هفت‌تپه
| هفت‌تپه محوطه باستانی |
|
|---|---|
 یک گور سلطنتی تاق‌دار در هفت‌تپه |
|
 هفت‌تپه
|
|
| مختصات: ۳۲°۰۴′۴۴″ شمالی ۴۸°۱۹′۳۵″ شرقی / ۳۲.۰۷۸۸۹° شمالی ۴۸.۳۲۶۳۹° شرقیمختصات: ۳۲°۰۴′۴۴″ شمالی ۴۸°۱۹′۳۵″ شرقی / ۳۲.۰۷۸۸۹° شمالی ۴۸.۳۲۶۳۹° شرقی |
هَفت‌تَپه یک محوطه باستانی در استان خوزستان در حدود ۱۵ کیلومتری جنوب شرقی شهر شوش واقع شده و مجموعه‌ای از تپه‌های باستانی‌است که احتمالاً شهر تیکنی یا کابناک از تمدن ایلام را درخود جای داده‌است.[۱] گستردگی این محوطه باستانی به مراتب باعث جلب توجه کاوشگران مختلف قرار گرفته‌است. بنابر نظریه‌هایی از این شهر به عنوان یک مرکز مهم سیاسی در زمان حکومت ایلامیان و پادشاهی تپتی‌اهر در سده پانزده پیش‌از میلاد یاد شده‌است که پس‌از ویرانی آن، شهر شوش به مرکز قدرت تبدیل شده‌است، هرچند هنوز مدرکی محکم برای اثبات آن بدست نیامده‌است.[۲]
تاریخ‌چه[ویرایش]
نخستین عملیات حفاری به سرپرستی دکتر عزت‌الله نگهبان در سال ۱۳۴۴ در این محل آغاز گردید که تا سال ۱۳۵۷ ادامه یافت. بررسی‌های روزمینی که پیش‌تر مَک آدامز (Robert McC Adams) در این ناحیه انجام داده بود، نشان می‌داد که این محوطه گسترده باستانی فقط در دوره محدودی مسکونی بوده‌است.[۳]
پروسه باستان‌شناسی[ویرایش]
مساحت محوطه درحدود ۱/۵ کیلومتر مربع و متشکل‌از ۱۴ تپه است. در سال‌های بعد هنگام راهسازی‌های مربوط به شرکت نیشکر هفت‌تپه، قسمتی از یک دیوار خشتی و طاقی آجری نمایان گردید و بلافاصله توسط هیئت حفاری باستان‌شناسی به عنوان نقطه آغاز کار انتخاب و با ایجاد شبکه‌های ۱۰ × ۱۰ حفاری، روند کار به سمت جنوب ادامه پیدا کرد که مجموع تعداد آنها حدود ۱۵۰ ترانشه می‌باشد.[۴]
در آرامگاه موجود در محوطه، سکوی بزرگی ایجاد شده که توسط دیوارچه‌های کوتاهی به سه بخش تقسیم می‌شده‌است. در بخش شمالی هفت اسکلت قرار داشته، بخش میانی که کوچکتر از دو بخش دیگر است، بدون اسکلت و بخش جنوبی دارای دو یا سه اسکلت بوده‌است. در پای سکو در جنوبی‌ترین قسمت آرامگاه، مجاور درب ورودی تعداد ده اسکلت بصورتی بی نظم بر روی هم قرار داشتند. به این ترتیب مجموعاً حدود ۲۱ یا ۲۲ اسکلت در معبد پیدا شده‌اند. تقسیم‌بندی سکوی آرامگاه به بخش‌های مختلف خود گواه اینست که این مقبره برای تدفین اشخاص متعددی ساخته شده و احتمالاً یک آرامگاه شاهی نمی‌باشد. وجود اسکلت‌های متعدد بر روی سکو و انباشته کردن اسکلت‌های قدیمی در گوشه آرامگاه نیز این مسئله را تأیید می‌کند. با توجه به اکتشافاتی که در نقاطِ مختلفِ منطقه انجام شده‌است، درب ورودی آرامگاه پس از هر تدفین با سنگ یا آجر بسته و در هنگام تدفین‌های بعدی مجدداً باز می‌شده‌است. مشاهداتی که در هفت تپه شده، نیز حاکی از این مسئله می‌باشد.[۵]
موزه هفت تپه حاوی تمامی اکتشافات فوق است.[۶]
منابع[ویرایش]
- ↑ «هفت‌تپه». ایران اطلس. بازبینی‌شده در اکتبر۲۰۱۴.
- ↑ Van De Mieroop, Marc: "A History of the Ancient Near East, ca. 3000-323 BC", page 185. Blackwell Publishing, 2007. ISBN 1-4051-4911-6
- ↑ «هفت‌تپه و چغازنبیل». شبکه اینترنتی آفتاب.
- ↑ Negahbaran, Ezat O. (1995): Excavations at Haft Tepe, Iran. Journal of Near Eastern Studies 54(4):293
- ↑ نگهبان، عزت. نمونه هنر ایلام. ژورنال باستان‌شناسی آمریکا، ۱۹۹۵.
- ↑ «موزه محلی هفت‌تپه». تبیان. بازبینی‌شده در اکتبر۲۰۱۴.
