چهل‌چشمه

چهل‌چشمه
ارتفاع	۳٬۱۷۳ متر
مکان
مکان	استان کردستان، دیواندره، غرب ایران
رشته‌کوه	زاگرس

چهل‌چشمه، نام کوهی است به ارتفاع ۳٬۱۳۷ متر از سطح آب‌های آزاد که در استان کردستان در غرب ایران قرار گرفته‌است. این کوه در ۵۳ کیلومتری جنوب شرقی سقز، شمال غربی شهرستان دیواندره و شمال شرقی شهرستان مریوان قرار گرفته‌است.

مجموعه کوه‌های چهل چشمه شامل حدود بیست قلهٔ دیگر می‌باشد از جمله شاه‌نشین در چهل‌چشمه، دالاش، دوبرار، کوه سلطان ئه خزه ر توو، کوه باینچوب، کوه افراسیاب، کوه کانی میران، کوه مزگت و میرزا (مسجد و میرزا)، باشورتی وکوه کل کوژ با ارتفاعات گوناگون. خود قلهٔ چهل‌چشمه یا شاه‌نشین دارای یال‌های متعددی می‌باشد، ازجمله: کل با، یا یال مله که وه، یال کانی زلیخا یا قولی زلیخا، یال گاوه لال، یال برده قبله، یال شاه‌نشین، یال کال کالی، یال دلو، یال ئه ستیره ره ش (ستاره سیاه).

این منطقه از برف‌گیرترین و سردسیرترین مناطق کردستان به حساب می‌آید و در تمام طول سال از برف پوشیده شده است.

روستاهای اطراف

از روستاهای اطراف چهل چشمه می‌توان به، اسحاق آباد، بست، کا نعمت، سوله، نرگسله و درهوان اشاره نمود. از مسیرهای معمول برای فتح این کوه می‌توان به سه مسیر، اسحاق آباد، بست و درهوان اشاره نمود. لازم است ذکر شود که در نزدیکی روستای بست یک پناهگاه جهت استفاده کوهنوردان احداث گردیده است.درضمن مردم این ناحیه اخیراً ازافراد کوهنورد شاکی اند به دلیل عدم رعایت بهداشت محیط وپرت اشغال وازورود ماشین به این ناحیه شدیداً خودداری می کنند. خواهشا رعایت کنید.

پوشش گیاهی

این مجموعه عظیم کوهستانی صدها گونهٔ گیاهی دارویی بی‌نظیر را در خود جای داده است ازجمله: سولان یاگل پامچال، کاشمه، لووشه، پسل یا کول، سموور، ریواس، منی، سووره بنه، گونی، کنیوال، پیچک، برزا، سنوبر، قیتران، بنفشه، سالمه و... بی‌نظیرترین مجموعهٔ گل و گیاه رادر ایران به وجود آورده است. که اخیراً به دلیل استفاده ی بیش از حد وکندن ریشه ی گیاه به شدت در حال کاهش است وافراد مقیم درروستاهای اطراف باافرادی که استفاده ی نادرست میکنندشدیدابرخوردمی کنند.

رودخانه‌ها

از رودخانه‌های مهم این منطقه می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

1. حوزهٔ دریای خزر: قزل اوزن یا سفیدرود که به دریای خزر می‌ریزد.
2. حوزهٔ خلیج فارس: قشلاق؛ این رود که تامین کنندهٔ اصلی آب سد وحدت سنندج می‌باشد در ۲۰ کیلومتری جنوب سنندج با پیوستن به گاوه رود؛ رود سیروان را به وجود می‌آورند که آب این رود در نهایت به اروند رود و خلیج فارس می‌ریزد.
3. رودخانه خورخوره که به سد بوکان می‌ریزد می‌توان اشاره کرد.
4. زرینه رود که به دریاچه ارومیه می‌ریزد.

چشمه‌ها و ییلاق‌ها

در تمام جبهه‌های این منطقه چشمه‌های فراوانی وجود که که معروف‌ترین و پُر آب‌ترین چشمه آن کانی چاو ره ش نام دارد که در ضلع جنوب شرقی آن قرار دارد. از ییلاق‌های چهل‌چشمه می‌توان از ییلاق قولنگ احمد خدر در منطقهٔ شمال شرق دیواندره، ییلاق میکائیل کویره، هوار یا ییلاق کانی چاوره‌ش، ییلاق جمین، ییلاق کانی زلیخا و در آخر ییلاق مصطفی خان نام برد. در این مجموعه به دلیل مسیرهای پر شیب و دره‌های بهمن‌گیر ان در زمستان بسیار خطرناک می‌باشد و جهت صعود به آن باید حتماً از راهنماها و کوهنوردان آشنا به مسیر منطقه استفاده نمود.

پوشش جانوری

از جانداران این منطقه می‌توان به خرس، گرگ، روباه، خرگوش، کبک کوهی، مارهای فراوان و گراز اشاره نمود.