شهرستان جهرم

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
پرش به: ناوبری، جستجو

مختصات: ۲۸°۳۰′ شمالی ۵۳°۳۳′ غربی / ۲۸.۵۰۰° شمالی ۵۳.۵۵۰° غربی / 28.500; -53.550 برای اطلاعات بیشتر صفحهٔ جهرم را مشاهده کنید.

شهرستان جهرم
اطلاعات کلی
کشور ایران Flag of Iran.svg
استان فارس
مرکز جهرم
سال شهرستان شدن ۱۳۲۳
مردم
جمعیت ۲۲۸٬۵۳۲ تن [۱]
مذهب شیعه
جغرافیای طبیعی
ارتفاع از سطح دریا ۱۰۵۰ متر
شهرها
جهرم، باب انار، خاوران، قطب‌آباد
تعداد بخش‌ها
مرکزی، خفر، سیمکان، کردیان

شهرستان جهرم یکی از شهرستانهای استان فارس ایران است. مرکز این شهرستان، شهر جهرم است. جمعیت شهرستان جهرم در سال ۱۳۷۵ برابر ۱۹۷٬۱۲۸ و در شهریور ۱۳۸۹ برابر ۲۱۱٬۳۳۱ نفر بوده است.[۲]جمعیت این شهرستان بر پایه سرشماری سال ۱۳۹۵ مرکز آمار ایران برابر با ۲۲۸٬۵۳۲ تن بوده است. مردم منطقه به زبان فارسی با گویش‌های محلی سخن می‌گویند.

جغرافیا[ویرایش]

شهرستان جَهرُم از شمال به شهرستان فسا، از باختر و جنوب به شهرستان فیروزآباد، از خاور به شهرستان داراب، از شمال غربی به شهرستان شیراز و از جنوب شرقی به شهرستان لارستان محدود می‌شود. شهرستان جهرم در ۵۳ درجه و ۳۳ دقیقه طول جغرافیایی و ۲۸ درجه و ۳۰ دقیقه عرض جغرافیایی و بلندی ۱۰۵۰ متری از سطح دریا واقع شده‌است. رودخانه‌های قره‌آغاج سیمکان و شور از مهم‌ترین رودخانه‌های این منطقه‌است. آب و هوای شهرستان جهرم به طور کلی گرم و در نواحی کوهستانی معتدل است. راه‌های اصلی این منطقه عبارت اند از:

  • راه جهرم – لارستان به طول ۱۵۵ کیلومتر
  • راه جهرم – شیراز به طول ۱۷۰ کیلومتر
  • جهرم – قیر به طول ۷۵ کیلومتر
  • جهرم-خاوران-سروستان ۹۵ کیلومتر

شهرها و بخش‌ها[ویرایش]

شهر: جهرم

شهرها: باب انار، خاوران

  • بخش سیمکان
    • دهستان پشت‌پر
    • دهستان پل به بالا
    • دهستان پل به پائین

شهر: دوزه

شهر: قطب‌آباد

زبان[ویرایش]

زبان مردم این شهرستان، زبان فارسی است و شماری از واژه‌هایی که در جهرم به کار می‌گیرند نزدیکی با زبان پارسی میانه دارد. جهرمی‌ها لهجهٔ خاصی دارند که به لهجهٔ شیرازی بسیار نزدیک است.

نژاد[ویرایش]

در این شهرستان اقلیت‌های اندکی از عرب‌های درازی، ترک‌ها و همچنین عشایر باصری[۳] هم زندگی می‌کنند که سابقهٔ سکونت آنها در جهرم به زمان رضاشاه و سکونت اجباری عشایر بر می‌گردد.

پیشینه[ویرایش]

جهرم یکی از قدیمی‌ترین شهرهای ایران است که سابقهٔ آن به زمان هخامنشیان برمی‌گردد.[نیازمند منبع] همانگونه که در شاهنامه نیز از جهرم نام برده شده است.

دانشگاه‌ها[ویرایش]

دانشگاه علوم پزشکی جهرم دانشگاه آزاد جهرم دانشگاه جهرم دانشگاه غیرانتفاعی اندیشه دانشگاه پیام نور جهرم دانشگاه علمی-کاربردی جهرم دانشگاه پیام نور خاوران

صنایع و معادن[ویرایش]

صنایع و کارخانه‌های موجود در این شهرستان بیش‌تر در ارتباط با محصولات کشاورزی راه اندازی شده‌است. کارخانه‌های مربوط به صنایع غذایی و کارخانه‌های تهیه مصالح ساختمانی مهم‌ترین کارخانه‌های این شهرستان را تشکیل می‌دهند. یکی از بزرگ‌ترین کارخانه‌های آرد خاورمیانه و سیلوهای گندم کشور در این شهر قرار دارد. همچنین بخش گازی نیروگاه سیکل ترکیبی جهرم به طور کامل به بهره‌برداری رسیده است و بخش بخار آن در حال تکمیل است. توانِ اسمی و نهایی این نیروگاه ۱۴۳۴ مگاوات است.[نیازمند منبع]

کشاورزی و دامداری[ویرایش]

کشاورزی و باغ‌داری در این شهرستان به صورت سنتی و نیمه صنعتی است اما به علت موقعیت خاص جغرافیایی، باغ داری پایه اصلی اقتصاد این شهرستان را تشکیل می‌دهد. در این میان، باغ‌های مرکبات و خرما از اهمیت فوق‌العاده‌ای برخوردار است. انواع مرکبات، خرما (خرمای شاهانی این شهر شهرت جهانی دارد)، گندم، جو، برنج، بنشن، تره بار از مهم‌ترین محصولات جهرم است. دام‌داری در ین شهرستان بیش‌تر بر روش سنتی صورت می‌گیرد، اما در اطراف شهر جهرم دامداری‌های مدرن جهت پرورش گاوهای نژاد اصیل یا الشتین اختصاص دارد. دام و فرآورده‌های دامی از تولیدات این بخش به شمار می‌آیند. لیموترش از مهم‌ترین مرکبات این شهرستان است و عمده لیموی تولیدی در استان فارس در این منطقه تولید می‌شود اما آبلیموی آن به نام آبلیموی شیراز معروف شده‌است در حالی که شهر شیراز لیموترش چندانی ندارد.

صنایع دستی[ویرایش]

مهم‌ترین صنعت دستی این شهرستان قالی‌بافی است به طوری که یکی از ارکان مهم رشد اقتصاد شهرستان جهرم را تشکیل داده و هر ساله نیمی از این محصولات را که شامل قالی، جاجیم و گلیم است به شهرهای دور و نزدیک صادر می‌شود. زیربنای اقتصادی شهرستان جهرم را کشاورزی، باغ‌داری، دام‌داری و قالی بافی تشکیل می‌دهد. طبعاً بازرگانی نیز در همین سمت و سو حرکت می‌کند و مرکبات، خرما و تره بار، قالی، جاجیم، پنبه و بادام مهم‌ترین اقلام صادراتی جهرم را تشکیل می‌دهد. بخشی از این محصولات نیز به خارج از کشور صادر می‌شود.

منابع[ویرایش]

  1. «نتایج سرشماری سال ۱۳۹۵». مرکز آمار ایران، ۲۳ اسفند ۱۳۹۵. 
  2. http://www.amar.org.ir/Upload/Modules/Contents/asset0/baravord89/baravord_fars.pdf
  3. توکلی، غلامرضا، ایل باصری از تُرناس تا لَهباز، تهران، ۱۳۷۹ خورشیدی. ص۱۴.