مکریانی

مُکریانی (Mukriyani)؛ نام یکی از لهجه‌های اصلی گویش سورانی از زبان کردی است. لهجه مکریانی در منطقه شهرستان مهاباد، بوکان، سردشت، پیرانشهر، نقده و اشنویه، میاندوآب و نیمه غربی شاهین‌دژ و واقع در جنوب استان آذربایجان غربی و در کردستان عراق در شهرهای رانیه ٬ قلعه دیزه رواندوز٬ شقلاوا و اربیل رواج دارد. نام مکریانی یا مکری مربوط به قبیله‌ای کهن با نام مکری است. همچنین باید ذکر نمود که تمام کردهای سورانی ارومیه با لهجه مُکریانی صحبت می‌کنند. لهجه سورانی هولیری اربیل با سورانی موکریانی تقریباً شبیه هم هستند. سورانی موکریانی بیشترین نزدیکی را با لهجه کرمانجی یا بادینی دارد.

ایلهای دهبکری، منگور، گورک، زرزا، سویسنی، فیض الله بیگی، مکری، بریاجی، آلان، پیران، بیگزاده، مامش، بریاجی، آکو، بلباس و پژدری تماماً با کردی سورانی مکریانی صحبت می‌کنند، که از این میان ایل گورک در ارومیه و سلماس و وان ترکیه با گویش کرمانجی صحبت می‌کنند.

لهجه مکریانی یکی از لهجه‌های کردی سورانی است و مختص مکریان است که شهرهای مهاباد، بوکان، سردشت، پیرانشهر، اشنویه و نقده را شامل می‌شود اما لهجهٔ کردهای تکاب و شاهین دژ لهجه ای نزدیک به لهجهٔ اردلانی سقز است با وجود اینکه جزو منطقهٔ مکریان قلمداد می‌شوند و همچنین مردم سقز لهجه ای مابین مکری و اردلانی دارند و مردم بانه با لهجهٔ سورانی سلیمانیه تکلم دارند.