کوه صفه
| صفه | |
|---|---|
 |
|
| ارتفاع | ۲۲۵۷ متر از سطح دریا[نیازمند منبع] |
| تلفظ | صُفِه |
| مکان | |
| مکان | جنوب شهر اصفهان |
| رشته‌کوه | زاگرس |
کوه صفه نام کوهی است از سلسله جبال زاگرس در منتهی‌الیه جنوب جغرافیایی اصفهان که از شمال به جاده کمربندی، از غرب به کوه‌های تخت رستم و دره خان، از شرق به شهرک‌ها و مجتمع‌های مسکونی و از جنوب به اراضی باز و خط آهن محدود می‌گردد.[۱]
محتویات
نامشناسی[ویرایش]
کوه صفه از محل چشمه خاچیک که سنگِ کوه از خاک جدا گشته و دامنهٔ کوه می‌باشد، آغاز می‌گردد و در انتها به فضای سنگیِ صاف و صُفِه مانندی ختم می‌گردد و کوه نیز از همین روی صُفِه نامیده شده است.[۲]
تاریخچه[ویرایش]
با توجه به زمینه تاریخی اصفهان و برخی شواهد عینی احتمال بسیاری می‌باشد که کوه صفه از زمانهای خیلی دور به عنوان پایگاه و پناهگاه مورد استفاده مردم بوده است و شیوه ساخت و معماری قلعه کوه صفه به سایر قلعه‌های دوران ساسانی شباهت دارد[نیازمند منبع].
پوشش گیاهی و جانوری[ویرایش]
فضای سبز[ویرایش]
کوه صفه دارای عرصه‌ای به مساحت ۱۰۰ هکتار فضای سبز می‌باشد.
پوششِ جانوری[ویرایش]
پارکِ کوهستانیِ صفه، زیستگاهِ جانورانی همچون خدنگ، روباه، شغال، خرگوش، انواع پرندگان خانواده گنجشک سانان، زاغ نوک سرخ، دوپاها، مار، عقرب، جوجه تیغی، کبک، تیهو، بزمجه و.. می‌باشد که کاملاً برای انسان بی ضرر بوده و معمولاً خود را از مسیرهای گذرِ کوهنوردان، دور نگه می‌دارند. در صورتِ دیدنِ چنین جانورانی در کوه، بی حرکت شده و اجازه دهید بدونِ آسیب دیدن از سرِ راهِ شما کنار بروند.
پوشش خودرو[ویرایش]
انواعِ گیاهان خودرو و فصلی در صفه می‌روید. از میانِ درختچه‌ها می‌توان به انجیر وحشی و بادام وحشی اشاره کرد که با تراکمِ اندک در گوشه و کنارِ کوه و بر روی و میانِ صخره‌ها روییده‌اند.
پوشش سازیِ شهرداری[ویرایش]
شهرداریِ اصفهان بجهتِ سرسبز نمودنِ پارک به کاشت و نگهداریِ انواعِ گلهای فصلی، کاشتِ چمن و درختان و درختچه‌های دائمی در پارک اقدام کرده است و چند سالی است که فضای سبز دامنه این کوه را گسترش داده است. از اوایل دهه هشتاد خورشیدی این فضای سبز با کاشت گیاهان غیربومی و گسترش افراطی آن در شیب های تند و ریزشی که بستر سنگی دارند، همراه بوده است.
امکانات گردشگری[ویرایش]
کوه صفه یکی از محبوب‌ترین جاذبه‌های گردشگری اصفهان است و صبح روزهای جمعه میزبان خیل عظیمی از دوستداران طبیعت و مخصوصاً جوانان می‌باشد. همچنین منظره شهر اصفهان از دامنه و بالای این کوه بسیار دیدنی است. تنگهٔ گردنه باد نیز از جاذبه‌های طبیعی این منطقه است. سالنِ بولینگ با مساحتِ حدود ۱۰۰۰ متر مربع، باغ وحش، شهربازی و غارها و چشمه‌های مختلف زینتگر این کوه می‌باشد.[۱]
در کمرگاه این کوه چشمه‌ای وجود دارد که خاچیک نامیده می‌شود. گفته می‌شود که خاچیک نام فردی ارمنی است که پیش از انقلاب ۱۳۵۷ در نزدیک چشمه در دامنه کوه دکه‌ای داشته‌است و مواد خوراکی و غیره به کوهنوردان می‌فروخته‌است.[نیازمند منبع]
قلعهٔ شاه دژ[ویرایش]
قلعه شاهدژ که به قلعه دیو نیز معروف می‌باشد در بلندای کوه و پائینتر از قله قرار دارد.[۱] این قلعه در سال 1384 در فهرست آثار ملی ثبت شد ولی متاسفانه عدم تعیین عرصه و حریم برای آن، زمینه گسترش ساخت و سازهای گوناگون در اطراف قلعه و عرصه ی وسیع آن بوده است. این ساخت و سازها همزمان با ادامه پروژه های جنجالی در شهر اصفهان از جمله برج جهان نما و مترو بوده که اعتراض فراوان دوستداران میراث فرهنگی اصفهان را بهمراه داشته اند.
تله کابین صفه[ویرایش]
تله کابین صفه از جاذبه‌های گردشگریِ پارکِ صفه و در دو خط می‌باشد. ایستگاهِ اولِ آن در پارکینگِ تله کابین قرار دارد و مسافران را تا ایستگاهِ گردنه باد بالا می‌برد. از آنجا که طبق مصوبات طرح تفصیلی در سال 1372 و 1390 هرگونه ساخت و ساز در پهنه ی کوه صفه ممنوع بوده است، پروژه تله کابین تخلق از مصوبات شهرسازی بحساب می آید. در پاییز سال 1393 همزمان با ادامه فاز دوم، چند پایه تله کابین موجب تخریب بقایای دیوار شاهدژ شد و خبر آن بسرعت در رسانه ها انتشار یافت.[نیازمند منبع]
آبشار مصنوعی[ویرایش]
برای زیباسازیِ بیشترِ فضای پارک، یک آبشار مصنوعی در دلِ کوه جاسازی شده است. آبِ بیرون ریخته شده از آن پس از طیِ حدودِ یکصد متر در حوضچه‌ای جمع‌آوری می‌شود و پس از آن نیز برای آبیاریِ محیطِ پارک استفاده می‌شود.
سالن بولینگ[ویرایش]
سالنِ بولینگ با مساحتِ حدود ۱۰۰۰ متر مربع در ۱۰ خط برای استفادهٔ شهرواندان آماده شده است. این سالن در طبقهٔ زیرینِ ایستگاهِ تله کابین قرار دارد.[۱]
باغ وحش[ویرایش]
باغ وحش صفه با نگهداری از چندین حیوان برای بازدیدِ مردم بصورتِ روزانه به فعالیت مشغول است.
کوهنوردی در صفه[ویرایش]
یکی از ویژگیهای مهم کوهستان صفه وجود صخره‌های عظیم و بلند در نقاط مختلف آن است که از نظر کوهنوردی تخصصی و آموزش سنگ نوردی، امکان بسیار خوبی برای گسترش ورزش کوهنوردی در منطقه اصفهان به وجود آورده است. در سالهای اخیر با تبدیل کافه خاچیک به پناهگاه و پایگاه کوهنوردی و اصلاح مسیرهای دشوار، خدمات مربوط به فعالیتهای کوهنوردی بهبود نسبی پیدا کرده است.[۳]
غارها در صفه[ویرایش]
کوه صفه بیش از ۱۴ غارِ کوچک و بزرگ را در خود دارد. از جمله:
- غار کسری: این غار در کنار دستگاهِ توربین بادی در گردنه باد قرار دارد.
- غار انجیر: در جبههٔ غربیِ کوه صفه قرار دارد.
- غار قنبر: در جبههٔ شرقیِ کوه و در بالای چشمه خاچیک قرار دارد. از مسیرِ این غار و دیوارهٔ زیرینِ آن معمولاً برای آموزشِ صخره نوردی به مبتدیان استفاده می‌شود.
- غار هفت چشمه: در جبههٔ جنوبیِ کوه و در کنارِ مجموعه‌ای از چند چشمه قرار دارد. برای دسترسی به این مجموعه نیز یک جادهٔ اختصاصی بوسیلهٔ شهرداری اصفهان ایجاد شده است.
پل رنگین کمانی[ویرایش]
این پلِ سنگی در پشتِ کوهِ صفه و در جبههٔ غربیِ کوه قرار دارد.
قله‌ها[ویرایش]
این کوه دارای دو قله می‌باشد. قلهٔ جنوبی چند متر بلندتر از قلهٔ شمالی است اما قلهٔ شمالی، منظره‌ای بهتر و گسترده‌تر از شهر را به بیننده می‌دهد. برای صعود به قله در کل، چهار مسیر وجود دارد. بر روی قله‌ها چند دکلِ مخابراتی با کاربریِ نامعلوم نیز قرار داده شده است.
نگارخانه[ویرایش]
-
-
نمای کوه صفه و شهر اصفهان از تله‌کابین کوه صفه - فروردین ۱۳۹۱
.jpg)
پانویس[ویرایش]
منابع[ویرایش]
- شایسته، محمد رضا و منصور قاسمی، ۱۳۸۳، اصفهان بهشتی کوچک اما زمینی، انتشارات نقش خورشید، اصفهان.
 |
این یک مقالهٔ خرد پیرامون کوه‌ها است. با گسترش آن به ویکی‌پدیا کمک کنید. |
