گنداره

گَنداره یا گندهارا (Gandhara). نام استانی از استان‌های شاهنشاهی ایران در زمان هخامنشیان بود.

محل گنداره در راستای رود سند، پیرامون شهرهای تاکسیلا و پوشکَلَواتی (چارسده امروزی) در شمال خاوری پیشاور پاکستان قرار داشت.

نام گنداره نخست در ریگ‌ودا ذکر شده و پس از آن در اترواودا. پانینی، زبان‌شناس هندی که خود احتمالاً از اهالی گنداره بوده نیز از این منطقه نام برده و آن را یکی از استان‌های اصلی هند دانسته‌است.

در منابع ایرانی، نام گنداره نخستین بار در سنگ‌نبشته بیستون داریوش بزرگ و به عنوان یکی از استان‌های شاهنشاهی ایران آمده‌است.

به نام گنداره در سدهٔ یازدهم پس از میلاد نیز توسط ابوریحان بیرونی اشاره شده و وی شهر ویهند (احتمالاً اوند امروزی نزدیک به اتوک) را پایتخت گنداره ذکر کرده‌است. نام گنداره در منابع کلاسیک بعدی برای اشاره به دره رود کابل استفاده شد.

گنداره گاه با سرزمین قندهار اشتباه گرفته می‌شود.

پس از یورش یونانیانِ باختر (۲۵۰ پ.م-۱۳۰ پ.م.) به گنداره و شبه‌قارهٔ هند و تشکیل دولت هندویونانی (۱۸۰ پ.م.-۱۰ پ.م) در آنجا، هنر یونانی با هنر بودایی درهم تلفیق شده و هنر گنداره را بوجود آورد، که نمونه آن در پایگاه باستان‌شناسی هَده در جنوب جلال‌آباد (گندارهٔ عصر بودایی) قابل مشاهده‌است. در سال ۴۷ میلادی گندفر از پادشاهان پارتی هند، سکاهای شمالی را از گنداره اخراج کرد.

نگارخانه

• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 

جستارهای وابسته

• هنر گنداره
• پاراپامیز
• ساتراپی‌های هخامنشیان