بهمنشیر
بهمنشیر | |
---|---|
سرچشمه | کارون |
ریزشگاه | خلیج فارس |
ریزشگاههای حوضه زهکشی | ایران |
طول | ۹۰ کیلومتر |
ارتفاع | - متر |
میانگین بده | - متر مکعب بر ثانیه |
بهمنشیر (شکل فارسی امروزی نام پهلوی وهمناردشیر) (همچنین بَهمِشیر، بحرالماشیر، بَمِشیر[۱]) نام کنونی یکی از شاخههای رود کارون در استان خوزستان است. رود کارون پس از رسیدن به شهر خرمشهر به دو شاخه تقسیم میشود، شاخه نخست به سوی اروندرود در مرز ایران و عراق رفته، و پرآبترین دهانه یا بهمنشیر، در امتداد اروندرود به خور بهمنشیر و سپس به خلیج فارس می ریزد. درازی رود بهمنشیر حدود ۹۰ کیلومتر، عرض آن ۶۰۰ متر و عمق آن حدود ۴ متر است.
پیشینه نام بهمنشیر[ویرایش]
«بهمنشیر» یا «بهمناردشیر» یا «وهمناردشیر»، برگرفته از نام نخستین شاه ساسانی (اردشیر بابکان)،[۲] نام پیشین شهری بندری بوده که اکنون آنرا آبادان می شناسیم[۳]، و اردشیر بابکان در این بخش ایران اقدامات بسیار انجام داده بود[۴]. این شهر در تاختن اعراب به خوزستان به کلی نابود شده و پادگانی عربی بجای آن برپا شد. چونکه نخستین فرمانده این پادگان مردی بنام عباد ابن حصین حبطی بود، شهر کوچکی در اطراف این پادگان توسط عربهای مهاجر ایجاد شد، به این مرد منصوب شده و 'عبادان' نام گرفت[۵][۶].
تاریخچه[ویرایش]
کنارههای بهمنشیر از بخشهای مهم خرماخیز خوزستان به شمار رفته، اما در کرانه باختریاش نسبت به کرانه خاوری، نخلستانهای بیشتری وجود دارد[۷]. کارون تا پیش از جریان یافتن در شاخه بهمنشیر، از شاخه کورکارون (رود کور) به دریا می ریخت[۸].
پس از پایان جنگ ایران و عراق (۱۳۶۷ خورشیدی)، بهمنشیر از شناورهای غرق شده و مواد انفجاری پاکسازی شد، و در سال ۱۳۷۱ خورشیدی، وزارت جهاد سازندگی، لایروبی آن را از ابتدای رودخانه موسوم به 'سه شاخه' آغاز کرد، که طبق برآورد و با لایروبی ده میلیون متر مکعب از بستر رود، بخش اول مسیر این رود (از بندر چَویبدِه در سی کیلومتری جنوب شرقی آبادان تا بندر خرمشهر) برای گذر شناورهای باری و صیادی با ظرفیت پنجهزار تن و آبخور سه متر، آماده میشد[۱].
منابع[ویرایش]
- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ بنیاد دائرةالمعارف اسلامی
- ↑ مهرالزمان نوبان. نام مکانهای جغرافیایی در بستر زمان. چاپ اول. تهران: انتشارات ما، ۱۳۷۶. ۲۵۹. شابک ۹۶۴-۶۴۹۷-۰۰-۴.
- ↑ امیر حسین خنجی، سابقه تاریخی اسکان قبایل و عشایر عرب در خوزستان، ص۶
- ↑ [یاقوت حموی، ج۱، ص ۷۷۰؛ ابن بلخی، ص ۶۱]
- ↑ امیر حسین خنجی، سابقه تاریخی اسکان قبایل و عشایر عرب در خوزستان، ص۷
- ↑ [انساب الاشراف، ۳۷/۱۳]
- ↑ [افشار سیستانی، ۱۳۶۶ ش، ص۳۸۷؛ همو، ۱۳۷۳ ش، ج ۲، ص ۷۶۶؛ نجم الدوله، ص ۹۷]
- ↑ [کرزن، ج۲، ص ۴۱۶؛ کیهان، همانجا]
|