کریم کشاورز

کریم کشاورز (زاده ۱۲۷۹ ش رشت - درگذشته ۱۷ آبان ۱۳۶۵ تهران) مترجم و داستان‌نویس ایرانی بود.

زندگی

او اهل گیلان و از اعضای حزب کمونیست ایران (دهه ۱۹۲۰) و سپس حزب توده ایران بود. کریم کشاورز فرزند حاج محمد وکیل التجار یزدی (تاجر ابریشم و نماینده رشت در دوره اول مجلس شورای ملی) و برادر بزرگ‌تر دکتر فریدون کشاورز (پزشک متخصص اطفال و از سران حزب توده ایران و نماینده بندر انزلی در دوره ۱۴ مجلس شورای ملی) و نیز جمشید کشاورز (نوازنده و موسیقیدان) بود. وی در سال ۱۳۳۲ به جزیره خارگ تبعید شد که در این مدت ۱۴ ماه موفق به نگارش خاطرات روزانه خود در کتابی ارزشمند شد که «چهارده ماه در خارگ» نام دارد.

کشاورز پس از رفع تبعید، دیگر حق کار دولتی نداشت، لذا در کنار مشاغل گوناگونی که اختیار کرد، به کار ترجمه و تألیف کتاب ادامه داد. در ۱۳۴۵، برندهٔ جایزهٔ بهترین کتاب سال شد. گفتنی است که در بیشتر ترجمه‌هایش از استفادهٔ زیاد کلمه های عربی و گاه اصطلاحات قدیمی واهمه‌ای نداشت. خود نیز این ایراد را در کارهایش وارد دانسته و در مجلسی گفته است که «اگر عمری باقی باشد و باز به ترجمهٔ تازه‌ای بپردازد، سعی می‌کند به جای کلمات عربی، معادلهای فارسی آنها را به کار ببرد»؛ اگر چه هر چه به سالهای عمرش افزوده شد، کمتر به ترجمه روی آورد.

او پدر بهمن کشاورز و اسفندیار کشاورز و مهربانو کشاورز است.

ترجمه‌های تاریخ

• نهضت سربداران در خراسان
• کشاورزی و مناسبات ارضی در ایران عهد مغول
• تاریخ ماد - ایگور میخائیلوویچ دیاکونوف
• تاریخ ایران از عهد باستان تا قرن ۱۸ - پیگولووسکایا تهران، ۱۳۵۳
• آبیاری در ترکستان
• اسلام در ایران - ایلیا پتروشفسکی
• ترکستان نامه
• مقدمه فقه اللغه ایرانی
• گزیده مقالات بارتلد
• افسانه‌های کردی
• خاطزات دوگل
• تاریخ ایران از زمان باستان تا امروز - گرانتوسگی تهران، ۱۳۴۵
• تاریخ اشکانیان - میخایل میخائیلوویچ دیاکونوف

ترجمه‌های ادبی

• قهرمان دوران - لرمانتف
• دوران کودکی - ماکسیم گورکی
• دشمنان
• دوبروسکی - پوشکین
• روستائیان - لرمانتف
• عشق بی پیرایه - واندا واسیلوسکایا
• زارع شیکاگو - مارک تواین
• لبخند بخت - گی دوموپاسان
• شهریار کوهسار - ادمون آبو
• شبی در چهارراه - ژرژ سیمنون

تألیف

• هزار سال نثر پارسی - (مجموعه‌ای از منتخبات برجستهٔ نثر فارسی است در سه جلد که جریان تکامل هزار سالهٔ نثر فارسی را برای مخاطبان روشن می‌سازد)
• حسن صباح - (برای نوجوانان)
• گیلان - (برای نوجوانان)
• یادداشتهای سفر حسنک یزدی به گیلان - (برای نوجوانان)
• خاطراتش از تبعید به جزیره خارک

منابع

• به یاد کریم کشاورز
• کتاب‌های کریم کشاورز|سایت خانهٔ کتاب
• معرفی کریم کشاورز|سایت ماهنامهٔ جامعهٔ پزشکی استان گیلان
• «ترجمهٔ ادبی از فرانسه به فارسی». انتشارات سخن‌گستر و معاونت پژوهشی دانشگاه آزاد مشهد، ۱۳۹۲. 

پیوند به بیرون

• هزار سال نثر پارسی|سایت انتشارات علمی و فرهنگی