.

در زمینهای اطراف خورتیاب از حدود ۳ کیلومتری بندر تیاب میناب، بوته‌های حرا به چشم می‌خورد. طول خورتیاب ۷ مایل دریایی است. در ۲ سمت خور جاسک و در چابهار نیز حراهایی به شکل پراکنده دیده می‌شود؛ اما بهترین نوع حرا از نظر رشد ارتفاع و انبوهی در ناحیه قشم، میان سواحل قشم، پل و خمیر است.

از راه خشکی (مثلاً سواحل قشم) راهی به درون جنگل‌ها نیست و تنهاراه دیدن آنها، راه آبی است. برای تماشای این جنگل نیز باید با ناخدایان پرتجربه همراه شد، چون تنها آنها میی توانند آبراهه‌های کوچک و متعدد موجود جنگل را شناسایی کنند.

حرا فواید زیادی دارد از جمله شیره درون آوندهای آن بر بیماری خشکی که بیماری پوستی شایع در منطقه هرمزگان است، تأثیری قابل توجه دارد.

منابع

• زنده دل، دستیاران، حسن. (مجموعه کتابهای راهنمای جامع ایرانگردی استان هرمزکان) ج۱. چاپ وانتشار سال ۱۹۹۸ میلادی.

پیوند به بیرون

• تصویر نقشه ذخیره گاه زیست کره حرا سایت سازمان حفاظت محیط زیست