آرامگاه بابا لقمان
 |
این مقاله دارای فهرستی از منابع، پیوندهای بیرونی یا بخش مطالعهٔ بیشتر است، اما به خاطر نداشتن پانویس و یادکردهای درونخطی، منابع آن همچنان مبهم هستند. لطفاً با افزودن یادکردهای دقیق این مقاله را بهبود دهید. |
مختصات: ۳۶°۳۳′۳۷″ شمالی ۶۱°۰۹′۲۵″ شرقی / ۳۶.۵۶۰۳۹۰۱° شمالی ۶۱.۱۵۶۸۴۲° شرقی
| آرامگاه لقمان | |
|---|---|
 |
|
| نام | آرامگاه لقمان |
| کشور |  ایران |
| شهرستان | سرخس |
| اطلاعات اثر | |
| نوع بنا | آرامگاه |
| کاربری | آرامگاه |
| کاربری کنونی | زیارتی، تاریخی |
| دیرینگی | ۱٬۰۰۰سال |
| اطلاعات ثبتی | |
| شمارهٔ ثبت | ۱۶۵ |
| تاریخ ثبت ملی | ۱۵ دی ۱۳۱۰ |
مقبره لقمان بابا مربوط به سدهٔ ۸ ه. ق است و در سرخس، ۳ کیلومتری شمال شهر واقع شده و این اثر در تاریخ ۱۵ دی ۱۳۱۰ با شمارهٔ ثبت ۱۶۵ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.[۱]
موقعیت و ویژگی‌های بنا[ویرایش]
آرامگاه لقمان، بنایی عظیم وآجری در شهرستان سرخس در منتهی‌الیه شمال شرقی ایران است. این بنای آجری در فاصله بسیار کمی از مرز ایران و ترکمنستان قرار دارد. این بنا پس از هزار سال، هنوز ابهت وصلابت خود را حفظ کرده و در میان تل‌های خاکی بخش‌های مخروبهٔ ملحقات بنا گردن فرازی می‌کند. مقبرهٔ این عارف سرخسی در یک کیلومتری شمال شهر سرخس قرار دارد. شباهت بسیار زیادی بین این بنا و آرامگاه سلطان سنجر سلجوقی وجود دارد.
این بنا آرامگاه منسوب به بابالقمان سرخسی، عارف مشهور سده ۴، شامل گنبدی دو پوشه آجری با ایوانی بلند است همچنین نوار کمربند مانندی قسمت مدور گنبد را از ساقه و دیواره آن که بر روی قاعده کثیرالاضلاعی قرار گرفته‌است، جدا می‌کند. در بدنه هر ضلع آن، روزنه‌ای برای روشنایی درون گنبد تعبیه شده‌است؛ و تزئینات گچی، گچ بری و آجرکاری آن ممتاز است. درون طاق‌ها مزین به نقوش هندسی لوزی شکل (برجسته و گود) می‌باشد. طول وعرض خارجی بقعه به ابعاد۷۰*۱۷۰و۴۰* ۲۶متر می‌باشد. ساختمان آن ازدو بخش مربع شکل متصل به هم تشکیل شده‌است. ایوان ورودی بزرگ و مرتفعی درسمت شمال و آرامگاه که در وسط چهار ضلع داخلی آن طاق نماهایی ساخته شده‌است. بقعه دارای دوطبقه و طبقهٔ دوم آن غرفه داراست. طرح چهارضلعی بنادرقسمت بالا به تعدادی تربنه به طرح هشت ضلعی تبدیل شده که حجم چشمگیری رادرنمای خارجی آن بوجودآورده‌است؛ و گنبد کم خیزی برروی استوانه بناگردیده‌است. نورداخل بقعه از چهارنورگیر مستطیل شکل دربدنه هشت ضلعی تأمین می‌شودو طاق نماهای داخلی بنا باآجرکاری ظریف و طرحهای هندسی لوزی ساخته شده‌است.[۲] این بنای تاریخی تحت شماره ۱۶۵ در شمار آثار تاریخی با ارزش ایران به ثبت رسیده است.[نیازمند منبع]
جستارهای وابسته[ویرایش]
منابع[ویرایش]
- ↑ «سازمان میراث فرهنگی و صنایع‌دستی و گردشگری». سازمان میراث فرهنگی و گردشگری ایران. بازبینی‌شده در ۱۹/۵/۲۰۱۱.
- ↑ میرسلیم. مصطفی. ۱۳۷۵. ص. ۱۷۲
- نشریه سازمان ملی. چاپ اسفند ۱۳۴۵.
- سرخس دیروز و امروز. چاپ ۱۳۴۵. انتشارات توس.
- حسن زنده دل. استان خراسان. چاپ ۱۳۷۷. نشر ایرانگردان.
http://www.cgie.org.ir/shavad.asp?id=123&avaid=4260
