سرشماری عمومی نفوس و مسکن ایران

سرشماری عمومی نفوس و مسکن ایران بزرگترین سرشماری است که در این کشور انجام می‌گیرد. این سرشماری هر ده سال یک بار با هدف تعیین مشخصّات جمعیتی کشور ایران توسط مرکز آمار ایران انجام می‌گرفت اما از سال ۱۳۸۵ به بعد هر پنج سال انجام می‌گیرد. در سرشماری ۱۳۹۰ جمعیّت ایران حدود ۷۵ میلیون تعیین شد. در ایران، بنابر مادّهٔ ۴ قانون مرکز آمار ایران، سرشماری عمومی نفوس و مسکن، هر پنج سال یک بار با فرمان رئیس جمهور اجرا می‌شود.

تاریخچه

گرچه سرشماری‌های دیگری در اواخر سدهٔ سیزده و اوایل سدهٔ چهارده هجری در ایران انجام شده‌بود، اما نخستین «سرشماری عمومی نفوس و مسکن» به‌صورت علمی در سال ۱۳۳۵ خورشیدی توسط مرکز آمار ایران انجام شد. پس از تاسیس مرکز آمار ایران در سال ۱۳۴۴، قانون این نهاد را موظف کرد که هر ۱۰ سال یکبار سرشماری عمومی نفوس و مسکن را اجرا کند. به دنبال تصویب این قانون ، مرکز آمار ایران از سال ۱۳۴۵ تا ۱۳۸۵ هر ۱۰ سال یکبار سرشماری عمومی نفوس و مسکن را اجرا نموده است. پس از سرشماری ۱۳۸۵، بنا به پاره ای ضروریات و بر اساس مصوبه هیئت وزیران فاصله زمانی سرشماری به پنج سال کاهش یافت .

• سرشماری عمومی نفوس و مسکن (۱۳۳۵)
• سرشماری عمومی نفوس و مسکن (۱۳۴۵)
• سرشماری عمومی نفوس و مسکن (۱۳۵۵)
• سرشماری عمومی نفوس و مسکن (۱۳۶۵)
• سرشماری عمومی نفوس و مسکن (۱۳۷۵)
• سرشماری عمومی نفوس و مسکن (۱۳۸۵)
• سرشماری عمومی نفوس و مسکن (۱۳۹۰)

این سرشماری در ایران قرار است در آینده هر ۵ سال یک بار انجام پذیرد:

• سرشماری عمومی نفوس و مسکن (۱۳۹۵)

تغییر فاصله بین سرشماری‌ها به ۵ سال

سرشماری نوعی عکس گرفتن از وضع اقتصاد کشور است، عکس امروز با ۱۰ سال پیش بسیار فرق می‌کند، بنابراین سرشماری ۵ ساله می‌تواند عکسی نزدیک‌تر به واقعیت از وضع اقتصاد جامعه نشان دهد. روند تحولات جامعه مانند تولد، ازدواج، فوت، طلاق، ساخت و ساز، دانش‌آموختگی از دانشگاه، مهاجرت بین استانی حتی تقسیمات کشوری به حدی شده که وقتی هر ۱۰ سال یک بار از جامعه عکسی تهیه شود، نمی‌توان به خوبی مقایسه کرد؛ بنابراین سرشماری ۵ ساله می‌تواند به واقعیت نزدیک‌تر باشد و شاخص‌های واقعی‌تری در اختیار تصمیم گیران جامعه قرار دهد. در بسیاری از کشورها مانند استرالیا، ژاپن، کانادا، کره جنوبی و نیوزیلند سرشماری ۵ ساله انجام می‌شود و در ایران هم از این پس این سرشماریها ۵ ساله انجام می‌شوند.

نتایج کلی سرشماری ایران

جمعیّت ایران و رشد متوسط آن در طی دهه‌های ۱۳۳۵ تا ۱۳۸۵

ردیف	سال	جمعیت کل ایران	رشد جمعیت
۱	۱۳۳۵	۱۸٬۹۵۴٬۷۰۴	-
۲	۱۳۴۵	۲۵٬۷۸۸٬۷۲۲	۱۳٫۳
۳	۱۳۵۵	۳۳٬۷۰۸٬۷۴۴	۲٫۷۱
۴	۱۳۶۵	۴۹٬۴۴۵٬۰۱۰	۳٫۹۱
۲–۴	۱۳۷۰	۵۵٬۸۳۷٬۱۶۳	۲٫۴۶
۵	۱۳۷۵	۶۰٬۰۵۵٬۴۸۸	۱٫۴۷
۶	۱۳۸۵	۷۰٬۴۷۲٬۸۴۶	۱٫۶۱
۷	۱۳۹۰	۷۵٬۱۴۹٬۶۶۹	۱٫۲۹
۸	۱۳۹۵	۷۹٬۰۰۰٬۰۰۰ (نامعلوم)	۱(نامعلوم)

جستارهای وابسته

• مرکز آمار ایران
• آمارگیری

پیوند به بیرون

• سرشماری عمومی نفوس و مسکن ۱۳۸۵
• درگاه آمار ایران