پل گرایس
| زاده | ۱۳ مارس ۱۹۱۳ بیرمنگام، انگلستان، بریتانیا |
|---|---|
| درگذشته | ۲۸ اوت ۱۹۸۸ میلادی (۷۵ سال) برکلی، کالیفرنیا، ایالات متحده آمریکا |
| دوره | فلسفه قرن بیستم |
| منطقه | فلسفه غربی |
| مکتب | فلسفه تحلیلی |
| مهمترین علایق | |
| ایده‌های اصلی | Implicature • speaker meaning • Gricean maxims • Grice's paradox |
|
متأثر از
|
|
|
اثرگذار بر
|
|
هربرت پل گرایس (۱۹۸۸–۱۹۱۳) فیلسوف تحلیل زبانی انگلیسی، چهره اساسی و اصلی فلسفه آکسفورد پس از جنگ است. تأثیر وی بر گسترش فلسفه تحلیلی غیرقابل انکار است. گرایس در فلسفه زبان دارای دو نظریه عمده است: یکی معنای غیرطبیعی و دیگر نظریه استلزام ارتباطی[۱]
زندگی نامه[ویرایش]
وی در شهر بیرمنگام انگلستان زاده شد و در ۲۸ آگوست ۱۹۸۸در برکلی وفات یافت. زمانه‌ای که گرایس در آن زندگی می‌کرد مصادف یا ظهور پوزیتیویسم و جنگ جهانی بود. گرایس اندک زمانی هم در نیروی دریایی خدمت کرد. وی یکی از پرکارترین فیلسوفان قرن بیستم است. دلمشغولی‌های گرایس عمدتاً در زمینه فلسفه زبان است ولی او در زمینه اخلاق، متافیزیک و کانت شناسی و ارسطو شناسی نیز صاحب نظر است.[۲]
نظرات[ویرایش]
یکی از مهمترین نظریات گرایس در فلسفه زبان، معنای غیرطبیعی است که در مقاله ۱۹۵۷ وی برای اولین بار ظاهر شد. گرایس در این مقاله به معرفی معنایی پرداخت که بعدها از آن با عنوان «معنای گوینده» یاد می‌شود. از نظر گرایس اولاً میان معنای طبیعی و غیرطبیعی فرق است. از نظر گرایس معنای طبیعی در این جمله نشان داده شده است: «آن دانه‌ها سرخک هستند» ومعنای غیرطبیعی در این جمله مثال زده شده است: «آن سه حلقه روی زنگ بدین معناست که اتوبوس پر از آدم است و دیگر ظرفیت ندارد.» گرایس به تحلیل جمله نوع دوم می‌پردازد. گرایس قصد داشت تا تمام معانی غیرطبیعی را تبیین کند.[۳] گرایس ازسوی دیگر بحث کاربرد شناسی زبان را نیز مطرح کرد. در کاربرد شناسی از طربق توجه به چگونگی بکارگیری زبان توسط مردم، می‌توان نیات و مقصود ان‌ها را دریافت. گرایس کاربرد شناسی را در اصول همکاری بیان می‌کند. به نظر گرایس، تحت تأثیر کانت چهار اصل مهم در همکاری وجود دارد. ۱-اصل کمیت. ۲-اصل کیفیت. ۳-اصل رابط. ۴-اصل شیوه[۴]
کاربرد نظرات گرایس[ویرایش]
- چندین مقاله علمی در بررسی نمایشنامه و متون مختلف بر اساس نظرات پل گرایس نوشته شده است.[۵]
- بررسی معانی ثانویه صد غزل از حسین منزوی بر اساس نظریه تحلیل گفتمان گرایس[۶] عنوان پایان نامۀ مریم جعفری آذرمانی است که جلسه دفاعیه آن در اواخر سال ۱۳۹۳ در دانشگاه الزهرا برگزار شده است. این پایان نامه در زمستان ۱۳۹۴ به صورت کتابی با عنوان «معنای دیگر، بررسی معانی ضمنی در شعر حسین منزوی بر اساس نظریه تحلیل گفتمان پل گرایس» منتشر شد[۷] [۸] نگارنده در مقدمه این پژوهش نوشته است:
«مباحث پل گرایس در فلسفه زبان و معناشناسی، شامل اصول همکاری، معنای طبیعی و غیر طبیعی و معانی نحوی است که تا کنون برای بررسی شعر مورد استفاده قرار نگرفته و اولین بار است که شعر فارسی بر اساس این مبانی بررسی می‌شود و به وسیلۀ نگارنده روشمندیِ جدیدی پیدا کرده است. شاید بتوان این پژوهش را روشی نو در بررسی ارتباطات سطرها و عبارات شعر، در ادامۀ نظریه پل گرایس نامگذاری کرد. برای این پژوهش، غزل‌های کتابِ از ترمه و تغزّل حسین منزوی بررسی شده اند...» [۹]
منابع[ویرایش]
- ↑ Lamarque in consice encyclopedia of philosophy of language.p.517.1997
- ↑ http://plato.stanford.edu/entries/grice/
- ↑ Lamarque in Consice encyclopedia of philosophy of language,p.517
- ↑ بازتاب فمینیسم از رهگذر کارکرد اصول همکاری گرایس در نمایشنامهٔ، مریم دادخواه تهرانی، بهروز محمودی بختیاری، ص ۱۰۸، پژوهش ادبیات معاصر جهان، شماره ۶۳، پاییز ۱۳۹۰، از صفحه ۱۰۳ تا ۱۲۱
- ↑ http://www.noormags.ir/
- ↑ [۱] پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران
- ↑ [۲] خانه کتاب
- ↑ [۳] انتشارات فصل پنجم
- ↑ معنای دیگر؛ بررسی معانی ضمنی در شعر حسین منزوی بر اساس نظریه تحلیل گفتمان پل گرایس، نوشته مریم جعفری آذرمانی، تهران، انتشارات فصل پنجم، زمستان ۱۳۹۴
پیوند به بیرون[ویرایش]
- Stanford Encyclopedia of Philosophy: "Paul Grice"—by Richard E. Grandy & Richard Warner.
- MIT Encyclopedia of the Cognitive Sciences: "Grice, H. Paul"—by Kent Bach.
- Dictionary of Philosophy of Mind: "Paul Grice"—by Christopher Gauker.
- List of Grice links at meaning.ch
- La comunicación según Grice (Spanish)
|
