این شهر در دامنههای جنوبی کوههای بُزقوش قرار دارد و آب و هوای آن کوهستانی و معتدل است، در فصل زمستان به شدت سرد با بارش فراوان برف همراه است. ترکمانچای در ۴۵ کیلومتری میانه؛ و در کنار جاده قدیم ترانزیتی تبریز-تهران واقع شده است. زبان اهالی آن ترکی آذربایجانی است.
این شهر از شهرهای قدیمی آذربایجان بوده و دارای قدمت بالایی میباشد. عمده شهرت این شهر به خاطر عقد عهدنامه ترکمانچای در پایان جنگهای ایران و روسیه در عهد قاجار میباشد. عباس میرزا شاهزاده لایق قاجار در این شهر به نمایندگی از شاه قاجار برای امضای عهدنامه ننگین ترکمانچای حضور یافت اگر چه وی دلاوریها و رشادتهای فراوانی را در دفاع از وطن نشان داد و با قبول شکست در برابر روسیه مخالف بود ولی ناچار به امضای عهدنامه شد. خیابان مجاور محل عقد عهدنامه ترکمانچای به یاد رشادتهای عباس میرزا و سربازان مدافع وطن «عباس میرزا» نامگذاری شده است.
[۱][null «عهدنامنامۀ» ترکمانچای، از سوی امپراتوری روسیه تزاری با همراهی و همگامی امپراتوری بریتانیا، بر ملت و دولت ایران در تاریخ اول اسفند ۱۰۲۶ برابر با ۲۱ فوریه ۱۸۲۸ تحمیل شد.]