موته

موته
اطلاعات کلی
کشور	ایران
استان	اصفهان
شهرستان	شاهین شهر و میمه
بخش	بخش میمه
دهستان	زرکان
مردم
جمعیت	۹۰۸ نفر
کد آماری	۱۷۵۵۵۲

موته

موته، روستایی از توابع بخش میمه شهرستان شاهین شهر و میمه در استان اصفهان ایران است. این روستا در دهستان زرکان قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۸۵، جمعیت آن ۹۰۸ نفر (۲۴۲خانوار) بوده‌است. روستای موته قطب طلا و آهو، حالا قطب پسته هم شده است انتهایی‌ترین روستای بخش میمه از توابع شهرستان شاهین شهر ومیمه است در ۱۳۰کیلومتری مرکز استان اصفهان قرار دارد ودر ۵۰کیلومتری میمه واقع شده است از شمال به دلیجان از مشرق به کاشان واز جنوب شرقی به میمه واز جنوب غرب به شهرستان گلپایگان همسایه است. حدود هزار نفر جمعیت دارد که در غالب ۲۵۰ خانوار زندگی می‌کنند شغل اکثر مردم در گذشته کشاورزی ودامداری بوده است اما اکنون بیشتر کارگر فصلی هستند ودر معدن طلای موته کار می‌کنند در نزدیکی پناهگاه حیات وحش موته قرار دارد. وگونه‌های گیاهی ودارویی در اطراف ان یافت می‌شود موته کلمه ای است مرکب از دو کلمه فارسی وعربی مائ وته یعنی جایی که اب در پایین‌ترین نقطه آن یافت می‌شود ویا به دلیل اینکه در گذشته در آن مو زیادکاشته می‌شده به ان موته گفته‌اند. زبان مردم این روستا لری وفارسی دری است. این روستا سه شهید گلگون کفن به انقلاب اسلامی تقدیم کرده است. (شهید هدائیان، شهیدفیروزی، شهید ذاکری)

برج بازسازی شده

پارک ملی موته[ویرایش]

پناهگاه حیات وحش «موته» در استان اصفهان بین N3355 الی N3320 عرض شمالی و E5045 الی E5010 طول شرقی واقع شده است. پناهگاه حیات وحش موته که به تازگی به پارک ملی موته ارتقا یافته است با وسعت ۲۰۴٬۳۵۰ هکتار در شمال استان اصفهان، شمال غربی میمه و جنوب غربی شهرستان دلیجان قرار دارد. پناهگاه حیات وحش موته ما بین دو استان اصفهان و استان مرکزی قرار گرفته است و روستای موته در مرکز پناهگاه قرار گرفته است. پس از تشکیل کانون شکار ایران در سال ۱۳۴۳، محدوده‌ای با وسعت ۳۴۳٬۹۴۰ هکتار شامل دشت‌ها، ارتفاعات و مراتع، واقع در حوزه استحفاظی استان‌های اصفهان و مرکزی به عنوان منطقه حفاظت شده موته انتخاب و در سال ۱۳۴۶ با تشکیل سازمان شکاربانی و نظارت بر صید، به تصویب شورای عالی شکاربانی و نظارت بر صید آن زمان رسید. در سال‌های پس از پیروزی انقلاب، سازمان حفاظت محیط زیست تغییراتی در حد و حدود منطقه ایجاد و در تاریخ ۱۳۶۱/۶/۲۱ با مساحت حدود ۲۰۴٬۳۵۰ هکتار به منطقه حفاظت شده تبدیل و سرانجام بر اساس مصوبه شماره ۱۳۰ شورای عالی محیط زیست مورخ ۱۳۶۹/۱۲/۷ با همین وسعت به پناهگاه حیات وحش ارتقا سطح یافت. تا کنون ۱۴۲ گونه مهره دار شامل ۲۵ گونه پیتاندار، ۸۸ گونه پرنده، ۲۵ گونه خزنده، یک گونه دوزیست و ۳ گونه ماهی در این منطقه شتاسایی شده است. گونه شاخص جانوری این منطقه آهو است، پناهگاه حیات وحش موته مهمترین زیستگاه آهو در کشور به شمار می‌رود. در جریان سرشماری زمستانه پستانداران در موته که در دیماه ۱۳۹۳ برگزار شد مجموعاً ۱۱٬۵۸۴ آهو، قوچ و میش، کل و بز و گراز در این منطقه شمارش گردید که این تعداد شامل ۵۱۸۰ آهو، ۵۱۰۲ قوچ و میش، ۱۲۶۷ کل و بز و ۳۵ گراز بوده است. این منطقه در گذشته زیستگاه گراز نبوده اما از حدود سال ۱۳۹۰ تعدادی گراز از زیستگاه‌های اطراف و احتمالاً استان مرکزی وارد موته شده و در حقیقت گراز نیز به جمع پستانداران این منطقه اضافه شده‌اند. زیستگاه‌های اصلی آهو در موته شامل شورآب باریک، شور رباط ترک، همواری موته، تپه ماهورهای منطقه سی کلفتی و دشت‌های اطراف گل چشمه می‌باشد. کل و بز، قوچ و میش از گونه‌های جانوری با جمعیت مناسب در این منطقه می‌باشند. پوشش گیاهی: قیچ، بادام وحشی، کاروان کش، درمنه، تنگرس و انواع گون. پستانداران :کل و بز، قوچ و میش، آهو، پلنگ و گرگ، گراز، کفتار و… در این منطقه انواع پرندگان و جوندگان نیز وجود دارد.

موته۱

دریاچه معدن سنجده

پوشش گیاهی[ویرایش]

بر اساس اطلاعات موجود در منطقه موته تا کنون بیش از ۳۰۰ گونه گیاهی مرتعی که ارزش علوفه‌ای، دارویی و صنعتی دارند شناسایی شده است. از نظر تیپ گیاهی قسمت اعظم پناهگاه حیات وحش موته مخصوصاً صافیها، تپه ماهورها و مناطق جلگه‌ای را جامعه درمنه و گون تشکیل می‌دهد که در فضای بین آنها گیاهان شور پسند و همچنین گیاهان خوش‌خوراک و دیگر نیز رویش دارند. از درختان و درختچه‌های این منطقه می‌توان بادامک، بنه، تنگرس، قیچ، گز و انجیر را نام‌برد و از بوته‌های شاخص می‌توان به درمنه، جاز، انواع گون‌ها، فرفیون، کلاه میرحسن و ریش بز اشاره کرد. پوشش گیاهی این منطقه از نوع ایران و تورانی است که با روش زهری جزء بخش ایران مرکزی و با روش دکتر جوانشیر جزو ایران و توران دشتی محسوب می‌شود. مطالعه و شناسایی گونه‌های جمع‌آوری شده از منطقه منجر به شناسایی ۴۷۸ گونه گیاهی از منطقه شده است. به طور کلی پوشش گیاهی منطقه از نوع بوته زار بوده و از پوشش تک اشکوبی تشکیل می‌گردد.

منطقه تخت سرخ[ویرایش]

که در اصطلاح محلی تخت سرخ موته (دره دوزخی) نامیده می‌شود، یکی از جاذبه‌های طبیعی و گردشگری موته است. این منطقه زیبا که در منتهی‌الیه شمال اصفهان و جنوب شرقی روستای موته و در قلب پناهگاه حیات وحش موته قرار گرفته و چشم هر گردشگری را به خود جلب می‌کند. متأسفانه فعالیت معدن کاری در پناهگاه حیات وحش باعث تخریب اراضی پناهگاه شده و محیط زیست و طبیعت در این منطقه رو به نابودی است.

در منطقه «تخت سرخ» یکی از زیباترین مناظر کویری قابل مشاهده است، منظره‌ای که به گفته کارشناسان تنها در صحرای «نوادا» دره «گریت کانیون» آمریکا نظیر آن وجود دارد. طاقدیس‌های زمین‌شناسی با زیبایی منحصر به فرد خود هر گردشگر طبیعی را به سوی خود می‌کشاند. نخستین کاوش‌های منجر به کشف طلا در منطقه موته نیز در همین منطقه انجام شده و در یک غار سطحی نیز کتیبه‌ای مربوط به یکصد سال قبل وجود دارد که توسط دانش‌آموزان مدرسه دارالفنون کشف شده است

دره دوزخی موته

معدن طلای موته[ویرایش]

معدن طلای موته در ۲۷۰ کیلومتری جنوب غرب تهران در رشته کوه‌های نسبتاً پست واقع در جنوب دلیجان - شمال غربی میمه و شمال شرقی گلپایگان قرار دارد. فاصله مجتمع معدنی موته از روستای موته که در کنار جاده آسفالته گلپایگان قرار دارد، ۸ تا ۱۰ کیلومتر می‌باشد. ارتفاع منطقه از سطح دریا ۱۹۰۰ تا ۲۳۰۰ متر می‌باشد. اندیسهای عمده در ناحیه طلا دار موته عبارتند از معدن طلای چاه خاتون، معدن طلای سنجده، معدن طلای دره اشکی، معدن طلای تنگه زر، معدن طلای چشمه گوهر، معدن طلای قرم قرم، معدن طلای چاه باغ، معدن طلای چاه علامه و معدن طلای سه کلپ. موته از حدود ۴۰۰۰ سال قبل شناخته شده بود. در دوره قاجاریه مخصوصاً در زمان امیر کبیر، اقداماتی برای بهره‌برداری از معادن طلا به عمل آمد. از معدن طلای موته در این دوره بهره‌برداری شده است. در سال ۱۳۳۶ بود که مسلم شد در موته معادن طلا به مقدار قابل توجه وجود دارد و به همین جهت فعالیتی که آغاز گشته بود به همین ترتیب تا آخر سال ادامه یافت. کاوشهای باستان‌شناسی در منطقه با کشف ابزارهای قدیمی استخراج این حقیقت را ثابت کرده است.