گنبد کبود (مراغه)

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
پرش به: ناوبری، جستجو
آرامگاه مادر هلاکوخان (گنبد کبود)
Gonbadkabod.jpg
نام آرامگاه مادر هلاکوخان (گنبد کبود)
کشور  ایران
استان استان آذربایجان شرقی
شهرستان مراغه
اطلاعات اثر
کاربری آرامگاه، گنبد
اطلاعات ثبتی
شمارهٔ ثبت ۱۳۵
تاریخ ثبت ملی ۱۵ دی ۱۳۱۰

گنبد کبود از بناهای دورهٔ سلجوقیان در شهر مراغه می‌باشد.[۱] تزیینات به‌کار رفته در این بنا در مقایسه با سایر بناهای دورهٔ سلجوقیان و ایلخانان مغول کم‌نظیر است. دربارهٔ زمان احداث گنبد کبود نظرات دیگری نیز وجود دارد؛ عده‌ای آن‌را مربوط به‌زمان مغول می‌دانند و عده‌ای تاریخ بنای برج را مربوط به قبل از هلاکوخان ذکر کرده‌اند.

گنبد کبود ده پهلو است و دارای گنبدی مخروطی بوده که در گذر زمان از بین رفته‌است. این گنبد از دو بخش سردابه و اتاق اصلی تشکیل شده‌است.[۲]

از کتیبهٔ گچبری‌شدهٔ داخل سردابه احتمال می‌رود گنبد کبود به‌عنوان یک برج مقبره ساخته شده‌باشد؛ به‌همین دلیل این گنبد به قبر مادر هلاکوخان نیز شهرت یافته‌است. کلماتی همچون «الله»، «والحمد» و ... با فرم‌های مختلف به‌خط کوفی و به روش‌های استامبی از عناصر تزیینی نقش‌بسته بر دیواره‌های سردابهٔ برج می‌باشند.

تزیینات بدنهٔ بیرونی گنبد کبود به‌شکل قطاربندی و فرم‌های هندسی و سه ردیف مقرنس ساده‌است و دیوارهای داخلی آن دارای تزیینات نقاشی به‌رنگ فیروزه‌ای بوده که در گذر زمان از بین رفته و فقط بخش کمی از آن‌ها باقی مانده‌است.[۳]

نگارخانه[ویرایش]

منابع[ویرایش]

  1. «گنبد کبود». شبکهٔ اطلاع‌رسانی شهرستان مراغه. بازبینی‌شده در ۱۲ فروردین ۱۳۸۸. 
  2. «گنبد کبود مراغه». دانشگاه پیام نور مرکز مراغه. بازبینی‌شده در ۱۲ فروردین ۱۳۸۸. 
  3. «مراغه، شهر برج مقبره‌های تاریخی». جام جم (آنلاین). بازبینی‌شده در ۱۲ فروردین ۱۳۸۸.