سازمان تأمین اجتماعی

برای سازمان تأمین اجتماعی ایالات متحده آمریکا، سازمان تأمین اجتماعی (آمریکا) را ببینید.

سازمان تأمین اجتماعی
اطلاعات کلی سازمان
بنیادگذاری	١٣٣١
حوزهٔ قدرت	ایران
ستاد	تهران
عالی‌ترین مقام سازمان	نقی نوربخش، (تهران)
سازمان بالادست	وزارت رفاه و تأمین اجتماعی ایران
وبگاه
www.tamin.ir

ساختمان مرکزی سازمان تأمین اجتماعی در خیابان آزادی تهران

سازمان تأمین اجتماعی ایران یک سازمان بیمه گر اجتماعی است. این سازمان عمومی غیردولتی، وظیفهٔ پوشش اجباری بیمهٔ کارگران مزد، حقوق‌بگیر و پوشش اختیاری صاحبان حرفه و شغل‌های آزاد را برعهده دارد. تقی نوربخش، مدیر عامل فعلی سازمان تأمین اجتماعی است.

تشکیلات

ستاد مرکزی سازمان

به منظور یک تشکیلات هدایت‌کننده زیرمجموعه‌ها و شرکت‌های تحت پوشش خود با برنامه‌ریزی کلان، ایجاد هماهنگی، کنترل عملیات و در نهایت اعمال مدیریت بر مبنای هدف، جهت رسیدن به اهداف سازمان فعالیت می‌نماید. ستاد مرکزی سازمان دارای معاونت‌هایی تخصصی است که شامل موارد زیر می‌شود:

معاونت اقتصادی و برنامه‌ریزی

معاونت امور اقتصادی و برنامه‌ریزی در جهت پاسخگویی به نیازهای حیاتی سازمان در امور برنامه‌ریزی و بودجه‌ریزی، برای بخش‌های امور بیمه‌ای، درمان و شرکت‌ها، تلفیق برنامه‌ها و بودجه‌ها با یکدیگر، رسیدگی کارآمد به وضعیت شرکت‌های تحت پوشش سازمان، نظارت و ارزشیابی امور سرمایه‌گذاری‌های مستقیم و غیرمستقیم، طراحی و تدوین راهبردها و استراتژی‌های سرمایه‌گذاری، جمع‌آوری تمامی آمار و اطلاعات مربوط به ذخائر مادی و فیزیکی سازمان و همچنین راهبری سیستم‌های رایانه‌ای.

این معاونت بر اساس الزامات فوق با دارا بودن ۵ دفتر به شرح زیر به کار خود ادامه می‌دهد:

1. دفتر برنامه‌ریزی اقتصادی و اجتماعی
2. دفتر امور ذخائر و سرمایه‌گذاری
3. دفتر تلفیق برنامه و بودجه و امور شرکت‌ها
4. دفتر آمار و محاسبات اقتصادی و اجتماعی
5. دفتر راهبری سیستم‌ها

معاونت حقوقی و امور مجلس

معاونت حقوقی و امور مجلس در راستای پاسخگویی به مسائل گسترده حقوقی و قانونی و ضرورت ارتباط سازمان با مراجع قانونگذاری، قضایی و اجرایی و ارائه اطلاعات به نمایندگان مجلس و طرح مسائل در مجلس و کمیسیون‌های آن و دفاع از مصالح و اهداف سازمان و همچنین پیگیری، ردیابی و پاسخگویی به مکاتبات خاص با مقامات و مراجع فراسازمانی، این معاونت با ۳ دفتر به کار خود ادامه می‌دهد:

1. دفتر امور حقوقی و دعاوی
2. دفتر امور مجلس
3. دفتر امور قوانین و مقررات

معاونت فنی و درآمد

معاونت فنی و درآمد به منظور انجام امور مربوط به مطالبات حق بیمه از کارفرمایان، رسیدگی به امور سوابق بیمه‌ای، انجام خدمات و تعهدات بلند مدت و کوتاه مدت به بیمه‌شدگان تأسیس شده است. ۴ اداره کل تحت نظر این معاونت فعالیت می‌کنند:

1. اداره کل امور فنی مستمری‌ها
2. اداره کل امور فنی بیمه‌شدگان
3. اداره کل درآمد حق بیمه
4. اداره کل نامنویسی و حساب‌های انفرادی

ساختار سازمانی

ماده یک قانون تأمین اجتماعی می‌گوید:

به منظور اجرا و تعمیم و گسترش انواع بیمه‌های اجتماعی و استقرار نظام هماهنگ و متناسب با برنامه‌های تأمین اجتماعی، همچنین موضوع قانون تأمین اجتماعی و سرمایه‌گذاری و بهره‌برداری از محل وجوه و ذخائر، سازمان مستقلی به نام «سازمان تأمین اجتماعی» وابسته به وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی که در این قانون سازمان نامیده می‌شود، تشکیل می‌گردد. سازمان دارای شخصیت حقوقی و استقلال مالی و اداری و امور آن منحصراً طبقق اساسنامه‌ای که به تصویب هیئت وزیران می‌رسد اداره می‌شود.

ارکان

• هیئت امنا
• هیئت مدیره
• مدیرعامل
• هیئت نظارت

تعهدات و خدمات

تعهدات این سازمان برابر استانداردهای تعیین شده به وسیله سازمان بین‌المللی کار و سازمان بین‌المللی تأمین اجتماعی تنظیم شده است. مهمترین تعهدات و خدمات این سازمان بدین شرح است:

• مستمری بازنشستگی
• مستمری از کار افتادگی
• مستمری بازماندگان
• مقرری بیمه بیکاری
• غرامت دستمزد ایام بیماری
• غرامت دستمزد ایام بارداری
• پرداخت هزینه وسایل کمک پزشکی
• کمک هزینه ازدواج
• کمک هزینه کفن و دفن

آمار و ارقام

جمعیت تحت پوشش این سازمان، شامل حدود ۱۲ میلیون نفر بیمه شده اصلی و بیش از ۲٬۲ میلیون نفر مستمری‌بگیر است که با افراد خانواده بیمه‌شدگان، جمعیت تحت پوشش آن برای خدمات درمانی نزدیک به ۳۷ میلیون نفر می‌رسد.

منابع درآمد

طبق ماده ۲۸ قانون سازمان تأمین اجتماعی منابع درآمد سازمان بدین شرح است:

1. حق بیمه
2. درآمد حاصل از وجوه و ذخایر و اموال سازمان.
3. وجوه حاصل از خسارات و جریمه‌های نقدی مقرر در این قانون
4. کمک‌ها و هدایا

میزان حق بیمه از اول مهرماه تا پایان سال ۱۳۵۵ به میزان ۲۸٪ حقوق بود که ۷٪ آن به عهده بیمه شده و ۱۸٪ به عهده کارفرما و ۳٪ درصد به وسیله دولت تأمین می‌شد ولی طبق تبصره ۱ ماده ۲۸ این قانون حق بیمه سهم کارفرما به میزان ۲۰٪ افزایش یافت و با در نظر گرفتم سهم بیمه شده (۷٪) و دولت (۳٪) به ۳۰٪ مزد حقوق افزایش یافت. تبصره ۲ ماده ۲۸ قانون تأمین اجتماعی تصریح می‌کند دولت مکلف است حق بیمه سهم خود را به صورت یکجا در بودجه کل کشور تصویب و به سازمان پرداخت نماید.

سازمان‌های زیرمجموعه

• شرکت سرمایه‌گذاری تأمین اجتماعی (شستا)

شرکت سرمایه‌گذاری تأمین اجتماعی که به اختصار شستا نامیده می‌شود، در سال ۱۳۶۵ به منظور حفظ و ارتقاء ارزش ذخایر سازمان با سرمایه اولیه ۲۰ میلیارد ریال تأسیس شد و در سالهای بعد در طی چند مرحله مبادرت به افزایش سرمایه گردید.

• بانک رفاه کارگران

در اجرای تبصره ۳۹ قانون بودجه سال ۱۳۳۸ کل کشور و نیز ماده ۳۸ قانون تأمین اجتماعی، بانک رفاه کارگران با هدف ارائه خدمات بانکی در سراسر کشور و درجهت تأمین مسکن کارگران و تسهیل امور بانکی داخلی و خارجی و همچنین در رشته‌های تولیدی و انجام معاملات غیرمنقول در خدمت اقتصاد کشور با سرمایه اولیه ۴۰۰ میلیون ریال از محل منابع سازمان تأمین اجتماعی تأسیس و در سال ۱۳۴۰ شروع به فعالیت نمود.

• مؤسسه خدمات بهداشتی، درمانی میلاد سلامت تهران

مؤسسه خدمات بهداشتی و درمانی میلاد سلامت تهران (بیمارستان هزار تختخوابی میلاد) درابتدای سال۱۳۸۰ به منظور اداره بیمارستان هزار تختخوابی میلاد با ساختار مدیریت مستقل تأسیس گردیده است و تأمین قسمتی از نیازهای درمانی تخصصی کشور بخصوص بیمه شدگان سازمان تأمین اجتماعی را بعهده دارد.

• مؤسسه حسابرسی تأمین اجتماعی

مؤسسه حسابرسی تأمین اجتماعی در سال ۱۳۷۲ به صورت یک مؤسسه غیرتجاری تأسیس گردید.

• شرکت گروه پزشکی حکمت

شرکت گروه پزشکی حکمت در سال۱۳۷۱ تأسیس گردید و اداره بیمارستان صدر را بر عهده دارد.

• شرکت مشاور مدیریت و خدمات ماشینی تأمین

شرکت مشاور مدیریت و خدمات ماشینی تأمین (مجری طرح جامع اتوماسیون سازمان تأمین اجتماعی) دارای گواهینامه نظام مدیریت کیفیت (ISO-9001:2008) و اولین دارنده گواهینامه ISO 10002 در حوزه فناوری اطلاعات کشور دارای رتبه‌بندی ممتاز ماخوذه از شورای عالی انفورماتیک (طی سالیان متوالی) در سال ۱۳۷۰ با هدف حضور فعال در عرصهICT و اجرای پروژه‌های مرتبط برای مجموعه‌های معظم دولتی و خصوصی تأسیس شد که ماحصل خدمات سنوات پیشین آن تدوین الگویی ملی در طراحی و پیاده‌سازی نظام اتوماسیون سازمان‌ها و موسسات بزرگ بوده است

• شرکت سرمایه‌گذاری خانه سازی ایران

شرکت سرمایه‌گذاری خانه سازی ایران درسال ۱۳۴۷ بصورت سهامی خاص با سرمایه‌ای به مبلغ ۱۰۰میلیون ریال و مالکیت سازمان تأمین اجتماعی تأسیس شد ودر طی سالهای بعد سرمایه شرکت افزایش یافت.

• شرکت رفاه گستر تأمین اجتماعی

شرکت رفاه گستر تأمین اجتماعی در سال۱۳۷۶ با عنوان شرکت توسعه و تجهیز هتلهای سازمان تأمین اجتماعی تأسیس و موضوع فعالیت آن، برنامه‌ریزی و هدایت امور سیاحتی، زیارتی و رفاهی برای کارکنان شاغل، بازنشسته و مستمری بگیران تأمین اجتماعی و اداره مراکز رفاهی سازمان می‌باشد.

• مؤسسه املاک و مستقلات تأمین اجتماعی

مؤسسه املاک و مستقلات تأمین اجتماعی بمنظور انجام فعالیتهای خدماتی در امور نگهداری املاک و ساختمانهای متعلق به سازمان، با شخصیت حقوقی مستقل و استقلال مالی و اداری در سال ۱۳۷۳ تأسیس گردید.

مدیریت ارشد

روسای سازمان تأمین اجتماعی:

• احمد بختیاری (از ۱۳۲۹ تا ۱۳۳۱)
• محسن خواجه‌نوری (از ۱۳۳۱ تا ۱۳۳۳)
• دکتر محمد مهران (از مرداد ۱۳۳۳ تا اسفند ۱۳۳۳)
• دکتر غلامرضا کیان (از اسفند ۱۳۳۳ تا اسفند ۱۳۳۵)
• عیسی آپتین (از ۱۳۳۵ تا تیر ۱۳۳۹)
• دکتر رضا سرداری (از تیر ۱۳۳۹ تا شهریور ۱۳۳۹)
• عطاالله خسروانی (از شهریور ۱۳۳۹ تا ۱۳۴۰)
• مهندس محمد زاوش (از ۱۳۴۰ تا ۱۳۴۸)
• جمشید فرمانفرمائیان (از فروردین ۱۳۴۸ تا مهر ۱۳۴۸)
• کورس آموزگار (از مهر ۱۳۴۸ تا ۱۳۴۹)
• منوچهر نیک‌پور (از ۱۳۴۹ تا ۱۳۵۲)
• فضل‌الله معتمدی (از ۱۳۵۲ تا ۱۳۵۳)
• حیدرقلی عمرانی (از ۱۳۵۳ تا ۱۳۵۵)
• محمدرضا نقابت (از ۱۳۵۵ تا ۱۳۵۷)
• حیدرقلی عمرانی (از اردیبهشت ۱۳۵۷ تا بهمن ۱۳۵۷)
• مهندس محمد زاوش (از بهمن ۱۳۵۷ تا آبان ۱۳۵۸)
• سید مهدی اسدی خوانساری (از آبان ۱۳۵۸ تا شهریور ۱۳۵۹)
• محمد مقدسی (از شهریور ۱۳۵۹ تا مهر ۱۳۵۹)
• هاشم جعفری معیری (از مهر ۱۳۵۹ تا اسفند ۱۳۵۹)
• سیدابوالفضل غرضی موسوی خواجویی (از اسفند ۱۳۵۹ تا آذر ۱۳۷۰)
• محمدحسن طریقت منفرد (موقت)
• مهدی کرباسیان (از آذر ۱۳۷۰ تا مهر ۱۳۷۶)
• محمد ستاری‌فر (از مهر ۱۳۷۶ تا شهریور ۱۳۸۰)
• محمدحسین شریف زادگان (از شهریور ۱۳۸۰ تا مرداد ۱۳۸۳)
• غلامرضا سلیمانی امیری (از مرداد ۱۳۸۳ تا آذر ۱۳۸۴)
• داود مددی (از آبان ۱۳۸۴ تا تیر ۱۳۸۶)
• حسین‌علی ضیایی (از تیر ۱۳۸۶ تا اسفند ۱۳۸۷)
• علی ذبیحی (از اسفند ۱۳۸۷ تا مرداد ۱۳۸۸)
• رحمت‌الله حافظی (از مرداد ۱۳۸۸ تا دی ۱۳۹۰)
• سید مجید موسویان (از دی ۱۳۹۰ تا اسفند ۱۳۹۰) (موقت)
• سعید مرتضوی (از اسفند ۱۳۹۰ تا مرداد ۱۳۹۲)
• تقی نوربخش (از شهریور ۱۳۹۲ تا کنون)

پیوند به بیرون

• وب‌گاه رسمی سازمان تأمین اجتماعی
• اسناد تخلفات تأمین اجتماعی ناپدید شد!
• بدهی ۵۳ هزار میلیاردی دولت به تأمین اجتماعی/ ابهام در ارزش واقعی معادن گل گهر
• تحقیق و تفحص از تأمین اجتماعی برای هیچ! خبرگزاری فرارو