سید محسن اعرجی
سید محسن اعرجی معروف به محقق اعرجی فرزند سيد حسن (۱۱۰۳ -۱۱۹۱ خورشیدی)، از مراجع عام تقلید شیعیان بوده است.
وی در خانواده‌ای روحانی، در بغداد، دیده به جهان گشود. نسبش با بیست واسطه به علی بن حسین می‌رسد و جد پدری ایشان علی صالح(خاص علی) مدفون درصالح‌آباد از توابع شهرستان مهران میباشد که آرامگاه وی مهمترین زیارتگاه استان ایلام است.
تحصیل[ویرایش]
وی پس از گذارندن مراحل کودکی و نوجوانی به کسب و تجارت روی آورد و در بغداد، مشغول تجارت شد. وی در کنار تجارت، لغت عرب و علوم عربی را تدریس می‌کرد و تا چهل سالگی در این حرفه مشغول فعالیت بود و پس از آن برای کسب معارف علوم دینی به نجف اشرف هجرت کرد.
استادان[ویرایش]
شاگردان[ویرایش]
- سید محمدباقر شفتی
- سید عبدالله شبر کاظمی
- محمدعلی بلاغی
- عبدالحسین اعسم
- سید صدرالدین عاملی[۴]
- محمدتقی اصفهانی[۵]
- سید هاشم پسر سید راضی
- سید ابراهیم اعرجی
خانواده[ویرایش]
فرزندان او سادات محسنی در استان ایلام ودر نزدیکی مدفن جد بزرگش امام زاده علی صالح پراکنده اند[۶].
ذوق شعری[ویرایش]
سید محسن اعرجی علاوه بر عنوان فقیه و عالم اصولی، ذوق شعری نیز داشت. مجموع اشعار وی، در دیوان شعرش موجود است. وی قصیده‌ای طولانی درباره علی سروده است که به قصیده «دالیه»[۷] معروف است.
آثار[ویرایش]
- وسائل الشیعة الی احکام الشریعة[۸]
- درر البهیة فی الفقه الامامیة[۹]
- المحصول فی الاصول
- المهذب الصافی
- سلالة الاجتهاد فی الفقه[۱۰]
- فواید علم الرجال
- کتاب فی الصلاة
- دیوان شعر[۱۱]
- ارجوزه در فقه موسوم به «الفیه فقهیه»
- اصالة البرائة
- تلخیص الاستبصار
- حواشی علی وافی
- عدة الرجال
- تزییف مقدمات الحدائق[۱۲]
- المعتصم[۱۳]
- شرح معاملات الکفایة
- تلخیص الاستبصار
- رسالة فی مناظرة شیخ الطائفة
- حواشی علی کتاب الفیومی[۱۴]
- اجوبة المسائل
- غرر الفواید و درر القلاید فی نفایس المسائل الفقیه[۱۵]
وفات[ویرایش]
وی در نود سالگی به علت ابتلا به مرض استسقاء در سال ۱۲۲۷ از دنیا رفت و مقابل در مدرسه‌ای که در آن تدریس می‌کرد، جنب حرم کاظمین به خاک سپرده شد.[۱۶] بعضی منابع درگذشت وی را ۱۲۴۰ قمری دانسته اند.
در تاریخ وفاتش، عبارات گوناگونی گفته‌اند از جمله:
- بموتک محسن مات الصلاح
- نعمت المدارس و العلوم لمحسن
- جنة الفردوس دار المحسن [۱۷]
پانویس[ویرایش]
- ↑ معارف الرجال فی تراجم الرجال، ج۱، ص ۱۲۲؛ گلشن ابرار، ج۱، ص ۲۷۷.
- ↑ گلشن ابرار، ج۱، ص ۲۹۴.
- ↑ معارف الرجال فی تراجم العلماء، ج۱، ص ۱۵۲.
- ↑ ریحانة الادب، ج۵، ص ۲۳۶.
- ↑ صاحب حاشیه بر معالم.
- ↑ كنگره بزرگداشت علامه سيدجعفر اعرجی برگزار می‌شود
- ↑ زیرا قافیه آن حرف «دال» است.
- ↑ درباره علم فقه.
- ↑ فهرست كتاب‌های چاپی عربی، ص ۳۴۹.
- ↑ الذريعة، ج ۱۲، ص ۲۱۳.
- ↑ مع علماء النجف الاشرف، سید محمد غروی، ج۱، ص ۳۶۸.
- ↑ ريحانة الادب، ج ۵، ص ۲۳۷.
- ↑ درباره علم اصول.
- ↑ معروف به «مصباح المنير».
- ↑ به صورت نظم و حاوی ۱۰۱۴ بيت شعر.
- ↑ وسائل الشیعة الی احکام الشریعة، سيد محسن اعرجی، ص ۹۶۴.
- ↑ مع علماء النجف الاشرف، ج۱، ص ۶۳۸.
منبع[ویرایش]
- شبكه اطلاع رسانی اجتهاد[پیوند مرده]
- سید محسن اعرجی فرهیختگان تمدن شیعه
- جمعی از پژوهشگران حوزه علمیه قم. گلشن ابرار. ج۵، نشر معروف، قم: ۱۳۷۸.
