رودخانه دالکی از رودخانههای جاری در استان فارس و استان بوشهر میباشد. جغرافی نویسان در گذشته، رودخانه دالکی را به نام " رود اخشین " نیز نامیدهاند.[۱]
رودخانه دالکی یک رود دایمی به طول ۲۲۵ کیلومتر است که شیب متوسط آن ۸/۰ درصد است. این رود که حوزه آبریز آن حله است در مسیر کلی خود که به سمت جنوب غربی است، از شهرستانهای کازرون، دشتستان و بوشهر در استانهای فارس و بوشهر عبور میکند. این رودخانه از ارتفاعات بین دریاچه فامور و دشت ارژن در غرب شیراز سرچشمه میگیرد و پس از عبور از شهرستان کازرون و دریافت آب رودخانههای سرخون و شیرین رود به جانب جنوب غربی جریان مییابد و وارد دشتستان میشود. جغرافی نویسان قدیم از این رود به نام «رود اخشین» یاد کردهاند. رود دالکی پس از مشروب نمودن اراضی مزارعی، بی براه، سرقنات و دالکی به جریان خود ادامه داده و پس از وارد شدن آب چشمههای گوگردی که از کوههای مجاور آن سرچشمه گرفته و به آن سرازیر میشود در محلی به نام «چم درواهی» واقع در ۱۵ کیلومتری شمال برازجان به رودخانه شاپور متصل شده و در نزدیکی روستایی به نام «رمله» به خلیج فارس میریزد. این رود در قسمت علیا به جز درحوالی برازجان به دالکی شهرت دارد ولی پس از دریافت آب شاهپور، حله نامیده میشود. رود دالکی در مناطق کوهستانی پر تلاطم ولی در ناحیه هموار دشتستان نسبتاً آرام است. آب آن به علت گذشتن از اراضی نمکی مایل به شوری است. وسعت حوزه آبریز این رودخانه، ۱۹۰/۵ کیلومتر مربع میباشد. میزان آب دهی این رودخانه به وسیله ایستگاه دالکی اندازهگیری میشود. به موجب آمار به دست آمده میانگین ۲۰ ساله آب دهی این رودخانه ۴۱۶ میلیون مترمکعب و دبی سیلابی آن با تناوب ۱۰۰ ساله ۵۴۰/۲ مترمکعب در ثانیه است. در سال ۱۲۸۶ ه. ق ابوالحسن خان مشیرالملک شیرازی که از افراد خیر و نیکوکار بود پل معتبری از سنگ و ساروج در چند کیلومتری شمال شرقی دالکی بر روی این رودخانه احداث کرد که در ابتدا محل عبور و مرور قوافل و سپس مورد استفاده اتومبیلها بود.