شهرستان فومن

شهرستان فومن
اطلاعات کلی
کشور	ایران
استان	گیلان
نام‌های پیشین	دارالاماره، پومن، فومنات
سال شهرستان شدن	۱۳۲۳
مردم
جمعیت	۱۰۳٬۱۹۰ نفر(۲۰۰۴م)
مذهب	مسلمان (شیعه)
جغرافیای طبیعی
مساحت	۱۰۰۲ کیلومتر مربع
داده‌های دیگر
فرماندار	میر شمس مؤمنی زاده
پیش‌شماره تلفنی	۰۱۳
شهرها
فومن ،ماسوله ،ماکلوان
تعداد بخش‌ها
مرکزی، سردار جنگل

شهرستان فومَن از شهرستان‌های استان گیلان در شمال ایران است که از شمال به شهرستان صومعه‌سرا و شهرستان ماسال، از جنوب و جنوب غربی به خط‌الراس رشته‌کوه‌های البرز (استان‌های زنجان و اردبیل) که مرز حوزه‌های آبخیز کوهستان مزبور حد طبیعی فومن و طارم است و از شرق به شهرستان شفت محدود می‌شود. شهرستان فومن یکی از چهار شهرستان اولیه استان گیلان درکنار رشت، طالش و انزلی بوده است.

جمعیت این شهرستان ۱۰۳٬۱۹۰ نفر (سال ۱۳۸۳خ) و مرکز آن شهر فومن است. این شهرستان دارای ۲ بخش و ۶ دهستان است.

مردم

زبان

نوشتار(های) وابسته: گیلکی و تالشی

اهالی بومی شهرستان فومن را گیلک‌ها و تالشان تشکیل می‌دهند.اکثریت و جلگه نشینان این شهرستان گیلک‌ها هستند و تالشان بیشتر در نواحی کوهستانی غرب شهرستان زندگی می‌کنند.ترک‌های آذربایجانی و کردها نیز که از مهاجرین هستند در برخی نقاط شهرستان ساکنند که زبان و فرهنگ مختص به خود را دارا می‌باشند.

جاذبه‌های دیدنی

شهرستان فومن یکی از قطب‌های گردشگری ایران است. از جاذبه‌های دیدنی این شهرستان می‌توان به شهرک تاریخی ماسوله، دژ قلعه رودخان و همچنین شهر تاریخی فومن اشاره کرد. همچنین چشم‌اندازها، دشت‌ها، رودخانه‌ها و کوهستان‌های بسیار زیبایی نیز در این شهرستان قرار دارند.

سوغات

از سوغاتی‌های معروف این شهرستان می‌توان به کلوچه فومن، برنج، چای، توتون، مرکبات، صیفی جات، حصیر و گمج (نوعی ظرف گلی پخت‌وپز غذا) اشاره کرد.

فومنات

فومنات یا بیه پس منطقه‌ای باستانی در گیلان است که اقوام مختلفی همچون گیل‌ها و تالش‌ها در آن زندگی می‌کردند. فومنات امروزه بخشی از رشت، فومن، شفت، ماسال و صومعه سرا است که در ابتدا با بیه پیش (قسمت شرقی گیلک نشین) و طالش (قسمت غربی تالش نشین)۳قسمت ولایت گیلان را تشکیل می‌داده‌اند. در سال ۹۸۰ ه. ق به دستور شاه تهماسب صفوی مرکزیت گیلان از فومن به رشت که در آن زمان قریه‌ای در فومنات بود واگذار شد و به تدریج دیگر مناطق فومنات اهمیت خود را از دست دادند. در دوران قاجاریه منطقه فومنات به شهرستان رشت ملحق شد و تا سال ۱۳۲۳ جزوی ازَ شهرستان رشت به حساب می‌آمد که پس از آن به شهرستان فومنات تبدیل شد که شهرستان‌های امروزی صومعه سرا، شفت و فومن را شامل می‌شد و به مرکزیت شهر فومن بود. در ۱۶ آبان ۱۳۳۸ صومعه سرا و دهات توابع آن تحت نام شهرستان صومعه سرا از شهرستان فومنات جدا شده و نام شهرستان فومنات نیز به شهرستان فومن تغییر کرد. همچنین شفت نیز در سال ۱۳۷۴ از شهرستان فومن جدا شد.

بخش‌ها

• بخش مرکزی شهرستان فومن
  • دهستان رودپیش
  • دهستان گشت
  • دهستان گوراب‌پس
  • دهستان لولمان

شهر: فومن

• بخش سردار جنگل
  • دهستان آلیان
  • دهستان سردار جنگل

شهر: ماسوله، ماکلوان

منابع

اطلس گیتاشناسی استان‌های ایران، تهران ۱۳۸۳خ.