اوانس اوهانیانس

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
(تغییرمسیر از اوانس اوگانیانس)
پرش به: ناوبری، جستجو
اوانس اوهانیانس
اوانس اوگانیانس.jpg
آوانس اوهانیانس
نام اصلی اوانس گریگوری اوهانیانس
زمینه فعالیت اولین کارگردان سینمای ایران
، فیلمنامه‌نویس و تدوینگر
تولد ۱۲۷۹ یا ۱۲۸۰ خورشیدی
عشق آباد یا مشهد
مرگ ۱۳۴۰
۱۹۶۱
تهران
مدفن گورستان ارامنه تهران
ملیت ارمنی ایرانی
سال‌های فعالیت ۱۳۰۹ تا ۱۳۳۸
فرزندان دخترش زما
صفحه در وب‌گاه IMDb
صفحه در وب‌گاه سوره

اوانس اوهانیانس (اوگانیانس) (به ارمنی: Աւանէս Օհանեանս) (زاده ۱۲۷۹ - درگذشته ۱۳۴۰) اولین کارگردان سینمای ایران و همچنین بانی اولین مدرسه بازیگری در ایران است.

زندگی‌نامه[ویرایش]

آوانس اوگانیانس در جوانی

اوانس اوگانیانس متولد ۱۲۷۹ یا ۱۲۸۰ به روایتی در عشق آباد، جمهوری ترکمنستان، و به روایتی در مشهد است. وی به نام اوانس اوهانیان (Ovanes Ohanian) هم شناخته و معروف است که البته تلفظ درست نام او را بهتر نشان می‌دهد.[۱]

اوهانیانس تحصیلاتش را در رشته تجارت در تاشکند، حقوق را در عشق آباد و سینما را در مسکو انجام داد و در سال ۱۳۰۸ به همراه دخترش زما (بازیگر فیلم حاجی آقا آکتور سینما) به ایران مهاجرت کرد در سال ۱۳۰۹ مدرسهٔ آرتیستی سینما را که اولین مدرسهٔ سینمایی در ایران بود با نام پرورشگاه آرتیستی سینما را در تهران تأسیس کرد و در همین سال به عنوان نویسنده، کارگردان، بازیگر و تدوینگر اولین فیلم تاریخ سینمای ایران را به نام آبی و رابی را در هند پدیدآورد.[۱]

اوهانیانس در سال ۱۳۱۱ استودیو پرس فیلم را تأسیس کرد. شکست اقتصادی دومین فیلم او، حاجی آقا آکتور سینما موانعی جدی را در جهت پی گیری اهداف اوهانیانس موجب شد در سال ۱۳۱۷ از وی برای تأسیس یک مدرسهٔ سینمایی در کلکته دعوت شد و وی با قبول این دعوت و سفر به هند اولین مدرسهٔ سینمایی را در کلکته ی هند در سال ۱۳۱۸ برای این کشور تأسیس کرد وی چندین سال در هند اقامت داشت و در این مدت در آکادمی اختراعات و اکتشافات آسیا عضویت داشت و در آن فعالیت می‌کرد.[۱]

در سال ۱۳۲۶ به ایران بازگشت در سال ۱۳۳۰ به طور ظاهری اسلام آورد و با انتخاب نام پروفسور رضا مژده به کار درمان طاسی سر پرداخت و همچنین سعی در اختراع وسایلی کرد که برایش توأم با موفقیت نبود. وی قصد داشت برای آموزش سینما به بانوان و خردسالان نیز کلاس تشکیل دهد که هیچگاه موفق نشد. در سال ۱۳۳۳ تصمیم به فعالیت مجدد در سینما گرفت که با ناکام ماند حاصل این فعالیت فیلمی بود با نام سوار سفید که ناتمام ماند در سال ۱۳۳۸ فیلمنامه‌ای نوشت با عنوان کودتای ۱۲۹۹ که نتوانست آن را تبدیل به فیلم کند.[۱]

در سال ۱۳۴۰ خورشیدی در تهران درگذشت و در گورستان دولاب به خاک سپرده شد.



سالشمار زندگی[ویرایش]

غلامعلی سهرابی و محمد ضرابی در آبی و رابی
  • ۱۲۷۹ یا ۱۲۸۰ - تولد در عشق آباد ترکمنستان یا مشهد
  • ۱۳۰۸ - مهاجرت از ارمنستان شوروی به ایران به همراه دخترش زما
  • ۱۳۰۹ - تأسیس مدرسهٔ آرتیستی سینما به نام پرورشگاه آرتیستی سینما در تهران
  • ۱۳۰۹ - کارگردانی اولین فیلم تاریخ سینمای ایران با نام آبی و رابی
  • ۱۳۱۱ - تأسیس استودیو پرس فیلم
  • ۱۳۱۲ - کارگردانی فیلم حاجی آقا آکتور سینما
  • ۱۳۱۴ - فعالیت در تئاتر
  • ۱۳۱۸ - سفر به هند به منظور تأسیس یک مدرسهٔ سینمایی در کلکته
  • ۱۳۱۹ - دستگاهی به نام اوهان سیستم ساخت که امکان سنکرونیزه کردن فیلم و صدا را در داخل استودیو فراهم می‌کرد.
  • ۱۳۲۶ - بازگشت به ایران
  • ۱۳۴۰ - درگذشت در سن ۶۱ سالگی در تهران در گمنامی

فیلم شناسی[ویرایش]

  • ۱۳۰۹ آبی و رابی -دومین فیلم تاریخ سینمای ایران. صامت- (نویسنده، کارگردان، بازیگر)
  • ۱۳۱۲ حاجی آقا آکتور سینما -سومین فیلم تاریخ سینمای ایران. صامت- (نویسنده، کارگردان، تهیه کننده، بازیگر)
  • ۱۳۳۳ سوار سفید - ناتمام (نویسنده، بازیگر)
  • ۱۳۳۸ کودتای ۱۲۹۹ - ساخته نشد (نویسنده)

نگارخانه[ویرایش]

جستارهای وابسته[ویرایش]

پانویس[ویرایش]

  1. ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ ۱٫۳ سید مرتضی سید محمدی. فرهنگ کارگردانان سینمای ایران ۱۳۷۷–۱۳۰۹. تهران: نشر سیمرو، ۱۳۷۸. ۵۲–۵۱. ISBN 964-5685-35-4. 

منابع[ویرایش]

کتاب
  • سید مرتضی سید محمدی. فرهنگ کارگردانهای سینمای ایران ۱۳۷۷–۱۳۰۹. تهران: نشر سیمرو، ۱۳۷۷. ISBN 964-5685-35-4. 
  • گروه تحقیق و پژوهش موزه سینما. ارامنه و سینمای ایران. تهران: نشر محمد، ۱۳۸۳. ISBN 964-6728-44-8. 
  • جمال امید. فرهنگ سینمای ایران. تهران: انتشارات نگاه، ۱۳۷۷. ISBN 964-6174-89-2. 
  • جمال امید. اوانس اوگانیانس زندگی و سینما. تهران: فاریاب، ۱۳۶۳. ISBN 964-5799-01-5. 
  • ژانت د. لازاریان. «سینما». در دانشنامه ایرانیان ارمنی. ویرایش اول. چاپ نوبت چاپ. تهران: انتشارات هیرمند، ۱۳۸۲. ۰۷–۴۰۶. شابک ‎۳-۵۰-۶۹۷۴-۹۶۴. 
  • Emily Jane O'Dell. «Iranian-Russian cinematic encounters». در Iranian-Russian Encounters: Empires and Revolutions Since 1800. New York: Routledge، ۲۰۱۳. ۳۳۰–۳۳۴. 
  • هوویان، آندرانیک. ارمنیان ایران. چاپ اول. تهران: مرکز بین‌المللی گفتگوی فرنگ‌ها با همکاری انتشارات هرمس، ۱۳۸۰. ۱۸–۳۱۷. شابک ‎۲–۰۰۷–۳۶۳–۹۶۴. 
  • گروه تحقیق و پژوهش سینما. ارامنه و سینمای ایران. تهران: انتشارات روزنه کار، ۱۳۸۳. ۷۹. ISBN 964-6728-44-8. 
  • چهره‌های معرفی شده در نمایشگاه هنرمندان ارمنی ایران، فصلنامه فرهنگی پیمان - شماره ۶۴ - سال هفدهم - تابستان ۱۳۹۲
وبگاه

پیوند به بیرون[ویرایش]