زرقان
| زرقان | |
|---|---|
 |
|
| کشور |  ایران |
| استان | فارس |
| شهرستان | شیراز |
| نام(های) دیگر | زرغون |
| نام(های) قدیمی | رکان |
| سال شهرشدن | ۱۳۱۸ |
| مردم | |
| جمعیت | ۶۰٫۰۰۰ نفر ساکن |
| رشد جمعیت | ۲۰ درصد |
| تراکم جمعیت | ۸۵۵ نفر درهکتار نفر بر کیلومتر مربع |
| جغرافیای طبیعی | |
| مساحت | ۸۰۸ کیلومتر مربع |
| ارتفاع از سطح دریا | ۱۶۰۰ متر |
| میانگین دمای سالانه | ۱۶ درجه |
| میانگین بارش سالانه | ۱۵۰ میلی‌متر |
| روزهای یخبندان سالانه | یک ماه |
| اطلاعات شهری | |
| نمایندهٔ مجلس شورای اسلامی | ندارد |
| شهردار | حسین قائدی |
| تأسیس شهرداری | ۱۳۱۸ |
| ره‌آورد | حلوا ارده - او کلمک |
| پیش‌شماره تلفنی | ۰۷۱–۳۲۶۲٬۳۲۶۳ |
| وبگاه | zarghoon.ir |
| شناسهٔ ملی خودرو | ۶۳، ۹۳ |
زَرقان (به پارسی میانه: زرگان) در فاصله ۲۵ کیلومتری شمال خاوری شهرستان شیراز در استان فارس واقع شده است.
محتویات
نام[ویرایش]
بنا به نظر دکتر عبدالمجید ارفعی نام زرقان در گل نبشته‌های باروی تخت جمشید به صورت رکان بوده که بعدها به زرغون تبدیل شده‌است.
«زرغون» در زبان پهلوی به معنی جای سرسبز است. زرقان دارای سه محلهٔ اصلی به نامهای میون و لرها و جُلَگون است دلیل این نام گذاری وجود اقوام لر در این ناحیه در زمان‌های قدیم است و دلیل نامگذاری محلهٔ جلهگون وجود گارگاه‌های جولاهی (نساجی) در این محله بوده است و دلیل نامگذاری محلهٔ میان این است که این محل میان دو محل جلگون و لرها است.
جغرافیا[ویرایش]
شهر زرقان در ۲۵ کیلومتری شمال شرقی شیراز و در مجاورت اتوبان شیراز به اصفهان قرار گرفته‌است. ارتفاع آن از سطح دریا ۱۶۰۰ متر است.زرقان دارای ۳ محله قدیمی از قبیل: محله حیدر (لورا) محله میان و محله جلهگون می‌باشد از لحاظ تقسیمات اداری کشور، مرکز بخش محسوب می‌شود و زیر نظر فرمانداری شیراز قرار دارد.
اماکن مذهبی[ویرایش]
- شاهزاده قاسم یاامامزاده قاسم، نام امامزاده ای است که مقبره آن در ۳۰ کیلومتری جاده شیراز به اصفهان و در مدخل شهر زرقان واقع شده‌است. طی کمک‌های مردمی و سایر، این امام زاده طی سال‌های قبل روز به روز با رشد متراژ و محیطی همراه بوده که هم اکنون تنها بخش فلک‌های آن ناتمام مانده‌است. این امام زاده در مسیر ورودی دوم جادهٔ شیراز - اصفهان به زرقان قرار دارد.
- سیدعمادالدین نسیمی، شاعر و متفکّر حروفیه در قرن هفتم هجری بود. وی به فارسی و عربی شعر سروده‌است؛ ولی دیوان عربی او در طول زمان مفقود شده است. سازمان بین‌الملی یونسکو به خاطر کوششهای وی در اشعار انسانی و صلح جهانی در سال ۱۹۷۳ این سال را سال نسیمی اعلام کرد.
با توجه به اینکه از جزییات زندگی نسیمی اطلاعات کمی در دست می‌باشد لذا در مورد محل تولد او موارد مختلفی بیان می‌گردد. طبق نظر ادوارد براون وی متولد شهر بغدادبوده و برخی دیگر او را متولد شیراز می‌دانند. محل تدفین وی در شهر زرقان فارس ۲۵ کیلومتری شیراز است. نماد سید نسیمی در یکی از میدانهای شهر زرقان به همین دلیل نصب شده است.
امکانات آموزشی[ویرایش]
زرقان علی‌رغم جمعیت کم خود دارای دو دانشگاه نسبتاً پر جمعیت می‌باشد که علت آن نزدیکی به شیراز می‌باشد. دانشگاه آزاد اسلامی واحد زرقان[۱][۲] و دانشگاه پیام نور واحد زرقان.[۳]
امکانات فرهنگی[ویرایش]
دارای ۵ کتابخانه که در شهر زرقان ومحله استاد شهریار و لپویی و روستایی رحمت آباد و مهریان واقع است. فرهنگسرای سرو که زیر نظر شورای اسلامی شهر فعالیت می‌کند. از زمستان سال ۹۰ کانون زبان ایران وابسته به کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان در این شهر تأسیس شد.
مکان دیدنی و تفریحی[ویرایش]
پارک ملی بمو، تنگ چشمه، قناتهای شهر، باغهای انگور، فرودگاه زرقان پارک غدیر، پارک آزادگان زرقان، بوستان مهر، سر جوغ، درهٔ چپ و راست، محله بوریابافان، خانهٔ قدیمی قنبر خان، آب انبار قدیمی شهر، (زورخانه زرقان)، سرو مراد، بازارچه قدیمی، کاروان سرای زکی خانی، غار مریم بانو، حمام محله میون، اتاق سنگ‌تراش‌ها ٬بند امیر عضدالدولهٔ دیلمی، خانه حسن واقفی، قنات حوض ماهی، خرفخانه شاهزاده قاسم
جاذبه‌های گردشگری[ویرایش]
- پارک ملی بمو
- پارک جنگلی
- تنگ چشمه
- درهٔ چپ و راست
- سه سنگ
- گولی ظلمات
اقلیم[ویرایش]
و پوشش گیاهی آن غالباً درختان نارون - چنار - زبان گنجشک -کاج و سرو می‌باشد.
محصولات[ویرایش]
محصولات کشاورزی شهرستان زرقان عبارت‌اند از: گندم، جو، ذرت، انگور و کشمش، سیفی جات و سبزیجات.
نام زرقان همواره با شیرینی حلوا ارده ، کنجدی و کشی و بوریابافی آن همراه بوده‌است. همچنین زرقان یکی از محل‌هایی است که همچنان تولیدات مشک و دولچه ی آب و گیوه ملکی دارد.
قومیت[ویرایش]
بافت جمعیتی و قومیتی زرقان را زرقانی‌ها و سایر مهاجران که به دلیل شرایط بکر زندگی در زرقان از شیراز و مرودشت به این شهر آمده‌اند تشکیل می‌دهد.
زرقان از قدیم دارای سه محله به نامهای محله حیدر (لرها) و محله میان و محله جلوگان (جلهگون) بوده‌است و دارای دو محله جدید به نامهای محله استاد شهریار و محله دودج می‌باشد. زرقان تا دهه ۳۰ شمسی اقلیتی یهودی نیز در زرقان زندگی می‌کرده‌اند که به خارج مهاجرت کرده‌اند.
تراکم جمعیت در ایران[ویرایش]
در کشور ایران تراکم حسابی جمعیت در سرشماری‌های متعدد رو به افزایش است و علت آن است که مساحت کشور ثابت است ولی جمعیت رو به فزونی است. میزان تراکم زیستی یا فیزیولوژیک جمعیت نیز همواره بالاتر از تراکم حسابی جمعیت خواهد بود، زیرا مساحت اراضی زیر کشت کشور که مخرج کسر است، همواره کمتر از مساحت کل منطقه است.[۱]
تراکم ناخالص مسکونی در شهرهای ایران از طیف وسیعی برخوردار است، به طوری که کم تراکمترین شهرهای ایران در میان شهرهای با جمعیت بالای بیست و پنج هزار نفر، خرمشهر (با تراکم ناخالص ۸/۵ نفر در هکتار) و اقلید (۶/۶ نفر در هکتار) می‌باشند. در مقابل پرتراکمترین شهرهای ایران در میان شهرهای با جمعیت بالای بیست و پنج هزار نفر، بندر ترکمن (۵۰۹ نفر در هکتار)، زرقان (۸۵۵/۹ نفر در هکتار)، و گوهردشت (۱۱۱۳ نفر در هکتار) می‌باشند. (مرکز آمار ایران، ۱۳۷۲) گرچه میان و به متوسط تراکم ناخالص مسکونی در شهرهای بالای ۲۵ هزار نفر ایران (۴۵/۴ نفر در هکتار) نزدیک است. تراکم ناخالص مسکونی در ۸۷ درصد شهرهای ایران کمتر از ۱۰۰ نفر می‌باشد که از این میان تراکم ۵۰ درصد شهرها کمتر از ۵۰ نفر در هکتار و ۳۷ درصد شهرها بین ۵۰ الی ۱۰۰ نفر در هکتار است. همچنین می‌توان گفت که تراکم در شهرهای بزرگ بیشتر از تراکم در شهرهای کوچک و عمدتاً بین ۵۰ الی ۱۰۰ نفر در هکتار است. به عنوان مثال، تراکم ناخالص مسکونی در مراکز استان‌ها به ویژه کلان شهرهای کشور، در همین سطح قرار دارد.
تراکم ناخالص مسکونی در شهر تهران ۷۴ نفر در هکتار، تبریز ۸۷/۷ نفر در هکتار، مشهد ۵۹/۱ نفر در هکتار، شیراز ۶۹/۸ نفر در هکتار و در اصفهان نیز ۴۵/۲ نفر در هکتار می‌باشد.[۲]
منابع[ویرایش]
- اطلس گیتاشناسی استان‌های ایران، تهران: ۱۳۸۳ خ.
- پایگاه اینترنتی زرقان
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
 |
این یک مقالهٔ خرد پیرامون یک مکان جغرافیایی است. با گسترش آن به ویکی‌پدیا کمک کنید. |
